Nâng cao chất lượng phản biện xã hội đối với quy trình lập pháp, giám sát thực thi pháp luật

Theo Kế hoạch Giám sát và phản biện xã hội của UBTƯ MTTQ Việt Nam năm 2026, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ thực hiện 6 nội dung. Trong đó có: việc chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới toàn diện trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công tại các địa phương khi thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; giám sát việc thực hiện dân chủ ở cơ sở (gắn với giám sát trách nhiệm của người đứng đầu).

Đồng thời, tiếp tục giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2026; giám sát thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026- 2035; giám sát một số vụ việc khiếu nại, tố cáo khi có yêu cầu thực tế theo Chương trình phối hợp số 02/CTPH-MTTQ-TTCP-BTP-HLG-LĐLS ngày 11/10/2018 giữa Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam và Liên đoàn luật sư Việt Nam (nếu có);

Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tham gia giám sát với các Đoàn giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan (theo Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và kế hoạch giám sát của các cơ quan liên quan).

Ngoài ra, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ chủ trì phản biện xã hội các dự án Luật, gồm: Luật Tín ngưỡng, tôn giáo (sửa đổi); Luật Thủ tục ban hành quyết định hành chính; Luật Tiếp cận thông tin (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Dự án Luật Hòa giải ở cơ sở (sửa đổi); Luật Hộ tịch (sửa đổi)…

Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy phát biểu kết luận tại Hội nghị. Ảnh: Hương Diệp

Góp ý tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội cho rằng, kế hoạch giám sát, phản biện cần được triển khai cụ thể, phối hợp chặt chẽ, bảo đảm chất lượng và tiến độ theo yêu cầu. Quá trình triển khai cần bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí, tránh trùng lắp về địa bàn và đối tượng của các Đoàn giám sát. Ngoài ra, cần nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội đối với quy trình lập pháp và giám sát việc thực hiện pháp luật.

Bên cạnh đó, cần tăng cường sự phối hợp của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận, tạo cơ chế huy động sự tham gia của thành viên các Hội đồng tư vấn, các chuyên gia, nhà khoa học, những người có kinh nghiệm thực tiễn và sự tham gia của Nhân dân.

Kết luận tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ VIệt Nam Hoàng Công Thủy nhấn mạnh, hoạt động giám sát cần phải lựa chọn những vấn đề lớn, nóng, những vấn đề xã hội quan tâm. Do đó, cần đổi mới nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội, chủ động, kịp thời giám sát, phản biện từ sớm, từ cơ sở, lựa chọn đối tượng, nội dung giám sát, phản biện xã hội có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, ưu tiên của Đảng, Nhà nước, những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân.

Ông Hoàng Công Thủy cũng lưu ý, hoạt động giám sát cần tinh, gọn, hiệu quả; làm rõ thời gian, địa điểm, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp; bảo đảm khách quan, công khai, hiệu quả, thực chất và mang tính xây dựng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội…

Khánh Chi