Nấm siêu kháng thuốc hiếm gặp phá hủy não người đàn ông

Các bác sĩ vừa phát đi cảnh báo mới về một loại nấm kháng thuốc chết người mang tên Candida auris (C. auris), được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm 19 loại nấm gây nguy hiểm nghiêm trọng cho loài người, sau khi nó xâm nhập vào não của một bệnh nhân tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Kể từ khi được phát hiện, loại nấm này đã gây ra nhiều ca tử vong trên toàn thế giới, với tỷ lệ tử vong ước tính khoảng 1/3 số ca nhiễm.

Trong trường hợp được báo cáo, bệnh nhân là một người đàn ông 34 tuổi, bị chấn thương sọ não nghiêm trọng sau một vụ tai nạn ô tô. Trong suốt gần 3 tháng, anh đã bị nhiễm trùng và hiện đang được điều trị tại khoa hồi sức tích cực của Bệnh viện Saqr, Ras Al-Khaimah. Tình trạng của anh rất nghiêm trọng, với các triệu chứng bao gồm chảy máu miệng, nhiều vết rách trên cơ thể và một vết rách sâu ở da đầu.

Kết quả chụp chiếu cho thấy anh bị nhiều điểm xuất huyết trong não và phải trải qua ca phẫu thuật khẩn, cắt bỏ một phần hộp sọ để giảm áp lực nội sọ. Sau đó, anh nằm hồi sức tích cực 3 tuần rồi được chuyển sang khoa thường, tiếp tục trải qua nhiều ca phẫu thuật và điều trị kháng sinh trong suốt 2 tháng.

Đến ngày nằm viện thứ 99, sau khi phẫu thuật dẫn lưu dịch não, các xét nghiệm cho thấy anh đã nhiễm nấm Candidozyma auris (C. auris).

Bệnh nhân được tiêm thuốc kháng nấm trong 3 tuần, tiếp đó truyền tĩnh mạch hai loại thuốc kháng nấm trong 15 ngày, rồi uống thuốc viên trong 11 ngày, chỉ dừng lại khi kết quả xét nghiệm máu âm tính. Các xét nghiệm sau đó xác nhận nấm đã bị tiêu diệt và anh được xuất viện sau 7 tháng điều trị.

Viết trên Tạp chí Báo cáo ca bệnh y khoa, các bác sĩ của bệnh nhân cho biết: "Việc sử dụng quá nhiều thuốc chống nấm trong nông nghiệp và chăm sóc sức khỏe đã góp phần gây ra tình trạng kháng thuốc chống nấm ở C. auris. Theo hiểu biết của chúng tôi, đây là ca đầu tiên được ghi nhận điều trị thành công nhiễm nấm C. auris tại vị trí dẫn lưu dịch não ngoài não thất mà không cần dùng thuốc kháng nấm tiêm vào tủy sống".

Trong nhiều năm qua, bệnh nhiễm nấm đã được điều trị bằng một số loại thuốc hạn chế. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy hầu hết các loại thuốc này đang ngày càng trở nên kém hiệu quả do tình trạng kháng thuốc. Xu hướng này chủ yếu xuất phát từ việc lạm dụng thuốc, đặc biệt là ở những quốc gia mà thuốc chống nấm có thể được mua mà không cần đơn kê.

Những người có hệ miễn dịch suy yếu, những người gần đây được chăm sóc sức khỏe ở nước ngoài, nằm viện hoặc chăm sóc đặc biệt trong thời gian dài hoặc được điều trị bằng một số loại kháng sinh nhất định có nguy cơ cao hơn. Tại Anh, mọi ca nhiễm C. auris đều bắt buộc báo cáo để ngăn chặn dịch bùng phát.

Được biết, nấm C. auris lần đầu tiên được phát hiện vào năm 2009 trong tai của một bệnh nhân người Nhật và kể từ đó đã được phát hiện ở hơn 40 quốc gia trên 6 châu lục.

Loại vi khuẩn này phát triển mạnh trong bệnh viện, nơi nó có thể bám vào bề mặt và thiết bị trong nhiều tuần và có thể tồn tại trên da người mà không gây ra triệu chứng, khiến nó dễ lây lan giữa các bệnh nhân, thường kháng cả thuốc sát trùng và thuốc điều trị. Khi xâm nhập vào cơ thể, thường thông qua vết thương hoặc thiết bị y tế bị nhiễm bẩn, nó có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng lan đến các cơ quan quan trọng. Nấm có thể xâm nhập vào máu, não, tủy sống, xương, ổ bụng, tai, phổi và hệ tiết niệu, gây nhiễm trùng nguy hiểm.

WHO cảnh báo C. auris nằm trong danh sách các tác nhân nấm ưu tiên cần giám sát, cùng Aspergillus fumigatus, Candida albicans và Cryptococcus neoformans. Việc lạm dụng thuốc kháng nấm trong y tế và nông nghiệp đang khiến loại nấm này kháng thuốc nhanh chóng, thu hẹp lựa chọn điều trị của bác sĩ.

Phan Hằng (Theo Dailymail)