Năm kế sách giữ nước thời bình: 'Non sông nghìn thuở vững âu vàng' - Bài 5: 'Thêm bạn bớt thù' - quốc sách hòa bình dài lâu (Tiếp theo và hết)

Hiếm có dân tộc nào trên thế giới phải đương đầu với nhiều cuộc chiến tranh xâm lược và trải qua nhiều mất mát, đau thương như dân tộc Việt Nam. Có thể nói mỗi nhành cây ngọn cỏ và mỗi tấc đất của non sông đều thấm máu đào của các thế hệ người Việt Nam. Vì thế, bao đời nay, ông cha ta luôn có một khát vọng cháy bỏng là “dập tắt chiến tranh cho muôn đời”.

Với phương châm trị nước “nội yên, ngoại tĩnh”, các triều đại phong kiến Việt Nam đã thực hiện kế sách ngoại giao hòa bình. Từ Ngô Quyền đến nhà Tiền Lê, Lý, Trần, Lê Sơ, nhà Nguyễn (Tây Sơn) đều coi trọng gây dựng mối quan hệ bang giao hòa hảo với các nước láng giềng, coi đây là quốc sách nhằm ngăn ngừa mầm họa chiến tranh xâm lược. Việc kiên trì thực thi ngoại giao hòa hiếu nhằm tạo ra phòng tuyến biên cương vững chắc và tăng cường sức mạnh nội lực cho đất nước từ bên trong, tạo môi trường cho đất nước thái bình, thịnh trị.

Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam dẫn đầu đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự Triển lãm Quốc tế về trang bị quốc phòng và an ninh năm 2025 tại Anh. Ảnh: qdnd.vn

Truyền thống ngoại giao hòa hiếu của ông cha ta tiếp tục được phát huy, tỏa sáng trong thời đại Hồ Chí Minh. Sau khi nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, từ năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố Việt Nam sẵn sàng “làm bạn với tất cả mọi nước dân chủ và không gây thù oán với một ai”. Người cũng chỉ rõ, muốn làm cách mạng thắng lợi thì phải phân biệt rõ ai là bạn, ai là thù và thực hiện “thêm bạn, bớt thù”.

Phương châm “thêm bạn, bớt thù” không chỉ thể hiện tầm cao văn hóa ngoại giao của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn trở thành "kim chỉ nam" trong đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta suốt 8 thập kỷ qua. Nhờ thực hiện phương châm ấy mà chúng ta đã chủ động giải tỏa được chính sách bao vây, cô lập sau chiến tranh; đồng thời tối đa hóa đồng minh và giảm nguy cơ chia rẽ, mâu thuẫn từ bên ngoài, góp phần tạo thế và lực cho đất nước ổn định, giữ gìn môi trường hòa bình thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển.

Tinh thần cởi mở của Đảng, Nhà nước ta “gác lại quá khứ, chấp nhận khác biệt, hướng tới tương lai”, “cầu đồng tồn dị”, chuyển tư duy từ “bạn và thù” sang “đối tác và đối tượng” đã từng bước thu hẹp khoảng cách khác biệt trong quan hệ quốc tế, góp phần tăng cường đoàn kết hữu nghị với các nước, tranh thủ nguồn lực từ bên ngoài, kết hợp sức mạnh thời đại với sức mạnh dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Từ những lợi ích hết sức phức tạp đan xen trong các mối quan hệ quốc tế thời nay; từ âm mưu của các thế lực thù địch nhằm chia rẽ đoàn kết nội bộ, làm cho người dân mất niềm tin vào Đảng, Nhà nước và chế độ; từ kế sách trị nước “nội yên, ngoại tĩnh” của ông cha đến phương châm ngoại giao “thêm bạn, bớt thù” của Chủ tịch Hồ Chí Minh thời hiện đại, chúng ta càng nhận thấy tầm quan trọng của việc kiên trì, kiên quyết thực hiện chính sách quốc phòng “4 không” đã được Đảng, Nhà nước xác định trong Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019.

“Không tham gia liên minh quân sự” vì bản chất của nền quốc phòng Việt Nam là hòa bình, tự vệ. “Không liên kết với nước này để chống nước kia” thể hiện Việt Nam kiên trì giữ gìn quan hệ ngoại giao hợp tác, hữu nghị với các nước. “Không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác” thể hiện ý chí kiên quyết của Việt Nam trong việc giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của mình và phản đối mọi sự can thiệp vào nước khác. “Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế” nhằm khẳng định quan điểm nhất quán của Việt Nam là muốn chung sống và cùng tồn tại hòa bình với tất cả các nước trên thế giới.

Kiên định thực hiện chính sách quốc phòng “4 không”, Việt Nam không chỉ tuân thủ nghiêm túc Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế mà còn chuyển tải một thông điệp sâu sắc tới bạn bè năm châu bốn biển: Việt Nam coi trọng truyền thống ngoại giao hòa hiếu, trân quý văn hóa hòa bình, thúc đẩy hợp tác ngoại giao thân thiện để kiến tạo môi trường yên ổn cho đất nước phát triển, hội nhập, tất cả vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, vì hòa bình, dân chủ, tiến bộ trên thế giới.

THIỆN VĂN