Mỹ và Ukraine tìm cách tháo gỡ bế tắc trong hòa đàm

Từ trái sang, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại cuộc gặp ở London ngày 8-12. Ảnh: THX/TTXVN

Theo Wall Street Journal và The Kyiv Post, ngày 14-12, các đặc phái viên thân cận với Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc hội đàm kéo dài khoảng 5 giờ với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Berlin.

Washington đánh giá cuộc gặp đạt “nhiều tiến triển”, đồng thời xác nhận các bên tiếp tục tham vấn trong ngày 15-12. Tuy nhiên, giới chức tham gia tiến trình thừa nhận đây là các cuộc thương lượng khó khăn, khi Mỹ thúc đẩy quyết định nhanh còn Kiev và nhiều nước châu Âu cho rằng vẫn còn những khác biệt căn bản chưa thể hóa giải.

Vấn đề lãnh thổ tiếp tục là rào cản lớn nhất. Ukraine phản đối đề xuất ban đầu từ phía Mỹ yêu cầu rút quân khỏi một số khu vực ở Donbass mà Kiev vẫn kiểm soát, trong đó có “Vành đai pháo đài” giữ vai trò then chốt trong hệ thống phòng thủ.

Tổng thống Zelensky tuyên bố sẵn sàng thảo luận về tương lai Donetsk, song cho rằng cách tiếp cận công bằng nhất là đàm phán dựa trên chiến tuyến hiện tại. Theo luật pháp Ukraine, mọi nhượng bộ lãnh thổ cuối cùng phải do người dân quyết định.

Một điểm đáng chú ý tại Berlin là tín hiệu linh hoạt hơn của Kiev về NATO. Tổng thống Zelensky thừa nhận khả năng Ukraine chưa thể gia nhập NATO trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình sắp tới, thay vào đó tập trung vào các bảo đảm an ninh có tính ràng buộc pháp lý từ Mỹ và các đối tác châu Âu. Tuy vậy, Ukraine coi đây là điều chỉnh chiến thuật, không phải từ bỏ mục tiêu chiến lược lâu dài.

Mỹ và Ukraine cũng khác biệt trong đánh giá tình hình chiến trường. Một số quan chức Mỹ cho rằng Ukraine đang dần thất thế nếu xung đột kéo dài, trong khi Kiev và các đồng minh châu Âu tin rằng nước này vẫn có thể cầm cự thêm ít nhất 1 năm nếu tiếp tục được hỗ trợ quân sự và tài chính.

Về phía Nga, Moskva coi đề xuất hòa bình của Mỹ là cơ sở để thảo luận nhưng phản đối mạnh các điều khoản liên quan lãnh thổ và khu phi quân sự. Giới quan sát nhận định, các cuộc đàm phán tại Berlin cho thấy nỗ lực ngoại giao đang được đẩy mạnh, song con đường đi tới một thỏa thuận hòa bình toàn diện vẫn còn nhiều chông gai.

TTXVN