Mỹ ghi nhận làn sóng sa thải kỷ lục sau hơn hai thập kỷ

Những người xếp hàng chờ vào hội chợ việc làm tại thành phố New York, Mỹ. Ảnh: Reuters.

Theo báo cáo công bố ngày 6/11 của công ty nghiên cứu Challenger, Gray & Christmas, các doanh nghiệp Mỹ đã sa thải hơn 153.000 lao động trong tháng 10 - mức cao nhất theo tháng kể từ năm 2003, thời điểm làn sóng bùng nổ điện thoại di động cũng gây ra biến động tương tự

Tính từ tháng 1 đến hết tháng 10, tổng số người lao động bị sa thải tại Mỹ đã lên tới gần 1,1 triệu, đây là mức cao nhất kể từ năm 2020 - khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình các ngành công nghiệp và do cắt giảm chi tiêu.

Ông Andy Challenger, giám đốc doanh thu của công ty Challenger, nhận định: “Tốc độ sa thải trong tháng 10 cao vượt mức trung bình so với nhiều năm trở lại đây. Một số doanh nghiệp đang điều chỉnh số lượng nhân sự giữa bối cảnh tăng cường sử dụng AI, chi tiêu tiêu dùng. Doanh nghiệp suy yếu, chi phí vận hành tăng cao, buộc họ phải siết chặt ngân sách và đóng băng tuyển dụng”.

“Những người mất việc hiện nay cũng gặp nhiều khó khăn hơn trong khi tìm việc mới, điều này có thể khiến thị trường lao động khó có biến động", ông Andy Challenger chia sẻ thêm.

Ông Challenger cho biết: “Có thể với việc cắt giảm lãi suất và tín hiệu tích cực trong tháng 11, các công ty sẽ thúc đẩy tuyển dụng vào cuối năm, nhưng chúng tôi không kỳ vọng mùa tuyển dụng năm 2025 sẽ mạnh lên”.

Cùng thời điểm, báo cáo của công ty ADP chuyên cung cấp dịch vụ quản lý nhân sự cho biết các nhà tuyển dụng Mỹ chỉ tạo thêm 42.000 việc làm trong tháng 10. Trong đó, ngành dịch vụ lưu trú và dịch vụ giải trí, vốn rất nhạy cảm với sức mua của người tiêu dùng, ghi nhận sự sụt giảm rõ rệt về số lượng nhân sự cần tuyển dụng. ADP đánh giá hiện tượng này là đáng lo ngại.

Các tập đoàn lớn tại Mỹ như Amazon, IBM, UPS, Target, Microsoft, Paramount, General Motors, Starbucks, Delta Air Lines, CarMax, Rivian Automotive... cũng đang cắt giảm hàng nghìn nhân sự.

Ngay cả những doanh nghiệp chưa tiến hành cắt giảm nhân sự cũng cho biết họ sẽ không gia tăng số lượng nhân viên trong tương lai gần. Giám đốc điều hành tập đoàn dịch vụ tài chính và ngân hàng JPMorgan Chase, ông Jamie Dimon, cho biết số lượng nhân viên tại tập đoàn này sẽ giữ nguyên trong quá trình ứng dụng AI vào công việc.

Tương tự, CEO của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, ông David Solomon, thông báo công ty sẽ hạn chế tuyển dụng nhân sự cho đến cuối năm nhằm tận dụng hiệu quả mà AI mang lại.

Nhiều công ty khác tập trung tinh gọn bộ máy quản lý, xóa bỏ tình trạng “phình to” nhân sự hậu đại dịch và bảo vệ lợi nhuận trước chi phí gia tăng từ thuế quan. Thay vì tăng giá bán, họ chọn giảm chi phí nhân công và vận hành.

Những thông báo sa thải ồ ạt này đang làm dấy lên lo ngại về 'sức khỏe' của thị trường lao động Mỹ, trong bối cảnh người lao động mất việc gặp khó khăn hơn khi tìm việc mới.

Tuy vậy, dữ liệu của ADP Research cho thấy số lượng việc làm trong khu vực tư nhân tăng 42.000 trong tháng 10 sau hai tháng sụt giảm liên tiếp, cho thấy sự ổn định nhẹ nhưng vẫn phản ánh nhu cầu tuyển dụng yếu đi.

Tòa án yêu cầu chính quyền Trump phải trả tiền trợ cấp

Trong một diễn biến khác, theo NPR, ngày 6/11, thẩm phán liên bang John McConnell yêu cầu Chính phủ Mỹ phải chi trả đủ tiền trợ cấp thực phẩm tháng 11 cho 42 triệu người thụ hưởng trong Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP).

Trước yêu cầu này của Tòa án, theo CNN ngày 8-11, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho biết đang tiến hành chi trả toàn bộ trợ cấp tem phiếu thực phẩm (SNAP) cho tháng 11 cho khoảng 42 triệu người Mỹ không nhận được hỗ trợ lương thực do chính phủ liên bang đóng cửa kéo dài.

Phân phát thực phẩm từ thiện tại thành phố Chelsea, bang Massachusetts, Mỹ. Ảnh: Reuters.

Tiền trợ cấp của chương trình SNAP vốn được gửi đều đặn hàng tháng tới thẻ của người nhận trợ cấp. Dù vậy, Bộ Nông nghiệp Mỹ từng có ý định ngừng chi trả trợ cấp SNAP trong tháng 11 với lý do chương trình đã hết ngân sách trong khi chính quyền liên bang đang đóng cửa.

Trước đó, thẩm phán liên bang John McConnell đã ra lệnh yêu cầu Chính phủ phải chi trả trợ cấp SNAP tháng 11 cho người dân. Ban đầu, thực hiện quyết định của thẩm phán, Chính phủ Mỹ trích 4,65 tỷ USD từ quỹ dự phòng khẩn cấp để tạm chi 50% tiền trợ cấp SNAP trong tháng 11. Dù vậy, cho tới nay, hoạt động chi trả tiền trợ cấp ở các bang diễn ra rất chậm chạp.

Về tốc độ chi trả trợ cấp SNAP quá chậm, thẩm phán John McConnell cho rằng chính quyền không nỗ lực hành động để đảm bảo tiền sớm đến tay người thụ hưởng. Thẩm phán McConnell cũng đánh giá quyết định chỉ cấp 50% tiền trợ cấp trong tháng 11 là vô lý.

Theo phán quyết mới nhất của thẩm phán McConnell ngày 6/11, Chính phủ Mỹ buộc phải chi thêm hàng tỷ USD trích từ các nguồn quỹ khác của Bộ Nông nghiệp để chi trả đầy đủ trợ cấp SNAP tháng 11 cho 42 triệu người Mỹ có thu nhập thấp, hạn chuyển tiền muộn nhất tới các bang là ngày 7/11. Chính quyền của Tổng thống Trump đã nhanh chóng kháng cáo phán quyết này lên tòa phúc thẩm.

Hiện tại, việc chuyển tiền trợ cấp SNAP tới người dân Mỹ đang khá rối loạn. Các bang cho biết họ cần thời gian để xử lý dữ liệu trong khi nhà chức trách liên tục có những động thái mới, thay đổi mức chi trả, khiến các bang liên tục phải điều chỉnh lại hệ thống.

Cụ thể, ngày 4/11, các bang nhận được hướng dẫn từ Bộ Nông nghiệp về cách tính tiền trợ cấp SNAP tháng 11 bằng 50% so với tiền trợ cấp hàng tháng. Đến tối 5/11, chính quyền các bang lại được lệnh chi trả ở mức bằng 65% tiền trợ cấp hàng tháng.

Sang ngày 6/11, thẩm phán McConnell yêu cầu Chính phủ phải chi 100% tiền trợ cấp SNAP tháng 11 cho 42 triệu người Mỹ.

Trong khi tòa án liên bang và Chính phủ Mỹ liên tục có sự thay đổi, 42 triệu người nhận trợ cấp SNAP vẫn đang hoang mang không biết bao giờ tiền trợ cấp sẽ được chuyển vào thẻ.

An Hòa