Mỹ công bố chi tiết chiến dịch 'Búa Đêm' hủy diệt cơ sở hạt nhân Iran

Khói bốc lên gần cơ sở hạt nhân Fordow sau không kích của Mỹ Video do truyền thông Iran ghi lại cho thấy khói đen bốc lên gần cơ sở Fordow, sau cuộc không kích đêm 21/6 do Mỹ tiến hành nhằm vào ba địa điểm hạt nhân của Iran. Theo CNN, vị trí quay cách Fordow khoảng 13 km.

Trong cuộc họp báo tại Washington ngày 22/6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Đại tướng Dan Caine, công bố toàn bộ kế hoạch và quá trình thực hiện chiến dịch không kích mang tên “Operation Midnight Hammer” (Búa Đêm).

Chuyến bay 18 giờ, đòn đánh bất ngờ chưa từng có

Theo Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Đại tướng Dan Caine, chiến dịch bắt đầu khi 7 máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit cất cánh từ căn cứ Whiteman ở bang Missouri, Mỹ vào chiều 21/6.

Các máy bay này thực hiện hành trình kéo dài 18 giờ, được tiếp nhiên liệu nhiều lần trên không và bay qua không phận nhiều nước trước khi vào không phận Iran.

Cùng lúc đó, một tàu ngầm Mỹ đã phóng hơn 24 tên lửa hành trình Tomahawk nhằm vào các mục tiêu ở Isfahan – một trong ba cơ sở hạt nhân trọng yếu bị tấn công trong đêm.

Tại thời điểm 18h40 tối ngày 21/6 theo giờ miền Đông Mỹ (tức 2h10 sáng 22/6 giờ Iran), chiếc B-2 dẫn đầu đã thả hai quả bom xuyên phá kiên cố MOP - loại vũ khí nặng 13,6 tấn - xuống cơ sở Fordow. Trong 25 phút tiếp theo, tổng cộng 14 quả MOP được thả xuống ba địa điểm: Fordow, Natanz và Isfahan.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, bom MOP – vốn được thiết kế để xuyên sâu 60 mét dưới lòng đất trước khi phát nổ – được sử dụng trong một chiến dịch thực tế.

Ngoài nhóm B-2, chiến dịch còn huy động hơn 125 khí tài quân sự Mỹ, bao gồm tiêm kích thế hệ 4 và 5, máy bay tiếp dầu, trinh sát, tác chiến điện tử và cả đội ngũ nhân sự quy mô lớn hỗ trợ hậu cần, tình báo và điều phối tác chiến.

Sơ đồ hành trình chiến dịch Búa Đêm: 7 máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit xuất phát từ căn cứ Whiteman (Mỹ) rạng sáng 21/6, tiếp nhiên liệu nhiều lần khi bay qua Đại Tây Dương, Trung Đông và tiến vào không phận Iran. Sau khi đánh trúng các mục tiêu hạt nhân ở Fordow, Natanz và Isfahan trong khoảng 18h40 - 19h05 (giờ Washington), đội hình quay về theo lộ trình tương tự, hoàn thành sứ mệnh vào ngày 22/6. Ảnh: AA

Không gặp kháng cự, giữ nguyên yếu tố bất ngờ

Ông Caine cho biết toàn bộ chiến dịch đã giữ được yếu tố bất ngờ. Iran không phát hiện ra lực lượng tấn công. Không có tiêm kích nào cất cánh, không hệ thống phòng không nào được kích hoạt, và không một quả đạn nào được bắn trả khi các máy bay Mỹ tiến vào và rút lui khỏi không phận Iran.

"Chiến dịch này là cuộc tấn công bằng máy bay B-2 lớn nhất lịch sử nước Mỹ và là nhiệm vụ B-2 dài nhất kể từ sau vụ khủng bố 11/9", ông Caine nói.

“Lực lượng Iran không phát hiện chúng tôi. Các radar phòng không không hoạt động. Chúng tôi giữ vững yếu tố bất ngờ trong suốt quá trình”, ông khẳng định.

Tướng Caine mô tả chiến dịch là một trong những nhiệm vụ phức tạp và rủi ro nhất, đòi hỏi hàng tháng chuẩn bị. Một phần đội hình B-2 được điều bay qua Thái Bình Dương để đánh lạc hướng radar và truyền thông quốc tế, trong khi lực lượng chính bay theo hướng Đông vào Trung Đông. Tại đây, B-2 hợp lực cùng các tiêm kích Mỹ đã mở đường, kiểm tra không phận và bảo vệ đội hình tác chiến.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tổ chức họp báo tại Lầu Năm Góc sau khi Mỹ tiến hành không kích các cơ sở hạt nhân của Iran, trong bối cảnh xung đột Israel - Iran, tại Arlington, bang Virginia, Mỹ, ngày 22/6. Ảnh: Reuters.

Tuyên bố “xóa sổ năng lực hạt nhân Iran”, nhưng vẫn để ngỏ đàm phán

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong bài phát biểu tối 21/6 cho biết, chiến dịch “Búa Đêm” đã “hoàn toàn phá hủy ba địa điểm làm giàu uranium của Iran” và gửi đi thông điệp rõ ràng về sức mạnh quân sự của Mỹ.

Bộ trưởng Hegseth khẳng định: “Chúng tôi đã xóa sổ chương trình hạt nhân của Iran. Nhưng đây không phải là hành động nhằm thay đổi chế độ. Nó không nhằm vào binh sĩ Iran hay dân thường. Mục tiêu chỉ là ba cơ sở hạt nhân Fordow, Natanz và Isfahan”.

“Khi Tổng thống Trump hành động, thế giới cần phải lắng nghe. Đây là chiến dịch táo bạo, chính xác và được lên kế hoạch thiên tài”, ông Hegseth nói.

Phía Mỹ cho biết, thiệt hại tại ba địa điểm bị đánh là “cực kỳ nghiêm trọng”, dù vẫn cần thêm thời gian để đánh giá Iran còn lại những gì từ chương trình hạt nhân.

Tổng thống Trump kêu gọi Iran không nên trả đũa, đồng thời tuyên bố Mỹ sẽ tiến hành “các cuộc tấn công thậm chí mạnh hơn” nếu binh lính hay lợi ích Mỹ bị đe dọa. Tuy nhiên, ông cũng để ngỏ khả năng nối lại đàm phán nếu Tehran từ bỏ chương trình hạt nhân.

“Chúng tôi không tìm kiếm chiến tranh. Nhưng nếu hòa bình không đến nhanh chóng, chúng tôi sẽ nhắm đến các mục tiêu khác chỉ trong vài phút. Không một quân đội nào trên thế giới có thể làm được điều mà chúng tôi vừa làm”, ông Trump nhấn mạnh.

Hiện tại, các đơn vị Mỹ ở Trung Đông vẫn trong trạng thái cảnh giác cao độ. Lầu Năm Góc cảnh báo bất kỳ hành động trả đũa nào từ phía Iran hay các lực lượng ủy nhiệm đều sẽ bị đáp trả ngay lập tức.

Ông nhấn mạnh thêm rằng, theo chỉ đạo của Tổng thống, đây không phải là một chiến dịch kéo dài vô thời hạn. Tuy nhiên, quân đội Mỹ sẽ tiếp tục phản ứng nếu cần.

Ca ngợi vai trò lãnh đạo của Tổng thống Donald Trump, ông Pete Hegseth cho rằng, nhiều đời tổng thống từng nghĩ đến việc giáng đòn cuối cùng vào chương trình hạt nhân của Iran, nhưng chưa ai làm được, cho đến khi có Tổng thống Trump.

Ông mô tả chiến dịch do Tổng thống Trump lên kế hoạch là “táo bạo và thiên tài” và kết luận Tổng thống Trump và Mỹ không tìm kiếm chiến tranh. Tuy nhiên, sẽ hành động nhanh chóng và dứt khoát nếu người dân, đối tác hay lợi ích của Mỹ bị đe dọa.

Ngay sau đợt không kích, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian cáo buộc Tổng thống Trump "lừa dối cử tri Mỹ" và "hoàn toàn khuất phục trước áp lực của Israel". Tehran tuyên bố sẽ không bỏ qua hành động gây hấn này và đang "xem xét toàn diện các lựa chọn đáp trả".

Nhiều nước và tổ chức quốc tế bày tỏ lo ngại sâu sắc về nguy cơ bùng phát một cuộc xung đột quy mô lớn vượt khỏi biên giới Iran. Các nhà ngoại giao châu Âu cảnh báo chiến dịch không kích của Mỹ có thể kéo theo một chuỗi phản ứng quân sự nguy hiểm từ Iran và các lực lượng ủy nhiệm tại Trung Đông, đặt toàn bộ khu vực vào trạng thái bất ổn kéo dài.

Tại Liên Hợp Quốc, các cuộc họp khẩn cấp đang được thúc đẩy nhằm ngăn chặn đà leo thang. Một số thành viên Hội đồng Bảo an yêu cầu Mỹ làm rõ cơ sở pháp lý của cuộc tấn công, đồng thời kêu gọi các bên hành xử có trách nhiệm, tránh đẩy khu vực vào tình trạng “không thể quay đầu”.

Israel không kích cơ sở hạt nhân Arak, khói đen bốc cao Truyền hình nhà nước Iran ngày 19/6 đã phát sóng hình ảnh khói đen cuồn cuộn bốc lên từ phía xa khu vực nhà máy hạt nhân Arak. Trong một tuyên bố, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết họ đã nhận được thông tin cho thấy lò phản ứng nghiên cứu nước nặng đang trong quá trình xây dựng tại Arak đã bị trúng đạn, nhưng khu vực này không chứa vật liệu phóng xạ vào thời điểm xảy ra vụ tấn công.

Khánh Nguyên