Mỹ: Chương trình hỗ trợ lương thực gặp nhiều sóng gió

Chương trình hỗ trợ lương thực tại Mỹ gặp nhiều sóng gió. Ảnh: SNAP

Trong chỉ thị khẩn cấp ngày 8/11 (giờ địa phương) được truyền thông Mỹ tiếp cận, USDA yêu cầu các bang chỉ cấp 65% khoản trợ cấp tháng 11 cho người nhận. Bản ghi nhớ của Bộ này nêu rõ trong trường hợp các bang đã gửi hồ sơ thanh toán Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) đầy đủ cho tháng 11/2025, điều này là trái phép. Phía USDA khẳng định các bang phải ngay lập tức hủy mọi bước đã thực hiện để cấp đầy đủ trợ cấp SNAP cho tháng 11/2025.

Bản ghi nhớ còn cảnh báo rằng việc không tuân thủ có thể khiến các bang mất khoản chia sẻ chi phí SNAP từ chính phủ liên bang, đồng thời phải chịu trách nhiệm tài chính cho các khoản chi trả vượt mức.

Chỉ thị mới nhất này đẩy khoảng 1/8 dân số Mỹ phụ thuộc vào chương trình chống đói lớn nhất quốc gia vào tình thế bấp bênh. Trong tuần qua, USDA đã liên tục ban hành các hướng dẫn khác nhau giữa bối cảnh những vụ kiện về việc cơ quan này không sử dụng quỹ dự phòng để chi trả trợ cấp tháng 11 liên tục được đưa ra trước các tòa án liên bang.

Cuộc chiến pháp lý xoay quanh trợ cấp thực phẩm SNAP đã nhanh chóng trở thành một điểm nóng trong nỗ lực giải quyết tình trạng đóng cửa chính phủ tại Mỹ. Những tranh cãi bắt đầu từ tháng trước, khi USDA thông báo sẽ không chi trả trợ cấp tháng 11 do chính phủ thiếu ngân sách. Quyết định này đã châm ngòi cho hai vụ kiện, dẫn đến phán quyết của các thẩm phán cấp liên bang yêu cầu USDA ít nhất phải chi trả một phần trợ cấp.

Khi đó, USDA chọn chi trả một phần (ban đầu là 50%, sau đó là 65% lợi ích tối đa) nhưng cảnh báo rằng việc tính toán lại và phân phối tiền có thể mất "hàng tuần hoặc hàng tháng" ở một số bang. Điều này khiến các nguyên đơn trong vụ kiện ở Rhode Island phải nhanh chóng quay lại khiếu nại với Thẩm phán Tòa án Liên bang John McConnell, với lập luận rằng ông nên yêu cầu USDA tài trợ đầy đủ để tiền có thể được giải ngân nhanh chóng. Trước đó, Thẩm phán McConnell đã yêu cầu USDA sử dụng quỹ dự phòng 5,3 tỷ USD để chi trả ít nhất một phần trợ cấp SNAP trong tháng. Tuy nhiên vào ngày 6/11, ông đã đảo ngược lệnh của mình và yêu cầu cơ quan này phải thực hiện các khoản thanh toán đầy đủ.

Chỉ một ngày sau đó, vào tối 7/11, Thẩm phán Ketanji Brown Jackson của Tòa án Tối cao Mỹ đã tạm thời đình chỉ phán quyết nêu trên của tòa án cấp dưới. Điều này đồng nghĩa với việc USDA không phải ngay lập tức chuyển 4 tỷ USD cho chương trình hỗ trợ thực phẩm. Dựa trên phán quyết này, USDA đã ra chỉ thị khẩn cấp ngày 8/11 và ngay lập tức dẫn đến làn sóng phản đối.

Thống đốc bang Maryland, nghị sĩ đảng Dân chủ Wes Moore bày tỏ sự bức xúc, cho rằng hướng dẫn của USDA hoàn toàn không rõ ràng và chỉ trích việc các bang bị trừng phạt vì ứng tiền hỗ trợ người dân.

Thống đốc bang Kansas Laura Kelly cũng phản ứng, nói rằng bang này đã gửi đầy đủ trợ cấp SNAP tháng 11 theo lệnh tòa và hướng dẫn trước đó của USDA. Vị nghị sĩ này nhấn mạnh rằng những người nhận trợ cấp, chủ yếu là trẻ em, người già hoặc người khuyết tật, đang rất cần thức ăn.

Trong khi đó, bang North Carolina cho biết họ đang tạm dừng việc cấp đầy đủ trợ cấp do quyết định của Tòa án Tối cao. Trước đó, bang này đã cấp một phần hỗ trợ cho hơn 586.000 hộ gia đình vào ngày 7/11. Thống đốc Josh Stein kêu gọi một giải pháp nhanh chóng để các gia đình có thể nhận được sự hỗ trợ mà họ cần.

Hương Thủy/Bnews/vnanet.vn