Mỹ chịu áp lực tài khóa lớn sau 43 ngày chính phủ tê liệt

Tòa nhà Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN

Theo báo cáo tháng mở đầu năm tài khóa 2026, nhiều khoản chi bắt buộc như lương nhân viên liên bang và các nghĩa vụ thanh toán tự động đã bị dồn lại do chậm xử lý trong giai đoạn ngưng trệ.

Việc chuyển 105 tỷ USD chi trả phúc lợi từ tháng 11 sang tháng 10 cũng khiến số liệu thâm hụt bị đội lên. Nếu loại trừ điều chỉnh kỹ thuật này, thâm hụt thực của tháng chỉ khoảng 180 tỷ USD, thấp hơn nhiều mức công bố.

Tổng chi tiêu tháng 10 đạt 689 tỷ USD, tăng 18% so với năm trước do bao gồm cả phần chi lẽ ra thực hiện vào tháng 11. Bộ Tài chính cho biết chưa có thống kê đầy đủ về phần chi tiết kiệm trong thời gian đóng cửa, song ước tính khoản này dưới 5% tổng chi. Theo luật, toàn bộ lương và nghĩa vụ thanh toán bị hoãn đều phải chi trả ngay khi chính phủ hoạt động trở lại.

Ở chiều ngược lại, nguồn thu ngân sách tăng mạnh lên mức kỷ lục 404 tỷ USD, tăng 24% so với cùng kỳ. Thu từ thuế quan là điểm sáng lớn nhất, đạt 31,4 tỷ USD, cao gấp hơn 4 lần tháng 10 năm ngoái, do các mức thuế nhập khẩu mà Tổng thống Donald Trump áp dụng từ đầu năm. Nhà Trắng cho rằng nguồn thu này sẽ còn "tăng vọt" khi doanh nghiệp Mỹ gần cạn nguồn hàng dự trữ trước khi thuế mới phát huy toàn bộ tác động.

Tuy nhiên, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) lưu ý dự báo đóng góp của thuế quan trong 10 năm tới đã bị điều chỉnh giảm 25%, xuống còn 3.000 tỷ USD, do ảnh hưởng của một số thỏa thuận thương mại gần đây.

Thu từ thuế thu nhập cá nhân không khấu trừ tăng vọt lên 80 tỷ USD vì California được gia hạn nộp thuế do cháy rừng, trong khi thuế doanh nghiệp giữ nguyên 18 tỷ USD do tác động từ đạo luật cắt giảm thuế và chi tiêu.

Chi phí lãi vay tiếp tục là gánh nặng lớn, đạt 104 tỷ USD (tăng 27%) do mức nợ chính phủ cao và lãi suất bình quân ở mức 3,36%.

Trong bối cảnh tài khóa biến động, niềm tin người tiêu dùng Mỹ giảm mạnh. Chỉ số Niềm tin Tiêu dùng tháng 11 giảm xuống 88,7 điểm, thấp nhất kể từ tháng 4. Cùng ngày, báo cáo từ ADP cho thấy khu vực tư nhân mất trung bình 13.500 việc làm mỗi tuần trong 4 tuần qua, làm dấy lên lo ngại về đà suy yếu của thị trường lao động.

Vinh Trang