Mỹ cân nhắc sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ quốc phòng cho Ukraine

Quan hệ Mỹ - Nga có thể sẽ trở nên căng thẳng hơn nếu Washington quyết định sử dụng tài sản phong tỏa của Moscow để hỗ trợ Kiev.

Theo nguồn tin từ Reuters, chính quyền Tổng thống Trump đang thảo luận nội bộ về việc tận dụng các tài sản của Nga bị giữ tại Mỹ, qua đó cung cấp hỗ trợ tài chính hoặc quốc phòng cho Ukraine. Washington cũng đã thông báo với các đối tác châu Âu rằng Mỹ ủng hộ Liên minh châu Âu (EU) sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để mua vũ khí từ Mỹ cho Kiev.

Hiện chưa rõ khi nào Washington sẽ triển khai các bước đi này, song động thái cho thấy Nhà Trắng đã chuẩn bị “bộ công cụ” trừng phạt mới, sẵn sàng kích hoạt nếu Moscow tiếp tục trì hoãn việc chấm dứt chiến sự ở Ukraine.

Trước đó, ngày 22/10, Tổng thống Trump đã ký loạt lệnh trừng phạt đầu tiên kể từ khi trở lại Nhà Trắng hồi tháng Một, nhằm vào hai tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga là Lukoil và Rosneft. Các biện pháp này khiến giá dầu tăng hơn 2 USD/thùng và buộc nhiều khách hàng lớn của Nga tại Trung Quốc và Ấn Độ phải tìm nguồn thay thế.

Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết Washington muốn các đồng minh châu Âu thực hiện “bước đi lớn tiếp theo” đối với Moscow, có thể là bổ sung các gói trừng phạt hoặc áp thuế đối ứng. Tuy nhiên, Nhà Trắng có thể tạm dừng vài tuần để đánh giá phản ứng của Nga trước khi đưa ra quyết định tiếp theo.

Tổng thống Trump khẳng định ông muốn đóng vai trò người kiến tạo hòa bình toàn cầu, nhưng thừa nhận việc chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn ba năm giữa Nga và Ukraine khó khăn hơn dự kiến.

Trả lời phỏng vấn nhà báo Lara Logan trong chuyến thăm Mỹ ngày 24/10, ông Kirill Dmitriev – Đặc phái viên của Tổng thống Nga về đầu tư và hợp tác kinh tế đối ngoại, đồng thời là Tổng Giám đốc Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF) cho rằng một thỏa thuận hòa bình thực sự chỉ khả thi nếu ảnh hưởng của Anh trong tiến trình đàm phán bị loại bỏ.

Ông Dmitriev nhấn mạnh Ukraine đang dần hướng tới lập trường thực tế hơn, đồng thời khẳng định việc tìm kiếm giải pháp ngoại giao chỉ có thể đạt hiệu quả khi hai bên xác định được điều gì có thể chấp nhận được đối với cả Kiev và Moscow.

Theo ông Dmitriev, các luận điệu công khai mang tính đối đầu của phương Tây đang cản trở tiến trình hòa bình, bởi chúng dựa trên “những kịch bản phi thực tế” về việc chấm dứt xung đột. Nga vẫn sẵn sàng đàm phán nếu phương Tây có cách tiếp cận “cân bằng và không định kiến”.

Việc Mỹ xem xét sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine được đánh giá là bước đi nhạy cảm về pháp lý và chính trị. Nga nhiều lần cảnh báo sẽ coi đó là hành động chiếm đoạt tài sản quốc gia và có thể đáp trả bằng các biện pháp tương tự.

Giới quan sát nhận định, nếu Washington thực sự triển khai kế hoạch này, quan hệ Mỹ - Nga có thể rơi vào giai đoạn căng thẳng nhất kể từ sau chiến sự Ukraine bùng nổ năm 2022. Đồng thời, quyết định này cũng có thể làm gia tăng chia rẽ trong nội bộ châu Âu – nơi nhiều quốc gia vẫn tỏ ra thận trọng trong việc dùng tài sản Nga bị phong tỏa cho mục đích quân sự.

Theo các chuyên gia chính sách đối ngoại, chiến lược trừng phạt mở rộng của chính quyền Trump vừa nhằm tăng sức ép lên Moscow, vừa tạo đòn bẩy thương lượng cho Washington trong vai trò trung gian hòa giải. Tuy nhiên, việc Mỹ quân sự hóa tài sản phong tỏa có thể gây ra phản ứng ngược, khiến Nga rút khỏi các kênh đàm phán và đẩy xung đột kéo dài hơn.

Tuấn Khang