Mỹ bắn đạn thật thành công Hệ thống phóng tên lửa bánh lốp GMARS, hỏa lực gấp đôi HIMARS

Hệ thống GMARS thử nghiệm bắn đạn thật thành công. Ảnh: Thewarzone.

Đáp ứng nhu cầu đang bùng nổ về vũ khí phóng loạt tầm xa

Hệ thống mới này có tên Global Mobile Artillery Rocket System (GMARS, "Pháo – Tên lửa cơ động toàn cầu"), sẽ được sản xuất tại châu Âu. Sự kiện này thu hút sự chú ý lớn từ giới quốc phòng toàn cầu. Đây là hệ thống vũ khí thế hệ mới được thiết kế riêng cho thị trường châu Âu, có thể làm thay đổi cách bố trí hỏa lực của các nước NATO.

Điểm đặc biệt đáng chú ý là hệ thống GMARS sử dụng chung loại vũ khí với HIMARS bánh lốp và M270 MLRS bánh xích – những hệ thống đã được Ukraine sử dụng hiệu quả để tấn công các vị trí tập trung quân và thiết bị, các công sự kiên cố, cầu, radar và mục tiêu chiến lược khác của Nga, trở thành vũ khí thay đổi cục diện.

Hệ thống GMARS đang cơ động. Ảnh: Thewarzone.

Chiến thuật “bắn rồi rút” – tấn công mục tiêu trong phạm vi 80 km rồi nhanh chóng rút lui để tránh phản công – đã được thực tế chứng minh là cực kỳ hiệu quả. GMARS ra đời để đáp ứng yêu cầu của NATO: hỏa lực mạnh hơn, triển khai nhanh hơn.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu tăng vọt đối với các hệ thống phóng tên lửa di động có khả năng bắn tên lửa dẫn đường và tên lửa đạn đạo tầm ngắn, đồng thời tích hợp thêm các loại vũ khí mới trong tương lai.

Cuộc bắn thử đầu tiên của GMARS diễn ra tại bãi thử tên lửa White Sands ở bang New Mexico (Mỹ), mới được công bố vào hôm thứ Hai (4/8).

Hệ thống HIMARS với 6 ống phóng. Ảnh: Thewarzone.

Ưu thế cốt lõi: Cấu hình và hỏa lực vượt trội HIMARS

Giống như M270, GMARS có thể mang hai cụm (pod) chứa các loại vũ khí khác nhau. Nhờ vậy, GMARS có thể triển khai: 2 tên lửa chiến thuật lục quân ATACMS; hoặc 4 tên lửa chiến thuật tấn công chính xác tầm ngắn PrSM; hoặc 12 quả rocket GMLRS (có thể là loại đạn thường hoặc đạn dẫn đường, trong khi HIMARS chỉ có một cụm duy nhất.

Rheinmetall cũng cho biết GMARS trong tương lai sẽ có khả năng bắn tên lửa hành trình phóng từ mặt đất và rocket cỡ 122mm. Khả năng bao phủ hỏa lực nhờ đó tăng đáng kể. Trong cuộc thử nghiệm tại bãi thử tên lửa White Sands, New Mexico, GMARS đã bắn thành công hai quả rocket GMLRS với đầu đạn liền khối, đánh trúng mục tiêu tầm trung với độ chính xác cao.

HIMARS đã phát huy hiệu quả ở chiến trường Ukraine. Ảnh: Thewarzone.

Thiết kế xe và khả năng triển khai

Giống như HIMARS, GMARS là hệ thống xe bánh lốp, nhưng có cấu hình 8×8 (so với 6×6 của HIMARS). Xe dựa trên dòng xe HX của Rheinmetall, đạt tốc độ tối đa khoảng 100 km/h.

Tuy nhiên, GMARS không thể được vận chuyển bằng máy bay C-130 như HIMARS, điều này ảnh hưởng đến khả năng triển khai nhanh đến tiền tuyến.

Dù vậy, xe bánh lốp bảo trì dễ hơn so với xe bánh xích, di chuyển nhanh hơn và phù hợp hơn cho môi trường đô thị hoặc có nhiều đường giao thông như ở châu Âu.

GMARS còn có ưu điểm lớn về tương thích hậu cần, do có thể sử dụng ngay kho đạn dược của HIMARS và M270 hiện có.

Video về hệ thống GMARS. Nguồn: Thewarzone.

Các đối thủ cạnh tranh và xu thế tương lai

GMARS là một trong nhiều thiết kế đang được phát triển nhằm cung cấp khả năng phóng ATACMS, PrSM và GMLRS.

Năm ngoái, Lockheed Martin đã giới thiệu một thiết kế bệ phóng mới có thể mang gấp 4 lần số rocket so với HIMARS – trang bị trên xe tải quân sự 10×10 của Thủy quân lục chiến Mỹ (MKR18). Hệ thống này có thể mang tới 24 quả đạn rocket 227mm cùng lúc.

Ngoài Mỹ, Pháp, Hàn Quốc và một số quốc gia khác cũng đang cạnh tranh. Hàn Quốc đã chuyển giao cho Ba Lan hệ thống Homar-K, có thể bắn loại tên lửa tương đương ATACMS.

Tác động từ HIMARS ở Ukraine

Hiệu quả của các hệ thống HIMARS và M270 trên chiến trường Ukraine khiến nhiều quân đội khác muốn sở hữu hệ thống tương tự. Gần đây, Nga đã lên tiếng phản đối việc HIMARS lần đầu được bắn ở Estonia.

Hệ thống HIMARS 24 ống phóng của Thủy quân lục chiến Mỹ. Ảnh: Thewarzone.

Chiến thuật “bắn rồi rút” – đưa mục tiêu vào vòng nguy hiểm chính xác trong bán kính 80 km (với GMLRS), bắn và rút nhanh – là một lực lượng tác chiến nhân bội hiệu quả.

Các hệ thống như GMARS sẽ có thể sử dụng loại đạn GMLRS mở rộng tầm bắn (ER-GMLRS), tăng tầm bắn lên 150 km, và cũng có thể tích hợp thêm vũ khí khác như UAV và tên lửa hành trình.

Không giống HIMARS được sản xuất chủ yếu tại Mỹ và đang đối mặt với tình trạng quá tải đơn hàng, GMARS có sự tham gia sản xuất của doanh nghiệp châu Âu, phù hợp với chuỗi cung ứng khu vực và có thể tăng tốc tiến độ bàn giao. Đối với các quốc gia châu Âu đang đối mặt với mối đe dọa an ninh từ Nga, GMARS là lựa chọn “kịp thời” với tính linh hoạt cao và hỏa lực mạnh. Điều này có thể khiến các nước châu Âu ưu tiên mua GMARS để tăng khả năng phòng thủ liên minh và rút ngắn thời gian chờ đợi đơn hàng từ Lockheed Martin khi đặt mua HIMARS.

Tóm lại, sự ra đời của GMARS cho thấy cuộc chạy đua nâng cấp hỏa lực cơ động toàn cầu đang bước vào giai đoạn tăng tốc. Với hỏa lực vượt trội HIMARS, GMARS không chỉ là bước tiến công nghệ mà còn phản ánh sự kết hợp giữa xu hướng quốc phòng tự chủ của châu Âu và nhu cầu an ninh tập thể. Trong tương lai gần, hệ thống này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc định hình lại cán cân quân sự khu vực.

Thu Thủy