Mức thuế 100% của Mỹ đối với xe điện Trung Quốc chính thức có hiệu lực

Dây chuyền lắp ráp ôtô điện tại nhà máy ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc ngày 24/4/2024. Ảnh: THX/TTXVN

* EU sẽ bỏ phiếu về thuế nhập khẩu xe điện của Trung Quốc vào tuần tới

Chính phủ Mỹ ngày 27/9 đã chính thức tăng gấp bốn lần mức thuế đối với xe điện Trung Quốc lên 100%, và tăng mạnh thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trong các lĩnh vực có tầm quan trọng chiến lược khác, như thép và các sản phẩm năng lượng Mặt Trời.

Mức thuế đối với các sản phẩm thép và nhôm đã được nâng từ phạm vi 0-7,5% trước đó lên 25%, trong khi thuế đối với pin năng lượng mặt trời và chất bán dẫn đã tăng gấp đôi lên 50%.

Các mức tăng thuế nói trên của Mỹ đã có hiệu lực, trong khi Trung Quốc cho đến nay chỉ mới ám chỉ về khả năng sẽ có các biện pháp đáp trả.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lần đầu công bố quyết định tăng thuế này vào tháng 5.

Ông đã lên tiếng "phàn nàn" Trung Quốc, khi cho rằng hàng hóa giá rẻ một cách bất công nhờ trợ cấp chính phủ của nước này đã tràn ngập thị trường toàn cầu.

Tổng thống Mỹ cho biết việc tăng thuế này là nhằm mục đích ngăn chặn Trung Quốc có thể ảnh hưởng tiêu cực tới việc làm trong lĩnh vực chế tạo của Mỹ.

Nhiều quốc gia phương Tây khác cũng đã gia tăng áp lực lên Trung Quốc, cho rằng năng lực sản xuất dư thừa của nước này có thể bóp méo mặt bằng giá cả toàn cầu và ảnh hưởng đến người lao động.

Ủy ban châu Âu (EC) đã công bố kế hoạch áp thuế lên đến 36,3% đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất.

Canada dự kiến sẽ đánh thuế 100% đối với xe điện Trung Quốc nhập khẩu bắt đầu từ tháng tới.

Trong khi đó, theo công ty nghiên cứu thị trường MarkLines, xe điện chiếm hơn 10% doanh số bán xe tại Mỹ trong tháng 7/2024, nhưng tại Trung Quốc, tỷ lệ này khoảng 50% - cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu khoảng 20%.

Mỹ vẫn đang thiếu cơ sở hạ tầng sạc xe điện và các mẫu xe trong phân khúc giá đại chúng. Trong khi đó, các nhà sản xuất ôtô lớn của Trung Quốc như BYD dựa vào chuỗi cung ứng nội địa rộng lớn, giúp họ cạnh tranh trong một thị trường đông đúc, cung cấp xe điện với mức giá dưới 25.000 USD/chiếc.

Tại Mỹ, ngay cả nhà sản xuất hàng đầu Tesla cũng chưa có mẫu xe nào dưới mức 30.000 USD/chiếc. Hiện chưa có mẫu xe điện nào của Mỹ có giá rẻ ngang các xe chạy xăng.

Ông Joe McCabe, Giám đốc điều hành (CEO) của công ty nghiên cứu AutoForecast Solutions tại Mỹ, cho biết mẫu xe có giá thấp nhất của BYD tại Mỹ là 12.000 USD/chiếc. Ngay cả với mức thuế 100% mà Mỹ áp đặt, BYD vẫn có mẫu xe điện rẻ nhất trên thị trường, dưới mức 25.000 USD/chiếc.

Ông McCabe nhận định rằng các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc dường như không quan tâm đến lợi nhuận. Chính quyền Tổng thống Biden cũng lo ngại việc các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc cố gắng né tránh thuế quan.

Việc thiếu tiến triển trong việc xây dựng chuỗi cung ứng xe điện đang buộc một số nhà sản xuất ôtô Mỹ phải cân nhắc lại kế hoạch đầu tư.

General Motors đã hoãn lại khoảng một năm việc khởi động nhà máy sản xuất pin của mình tại bang Indiana, một dự án có sự tham gia của Samsung SDI.

Panasonic Holdings của Nhật Bản đã hạ mục tiêu sản xuất pin xe điện, chủ yếu tại Bắc Mỹ, xuống khoảng 30% so với kế hoạch trước đó. Một thực tế hiện nay là không có chuỗi cung ứng tại Mỹ cho việc khai thác và xử lý nguyên liệu pin.

Trong khi đó, nhà sản xuất xe điện Xpeng Inc. của Trung Quốc đang tìm kiếm một địa điểm sản xuất tại châu Âu, nhằm giảm thiểu tác động của thuế nhập khẩu bằng cách sản xuất ô tô ở khu vực này.

Trong một cuộc phỏng vấn mới đây với Bloomberg, Giám đốc điều hành Xpeng, ông He Xiaopeng, cho biết công ty đối tác tại Trung Quốc của Volkswagen AG này đang bước vào giai đoạn lựa chọn địa điểm tại Liên minh châu Âu (EU) để thực hiện kế hoạch thiết lập hoạt động sản xuất tại đây trong tương lai.

Ông cho biết công ty dự kiến sẽ xây dựng nhà máy ở những khu vực có "rủi ro lao động tương đối thấp," đồng thời cho biết thêm rằng Xpeng cũng dự định thiết lập một trung tâm dữ liệu quy mô lớn tại châu Âu, vì việc thu thập dữ liệu phần mềm đang là vấn đề quan trọng hàng đầu đối với các tính năng lái xe thông minh của ôtô.

Ông He khẳng định kế hoạch mở rộng toàn cầu của Xpeng sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc tăng thuế, dù ông lưu ý rằng "lợi nhuận từ các nước châu Âu sẽ giảm phần nào sau khi tăng thuế".

Ngoài Xpeng, nhiều nhà sản xuất xe điện Trung Quốc, bao gồm BYD, Chery Automobile Co. và Zeekr của Zhejiang Geely Holding Group Co., cũng đang tìm cách xây dựng cơ sở sản xuất tại châu Âu để giảm thiểu tác động từ quyết định của EU về việc tăng thuế đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc lên tới 36,3%. Xpeng sẽ phải đối mặt với mức thuế bổ sung là 21,3%.

* Theo các nguồn tin, Liên minh châu Âu (EU) sẽ bỏ phiếu về thuế nhập khẩu đánh vào xe điện (EV) của Trung Quốc vào tuần tới, sau khi lùi thời hạn bỏ phiếu dự kiến diễn ra vào ngày 25/9.

27 nước thành viên EU dự kiến bỏ phiếu về các mức thuế đối với xe điện Trung Quốc đã được Ủy ban châu Âu (EC) thông báo vào tháng 6/2024 để tạo sân chơi bình đẳng cho các nhà sản xuất ôtô châu Âu.

Dự kiến, EU sẽ đưa ra quyết định cuối cùng biện pháp thương mại lớn nhất đối với Trung Quốc trong hơn một thập kỷ theo đánh giá của các nhà phân tích vào cuối tháng 10 tới.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất ôtô và quốc gia EU vẫn chưa thống nhất về việc có nên áp mức thuế lên đến 36,3% đối với xe điện Trung Quốc hay không.

Hiệp hội thương mại ôtô Đức cho rằng việc áp thuế sẽ gây thiệt hại cho các nhà sản xuất ôtô nước này, những công ty có sự hiện diện đáng kể tại thị trường Trung Quốc. Trong khi đó, các hãng xe Italy và Pháp hầu như không có sự hiện diện tại quốc gia châu Á này.

Các nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc hưởng lợi từ các khoản hỗ trợ của chính phủ, cho phép họ xuất khẩu với giá rẻ trong nỗ lực tăng thị phần toàn cầu.

Theo nhà phân tích Felipe Munõz của công ty dữ liệu JATO Dynamics, các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc có thể sản xuất một chiếc xe với giá khoảng 5.500 USD, trong khi chi phí của các nhà sản xuất ôtô châu Âu lên tới gần 20.000 USD.

Ông Munõz cho rằng lợi thế về chi phí này một phần là nhờ các khoản trợ cấp từ chính phủ. Bên cạnh đó, quy mô kinh tế lớn hơn, với chi phí lao động thấp hơn cũng góp phần làm giảm chi phí sản xuất. Hơn nữa, đối với xe điện, Trung Quốc đã đảm bảo được chuỗi cung ứng pin, điều mà phần còn lại của thế giới chưa làm được.

Trung Quốc đã tái đề xuất đàm phán với EC để giải quyết bất đồng về kinh tế và thương mại, nhằm giảm các mức thuế sắp tới EU áp dụng đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết nước này sẵn sàng tiếp tục hợp tác chặt chẽ với phía EU để đạt được một giải pháp phù hợp với lợi ích chung và tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới, nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh và ổn định của quan hệ kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và EU.

T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)