Mua đất viết tay từ người không đứng tên thửa đất: Vẫn được cấp sổ đỏ?

Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.Huế phản ánh một trường hợp cụ thể đang gặp vướng mắc trong quá trình đăng ký cấp sổ đỏ lần đầu, đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường giải đáp.

Cụ thể, một người dân ở TP.Huế hỏi: Gia đình tôi nhận chuyển nhượng một phần diện tích đất từ người sử dụng đất trước đây. Thửa đất này có giấy tờ hợp lệ nhưng mang tên người khác (tức không phải tên người chuyển nhượng). Việc chuyển nhượng giữa hai bên chỉ thực hiện qua giấy viết tay, diễn ra trước ngày 1/7/2014. Trong trường hợp này, gia đình tôi có được cấp sổ đỏ hay không?

Trả lời câu hỏi này, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Theo khoản 5 Điều 137 Luật Đất đai năm 2013 (có hiệu lực tại thời điểm tiếp nhận hồ sơ), trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có giấy tờ hợp lệ nhưng mang tên người khác, nếu có kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất (chẳng hạn như giấy viết tay) và việc chuyển nhượng đó diễn ra trước ngày 1/7/2014, đồng thời thửa đất không có tranh chấp, thì đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Ảnh minh họa: Thạch Thảo.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trường hợp người dân ở Huế hoàn toàn có thể được cấp sổ đỏ, nếu đáp ứng đầy đủ 3 điều kiện: Có giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất nhưng mang tên người khác; Có giấy tờ thể hiện việc chuyển quyền sử dụng đất (dù là giấy tay), lập trước ngày 1/7/2014; Thửa đất hiện không có tranh chấp.

Ngoài ra, người sử dụng đất vẫn cần thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định (nộp thuế, phí chuyển quyền… nếu có).

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, quy định này nhằm giải quyết các trường hợp thực tế phổ biến trong dân, tạo điều kiện để người dân hợp thức hóa đất đai đã sử dụng ổn định lâu dài. Chính quyền địa phương cần hướng dẫn rõ để tránh ách tắc thủ tục.

Không để các vướng mắc kỹ thuật làm chậm trễ việc cấp sổ đỏ

Một thắc mắc khác được đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM phản ánh, đó là tình trạng vướng mắc trong việc thực hiện đo đạc, chỉnh lý bản đồ địa chính và cấp sổ đỏ lần đầu.

Theo lãnh đạo Sở này, UBND phường không có chức năng đo đạc mà chỉ xác nhận sau khi đơn vị đo đạc và người dân ký. Trong khi đó, chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai lại không tiếp nhận hồ sơ đo đạc từ các đơn vị tư nhân.

Trả lời vấn đề này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định: Đơn vị đo đạc (dù là sự nghiệp công lập hay tư nhân) đều có tư cách pháp nhân, có trách nhiệm pháp lý về sản phẩm đo đạc. Không có quy định bắt buộc Văn phòng Đăng ký đất đai phải thẩm định lại bản đồ đo đạc.

UBND cấp xã, phường có thể đề nghị các đơn vị đo đạc tư nhân được cấp phép trên địa bàn tham gia thực hiện đo đạc, ký xác nhận hiện trạng để đảm bảo quy trình giải quyết hồ sơ cho người dân.

Lãnh đạo Bộ nhấn mạnh, không để các vướng mắc về kỹ thuật, trách nhiệm giữa các đơn vị làm chậm trễ việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.

Việc phân định rõ ràng trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị chuyên môn và tăng cường xã hội hóa hoạt động đo đạc, kỹ thuật bản đồ là xu hướng tất yếu trong cải cách hành chính. Mục tiêu là cắt giảm các thủ tục không cần thiết, nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Vũ Điệp