Một số chính sách hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp của Đảng và Nhà nước ta hiện nay

Thời gian qua, các cấp Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã cụ thể hóa các chính sách của Đảng, Nhà nước về hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Trong ảnh: Lãnh đạo Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam trao biển tượng trưng hỗ trợ kinh phí cho 4 dự án khởi nghiệp tiêu biểu của thanh niên khuyết tật Việt Nam năm 2025. Ảnh: Thùy Chi

Khởi nghiệp được hiểu là quá trình tạo ra giá trị có lợi cho cá nhân, doanh nghiệp và xã hội thông qua việc đổi mới có mục đích và có hệ thống. Hình thức khởi nghiệp đa dạng, từ thành lập doanh nghiệp, hợp tác phát triển ý tưởng đến bắt đầu sự nghiệp cá nhân. Khởi nghiệp góp phần dịch chuyển tài nguyên hiệu quả, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đáp ứng nhu cầu xã hội, hỗ trợ mạng lưới doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời tạo thêm việc làm cho xã hội.

Có thể hiểu “Thanh niên khởi nghiệp” là những người trẻ, thường ở độ tuổi từ 18 đến 35, quyết định bắt đầu xây dựng và phát triển một doanh nghiệp hoặc dự án kinh doanh của riêng mình. Họ có thể khởi nghiệp trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghệ, sản xuất, dịch vụ đến thương mại điện tử hay sáng tạo nội dung. Khởi nghiệp đối với thanh niên không chỉ là việc thành lập một công ty, mà còn là việc tìm ra những cơ hội, đối mặt với thách thức và phát triển các kỹ năng lãnh đạo, quản lý trong môi trường kinh doanh.

Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt, đặt niềm tin sâu sắc và kỳ vọng lớn vào thế hệ trẻ, đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng và phát huy tiềm năng của họ. Năm 2016, Chính phủ đã chọn là “Năm Quốc gia khởi nghiệp” với mục tiêu khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong toàn xã hội, đặc biệt là ở lực lượng thanh niên. Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017 được coi là tiền đề quan trọng trong việc tạo nên cơ sở pháp lý hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp.

Cùng với sự ra đời của luật, các văn bản hướng dẫn của Chính phủ, các bộ, ngành đã được ban hành để triển khai những biện pháp hỗ trợ đa dạng đối với hoạt động khởi nghiệp. Luật Thanh niên năm 2020 thay thế cho Luật Thanh niên năm 2005, lần đầu tiên quy định cụ thể về chính sách khởi nghiệp đối với thanh niên. Đặc biệt, để cụ thể hóa các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về khởi nghiệp, bao gồm việc đào tạo, tư vấn, hỗ trợ vốn và phát triển sản phẩm OCOP do thanh niên làm chủ, ngày 26/7/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 897/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022-2030. Chính sách này đã có nhiều nội dung quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển khởi nghiệp của thanh niên với mục tiêu nâng cao kiến thức khởi nghiệp cho thanh niên, hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn, tư vấn phát triển doanh nghiệp, xây dựng kênh phân phối sản phẩm khởi nghiệp và thúc đẩy thành lập các hợp tác xã do thanh niên làm chủ. Cụ thể:

(1) Hỗ trợ tài chính và tiếp cận nguồn vốn: Chính phủ tạo điều kiện để thanh niên khởi nghiệp dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi từ quỹ, ngân hàng và nhà đầu tư; đồng thời, hỗ trợ cho vay lãi suất thấp và cung cấp các gói tín dụng phù hợp. Doanh nghiệp khởi nghiệp của thanh niên còn được hưởng ưu đãi về thuế, phí và trợ cấp tài chính trong giai đoạn đầu thành lập.

(2) Đào tạo và phát triển năng lực: Chính phủ sẽ tổ chức các khóa đào tạo, huấn luyện về các kỹ năng cần thiết cho thanh niên như lập kế hoạch kinh doanh, quản lý tài chính, marketing, kỹ năng lãnh đạo, đổi mới sáng tạo và quản lý dự án.

(3) Hỗ trợ về tư vấn và tiếp cận thị trường: Thanh niên khởi nghiệp được hỗ trợ tư vấn chuyên môn trong các lĩnh vực kinh doanh, pháp lý, nhân sự và marketing. Đồng thời, Chính phủ thúc đẩy kết nối với đối tác, tổ chức và nhà đầu tư nhằm mở rộng cơ hội hợp tác và phát triển thị trường.

(4) Hỗ trợ về hệ sinh thái khởi nghiệp: Chính phủ và các tổ chức hỗ trợ xây dựng trung tâm khởi nghiệp, vườn ươm doanh nghiệp và mạng lưới kết nối nhằm tạo điều kiện cho thanh niên tham gia hệ sinh thái khởi nghiệp. Đồng thời, khuyến khích hợp tác giữa các tổ chức, trường đại học, doanh nghiệp và cơ quan nghiên cứu để phát triển môi trường khởi nghiệp thuận lợi.

(5) Chính sách về bảo vệ quyền lợi và sở hữu trí tuệ: Thanh niên khởi nghiệp được hỗ trợ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ như bản quyền, sáng chế, nhãn hiệu và được tư vấn pháp lý miễn phí hoặc với chi phí thấp để giải quyết các vấn đề pháp lý trong quá trình khởi nghiệp.

(6) Thúc đẩy các sáng kiến khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Chương trình khuyến khích phát triển các dự án khởi nghiệp sáng tạo, nhất là trong lĩnh vực công nghệ cao và nông nghiệp công nghệ cao. Chính phủ tổ chức các cuộc thi, sự kiện nhằm tìm kiếm, vinh danh và hỗ trợ thanh niên triển khai, mở rộng ý tưởng khởi nghiệp.

(7) Tăng cường kết nối quốc tế: Chương trình hỗ trợ thanh niên kết nối với đối tác và nhà đầu tư quốc tế, mở rộng thị trường cho sản phẩm khởi nghiệp. Đồng thời, tạo điều kiện giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ doanh nhân quốc tế nhằm nâng cao năng lực và khả năng cạnh tranh toàn cầu.

Với những chính sách khuyến khích, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp của Đảng và Nhà nước thời gian qua thì phong trào khởi nghiệp của thanh niên đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Theo báo cáo khảo sát về tinh thần khởi nghiệp (AGER) tại 45 quốc gia với 50.861 người từ 14 tuổi trở lên được công bố vào cuối năm 2024 thì Việt Nam tiếp tục duy trì dẫn đầu về Chỉ số tinh thần khởi nghiệp (AESI) và thứ hai về thái độ tích cực đối với khởi nghiệp.

Có thể thấy, trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, khởi nghiệp không chỉ là xu thế tất yếu, mà còn là động lực quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước. Với vai trò là lực lượng xung kích, sáng tạo, thanh niên Việt Nam đang ngày càng thể hiện rõ tinh thần tiên phong trong phong trào khởi nghiệp. Những chính sách hỗ trợ toàn diện từ Đảng, Nhà nước và Chính phủ trong thời gian qua đã tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên phát huy tối đa năng lực, trí tuệ và khát vọng cống hiến.

Trong thời gian tới, việc tiếp tục hoàn thiện môi trường khởi nghiệp, nâng cao hiệu quả các chương trình hỗ trợ sẽ là tiền đề vững chắc để thanh niên Việt Nam vững bước trên con đường lập thân, lập nghiệp, đóng góp vào sự phát triển hùng mạnh và bền vững của quốc gia.

Thượng úy Nguyễn Văn Tài (Viện Kiểm sát quân sự khu vực 2 BĐBP)