Một phần ba học sinh ở Anh không chơi ngoài trời

Một nghiên cứu mới tại Vương quốc Anh cho thấy, cứ ba trẻ thì có một em không chơi ngoài trời sau giờ học, và khoảng 20% trẻ không tham gia hoạt động này vào cuối tuần. Các chuyên gia cảnh báo, tình trạng này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển toàn diện của trẻ, khi bằng chứng khoa học cho thấy vui chơi ngoài trời mang lại lợi ích đáng kể đối với sức khỏe tinh thần và kỹ năng xã hội.

Nhiều trẻ em đang thiếu hụt thời gian vui chơi ngoài trời, trong khi hoạt động này có vai trò thiết yếu đối với sức khỏe tinh thần và sự phát triển kỹ năng xã hội. Ảnh: The Guardian

Lợi ích từ hoạt động ngoài trời

Nghiên cứu do Đại học Exeter thực hiện và được Hội đồng Nghiên cứu Y khoa Anh tài trợ, dựa trên dữ liệu của 2.500 trẻ từ 7 đến 12 tuổi ở Anh, trong khuôn khổ dự án Born in Bradford - chương trình dài hạn theo dõi sức khỏe, sự phát triển và đời sống tinh thần của các bà mẹ và trẻ em từ giai đoạn mang thai.

Thông qua bảng hỏi dành cho phụ huynh, các nhà nghiên cứu đã đánh giá kỹ năng xã hội - cảm xúc của các em học sinh bằng công cụ “tổng điểm khó khăn” (total difficulties score), nhằm phát hiện nguy cơ gặp vấn đề về hành vi hoặc cảm xúc. Kết quả cho thấy, những em tham gia chơi ngoài trời thường có khả năng hiểu, quản lý, bộc lộ cảm xúc, hành vi tốt hơn, đồng thời tăng cường kỹ năng giao tiếp, xây dựng mối quan hệ và hòa nhập với môi trường xung quanh.

Hiện thực đáng lo ngại

Tiến sĩ Mark Ferguson, chủ nhiệm nghiên cứu nhận định: “Đã có bằng chứng rõ ràng cho thấy vui chơi ngoài trời của trẻ em ngày càng giảm sút. Đây là điều đáng lo ngại vì nó gắn liền với nhiều vấn đề sức khỏe, từ béo phì đến lo âu và trầm cảm. Chúng ta cần chủ động khuyến khích hoạt động ngoài trời, đồng thời tạo ra những khu dân cư thân thiện, không gian đô thị an toàn để gia đình và trẻ em có thể thư giãn, tập luyện, giao lưu và vui chơi. Tuy nhiên, để thành công, cần tính đến yếu tố văn hóa và sự tham gia của cộng đồng”.

Giáo sư Rosie McEachan, Giám đốc chương trình Born in Bradford, cũng nhấn mạnh: “Nghiên cứu cho thấy trẻ cần rời màn hình để vui chơi ngoài trời sau giờ học và vào cuối tuần. Dù Bradford có nhiều công viên, không gian xanh, song những con phố nơi trẻ sinh sống cũng cần được đảm bảo an toàn, sạch sẽ và thân thiện để trở thành môi trường chơi đùa lành mạnh”.

Vui chơi là công cụ quan trọng giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, tăng cường hoạt động thể chất, tinh thần và sự tự tin.

Bà Anne Longfield, cựu Ủy viên Trẻ em và hiện là Chủ tịch Trung tâm Vì cuộc sống trẻ em (Centre for Young Lives), kêu gọi Chính phủ Anh sớm xây dựng chiến lược quốc gia về vui chơi. Theo bà, “vui chơi là công cụ quan trọng giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội, tăng cường hoạt động thể chất, tinh thần và sự tự tin. Tuy nhiên, quá nhiều trẻ đang bị cuốn vào điện thoại, ít vận động và cô đơn, trong khi sức khỏe suy giảm. Chúng ta cần tháo gỡ rào cản, đưa hoạt động vui chơi trở lại như một phần tất yếu của tuổi thơ”.

Chính phủ và trách nhiệm cộng đồng

Các báo cáo trước đây đã cảnh báo về sự thiếu hụt không gian vui chơi ngoài trời ở Anh, do tình trạng đường phố đông xe, ngân sách sân chơi bị cắt giảm, cùng sự suy giảm hoạt động của các câu lạc bộ thanh thiếu niên. Điều này khiến trẻ em mất đi cơ hội vận động và rèn luyện tính tự lập.

Đáp lại, một người phát ngôn của Chính phủ Anh khẳng định nước này đang đầu tư 100 triệu bảng cho cơ sở thể thao tại trường học và cộng đồng, đồng thời triển khai chương trình National Education Nature Park để biến sân trường thành không gian xanh. “Chúng tôi nhận thức rõ tầm quan trọng của vui chơi và tiếp xúc với thiên nhiên, nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng thế hệ trẻ khỏe mạnh và hạnh phúc nhất”, người phát ngôn chính phủ Anh nhấn mạnh.

Cần tạo dựng những không gian an toàn, thân thiện, giúp trẻ được vui chơi, vận động và trải nghiệm tuổi thơ trọn vẹn. Ảnh: Getty Images

Kết quả nghiên cứu ở Anh cho thấy, trong bối cảnh trẻ em ngày càng chịu nhiều áp lực học tập và bị cuốn vào các thiết bị số, việc khôi phục văn hóa vui chơi ngoài trời cần được nhìn nhận như một ưu tiên trong chính sách giáo dục.
Nhà trường không chỉ dừng lại ở việc tổ chức giờ thể dục mà cần tạo thêm các hoạt động ngoại khóa, sân chơi xanh, khuyến khích học sinh gắn bó nhiều hơn với thiên nhiên. Khi các chương trình giáo dục kết hợp hài hòa giữa tri thức, vận động và trải nghiệm, trẻ em mới có điều kiện phát triển toàn diện, trở thành thế hệ công dân khỏe mạnh, năng động và sáng tạo.

Vui chơi ngoài trời được nhiều nghiên cứu khẳng định có tác động sâu rộng đến sức khỏe tinh thần và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Một số lợi ích nổi bật:

1. Giảm căng thẳng và lo âu: Tiếp xúc với thiên nhiên và vận động thể chất giúp não bộ tiết endorphin, từ đó cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và hạn chế các biểu hiện lo âu, trầm cảm.

2. Tăng khả năng tự điều chỉnh cảm xúc: Trẻ học cách đối diện với thất bại, kiên nhẫn, chờ đợi và hợp tác khi chơi cùng bạn bè. Đây là nền tảng quan trọng để hình thành khả năng quản lý cảm xúc.

3. Cải thiện kỹ năng xã hội: Hoạt động tập thể ngoài trời giúp trẻ giao tiếp, chia sẻ, hợp tác, giải quyết mâu thuẫn và xây dựng tình bạn. Điều này góp phần phát triển sự tự tin và kỹ năng tương tác xã hội.

4. Khuyến khích sáng tạo và trí tưởng tượng: Không gian mở ngoài trời tạo điều kiện cho trẻ khám phá, thử nghiệm và sáng tạo trong trò chơi, qua đó nâng cao sự linh hoạt trong tư duy.

5. Tăng sự tập trung và khả năng học tập: Nghiên cứu cho thấy trẻ được vui chơi ngoài trời có khả năng tập trung tốt hơn trong giờ học, do não bộ được phục hồi sau những giờ căng thẳng.

6. Củng cố tinh thần độc lập và tự tin: Khi tham gia các trò chơi vận động hoặc thử thách ngoài trời, trẻ phát triển cảm giác tự chủ, nâng cao lòng tin vào bản thân và khả năng vượt khó.

Hồng Nhung