'Một người chết đột ngột, gần như 90% là do nguyên nhân về tim'

Hội nghị do Hội Tim mạch học Việt Nam tổ chức tại Hà Nội từ 18-19/10.

Cũng tại hội nghị, các chuyên gia cho hay, Việt Nam thuộc nhóm nước có thu nhập trung bình thấp nhưng gánh nặng bệnh tim mạch cũng đang gia tăng nhanh chóng. Các bệnh lý do xơ vữa động mạch hiện chiếm tới 65% tổng số ca bệnh, trong đó bệnh mạch vành và đột quỵ tiếp tục là hai nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, với khoảng 200 nghìn ca tử vong mỗi năm.

Điều đó đòi hỏi cộng đồng y khoa, nhất là các thầy thuốc chuyên ngành tim mạch cần nỗ lực hơn nữa vì một tương lai trái tim khỏe mạnh hơn cho người dân Việt Nam.

GS.TS Phạm Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội tim mạch học Việt Nam phát biểu.

Bệnh tim mạch tăng nhanh, ba thập kỷ vượt con số 500 triệu người mắc

Hội nghị năm nay là diễn đàn khoa học lớn nhất trong năm của ngành tim mạch Việt Nam, quy tụ 1.800 đại biểu gồm các giáo sư, chuyên gia đầu ngành, bác sĩ, nhà nghiên cứu và giảng viên đến từ các trung tâm tim mạch trong nước và quốc tế.

Hội nghị Tim mạch Toàn quốc 2025 là cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh tim mạch; tăng cường năng lực nghiên cứu và hội nhập quốc tế; thúc đẩy chuyển đổi số và y học cá thể hóa trong chăm sóc tim mạch. Qua đó, hướng tới nền tim mạch học Việt Nam hiện đại, nhân văn và bền vững, vươn mình trong kỷ nguyên mới.

Chia sẻ bên lề hội nghị, GS.TS Phạm Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội tim mạch học Việt Nam cho biết, theo báo cáo hàng năm về gánh nặng bệnh tim mạch toàn cầu năm 2025, cho thấy có một số sự thay đổi trong mô hình bệnh tim mạch và chiến lược chăm sóc theo các xu hướng chính là: dịch chuyển bệnh từ "giàu" sang "nghèo"; từ cấp tính sang mạn tính; nhiều yếu tố xã hội, kinh tế, môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch; hệ thống y tế vẫn nặng về chữa bệnh hơn phòng bệnh...

"Tốc độ gia tăng nhanh chóng của bệnh tim mạch là minh chứng rõ rệt cho sự bùng phát thầm lặng của một "đại dịch" toàn cầu về các bệnh không lây nhiễm và đang trở thành một trong những thách thức phát triển lớn nhất của thế kỷ 21, tác động đến mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hiệp Quốc"- GS.TS Phạm Mạnh Hùng nói.

Các phiên báo cáo chuyên đề tại hội nghị.

Chuyên gia cho hay thời gian qua ghi nhận nhiều ca đột tử ở người trẻ. Một người chết đột ngột, gần như là 90% là do nguyên nhân về tim. Những ca đột tử ở người trẻ, liên quan rất nhiều đến các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, béo phì, ít vận động và cả stress.

Ngay với bệnh tăng huyết áp, tỷ lệ người Việt Nam bị tăng huyết áp đã tăng từ khoảng 15% vào năm 2010 lên khoảng 25-30%.

Cần chuyển dịch sang phòng ngừa bệnh tim mạch từ sớm, thay vì chú trọng điều trị

Những con số trên cho thấy áp lực to lớn trong công tác phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tim mạch tại Việt Nam, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các chuyên gia, bác sĩ, viện nghiên cứu và cơ quan y tế trên toàn quốc.

Đáng chú ý, hầu hết quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam vẫn tập trung hơn vào điều trị bệnh nhân tim mạch giai đoạn muộn, thay vì phòng ngừa nguyên phát và tiên phát.

Để giảm gánh nặng bệnh tim mạch, các chuyên gia khuyến cáo cần một chiến lược phòng ngừa toàn cầu tích hợp, bao gồm: Phòng ngừa nguyên phát và tiên phát sớm, qua giáo dục sức khỏe cộng đồng; Thúc đẩy chính sách toàn cầu giảm yếu tố nguy cơ (giảm muối, loại bỏ chất béo, kiểm soát ô nhiễm, hạn chế thực phẩm siêu chế biến);

Ứng dụng công nghệ tiên tiến để phân tích và tính toán nguy cơ cho nhóm nguy cơ cao; Tăng cường hợp tác các nước, tổ chức quốc tế các nước về tim mạch; Xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe công bằng và bền vững, ưu tiên dự phòng, không chỉ điều trị khi có bệnh.

Cùng đó chuyên gia nhấn mạnh phải kiểm soát được các yếu tố nguy cơ này để giảm nguy cơ đột tử. "Việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì, ít vận động, hút thuốc lá, căng thẳng, và ô nhiễm môi trường là vô cùng quan trọng. Nếu các yếu tố này được kiểm soát tốt, có thể ngăn ngừa được khoảng 80% các bệnh tim mạch"- GS.TS Phạm Mạnh Hùng nói.

Ông cũng khuyến cáo người dân hãy thay đổi lối sống, vận động hàng ngày, ăn uống khoa học, giảm bia rượu, tránh xa thuốc lá, kiểm soát các yếu tố làm tăng nguy cơ stress...

GS.TS Nguyễn Lân Việt, Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam cùng các chuyên gia thực hiện nghi thức cắt băng, khai trương Khu vực triển lãm trong khuôn khổ hội nghị.

Thái Bình/ Ảnh: Thu Phương