Mở rộng QL46 qua Nghệ An: Còn vướng mặt bằng, kỳ vọng đột phá trong năm 2025

Nguy cơ phải xin gia hạn tiến độ

Ngày 2-3/8, ghi nhận tại công trường Dự án cải tạo, mở rộng quốc lộ 46 (đoạn qua huyện Nam Đàn, nay thuộc các xã Vạn An, Đại Huệ, Kim Liên, tỉnh Nghệ An) cho thấy không khí thi công khẩn trương.

Tranh thủ những ngày nắng, nhà thầu Hòa Hiệp tập trung thiết bị thi công dự án cải tạo mở rộng quốc lộ 46.

Kỹ sư Lê Đức Tùng, Chỉ huy trưởng Dự án (Công ty TNHH Hòa Hiệp) cho biết, sau đợt mưa kéo dài do hoàn lưu bão số 3, đơn vị huy động tối đa nhân lực, máy móc để bù tiến độ, với 3 mũi thi công cầu, 9 mũi thi công đường và cống, hơn 100 kỹ sư, công nhân cùng khoảng 50 thiết bị các loại.

Đến nay, toàn bộ 4km mặt bằng đã bàn giao được đào đắp; 3km đạt đỉnh K98, 1 km đắp đất K95; dải cấp phối đá dăm hoàn thành 1,5km và khoảng 800m mặt đường đã được thảm nhựa.

Sau 5 tháng triển khai, đến nay các địa phương mới bàn giao được 5,6km trên chiều dài 10,7km của dự án.

Phần cầu trên tuyến đã hoàn thành trụ và kê gối cầu De, dự kiến gác dầm vào cuối tuần tới. Tại cầu Thiên Đường, nhà thầu đã khoan cọc nhồi xong 2/4 bệ trụ. Giá trị thi công toàn dự án hiện đạt khoảng 32/258 tỷ đồng.

Tuy nhiên, ngoài những “điểm sáng” này, nhiều đoạn tuyến vẫn chưa được triển khai. Tại các xóm 3, 4, 5 xã Nam Giang cũ, dù hai bên đường là đất lưu không rộng, nhưng không có máy móc hoạt động. Nhiều đoạn, người dân vẫn buôn bán tấp nập dọc đường, gây khó khăn cho công tác bàn giao mặt bằng và thi công.

Những vị trí được bàn giao mặt bằng, nhà thầu đều đã cho triển khai thi công ngay và đạt khối lượng tích cực.

Lý giải tình trạng chậm trễ, kỹ sư Lê Đức Tùng, Chỉ huy trưởng dự án cho biết, dù trên giấy tờ địa phương đã bàn giao 5,6km (52% khối lượng giải phóng mặt bằng), nhưng thực tế chỉ khoảng 4km có thể thi công.

“Phần còn lại, cứ đưa máy ra là bị người dân cản trở. Như đoạn Km21+600 – Km22+600 qua xã Nam Giang cũ, dù nằm trong hành lang giao thông đường bộ, người dân vẫn yêu cầu đền bù cho công trình, cây cối và vật kiến trúc trước khi cho thi công,” ông Tùng nói.

Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại đoạn Km26+600 - Km26+900 (xã Kim Liên), nơi có 5 hộ dân trồng sen và thả cá ở mương nước ven đường. Các hộ này không đồng ý cho thi công vì cho rằng chưa được đền bù thỏa đáng.

Ngoài ra, tại vị trí cầu Mượu (huyện Nam Đàn cũ), do quá trình thống kê trước đây bị sót hai cột điện đôi thuộc đường dây 110kV, nên đến nay máy móc chưa thể đưa vào thi công vì vướng tĩnh không.

“Khoảng cách từ đường điện đến mặt cầu chỉ 12m, trong khi cần cẩu phục vụ thi công cao tới 30m, không thể triển khai được,” ông Tùng nói.

Cũng theo ông Tùng, với tình hình hiện nay, nếu chưa có mặt bằng sạch thì dự án chắc chắn không thể hoàn thành đúng tiến độ vào năm 2025. Đơn vị thi công đang kiến nghị chủ đầu tư làm thủ tục xin gia hạn thời gian thực hiện dự án.

Công trình hạ tầng điện, nước, cáp viễn thông đang được các đơn vị di dời trước khi bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công.

Kỳ vọng ở chính quyền mới

Ông Nguyễn Anh Dũng, Phó giám đốc Quản lý dự án QL46 (Ban Quản lý dự án 85) cho biết, vướng mắc lớn nhất hiện nay là mặt bằng. Đến nay, địa phương mới bàn giao 5,6/10,7km, chủ yếu là đất nông nghiệp, được bàn giao từ trước khi xóa cấp huyện.

"Phần diện tích là đất ở và các công trình trên đất nằm trong hành lang giao thông vẫn chưa được bàn giao do tỉnh chưa ban hành hướng dẫn chi tiết về công tác bồi thường, hỗ trợ. Bên cạnh đó, chính quyền xã mới vừa được kiện toàn, nhiều nơi vẫn đang trong quá trình thống kê, kiểm đếm, nên chưa thể xác định được thời điểm hoàn tất bàn giao mặt bằng,” ông Dũng cho hay.

Hi vọng với những nỗ lực và quyết tâm của chính quyền mới sẽ tạo nên đột phá trong công tác giải phóng mặt bằng dự án.

Cũng theo ông Dũng, dự án sử dụng vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 nên bắt buộc phải hoàn thành trong năm 2025. Nếu muốn gia hạn, các địa phương phải có văn bản cam kết thời gian hoàn tất giải phóng mặt bằng để Ban báo cáo Bộ. Trong 3 xã có dự án đi qua, đến nay mới chỉ xã Kim Liên gửi văn bản.

Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, ông Nguyễn Hồ Tiến, Chủ tịch UBND xã Đại Huệ, cho biết: Ngay sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, xã đã kiện toàn ngay hội đồng giải phóng mặt bằng của xã và tiếp nhận bàn giao công việc từ huyện Nam Đàn trước đây. Xã trực tiếp giao cho một phó chủ tịch tham gia chỉ đạo hội đồng. Hiện nay, hội đồng đang đi đến từng hộ để rà soát và tiến hành áp giá lại.

Ông Vương Hồng Thái, Chủ tịch UBND xã Vạn An cho biết, có hai nguyên nhân chính gây khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Thứ nhất, giá đền bù đất vườn gắn liền đất ở thay đổi: trước đây được tính bằng một nửa giá đất ở, nay luật mới chỉ tính theo giá đất nông nghiệp nên người dân không đồng ý. Thứ hai, các hộ dân hai bên đường trước đây thuộc tỉnh lộ 49 với mốc giới hành lang khác, khi chuyển thành quốc lộ 46 mốc giới thay đổi, buộc xã phải xác định lại nguồn gốc đất và lịch sử hình thành công trình.

"Xã rất quyết tâm, vì đường làm xong xã được hưởng lợi. Đây là dấu ấn của chính quyền mới. Chúng tôi cũng đề xuất tỉnh sớm ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện để xã có căn cứ làm việc với dân", ông Thái khẳng định.

Là địa phương có khối lượng giải phóng mặt bằng lớn nhất trong 3 xã (6,9km), ông Trần Thanh Hải, Phó chủ tịch UBND xã Kim Liên cho biết: Bắt đầu từ tuần này xã ra quân tiếp tục thực hiện giải phóng mặt bằng cho dự án. Khó khăn lớn nhất lúc này là tỉnh chưa ban hành cơ chế về giá đền bù đất vườn gắn với đất ở của người dân. Còn các công trình của người dân trên đất hình thành trước năm 2004 sẽ được tính hỗ trợ với mức tối đa không quá 50% theo biểu giá quy định.

"Xã đã lập kế hoạch, phân công nhiệm vụ cho từng người, từng bộ phận đồng thời ấn định thời gian cho từng giai đoạn. Mục tiêu tháng 8 hoàn thành kiểm kê đất đai, tài sản, tháng 9 công khai phương án bồi thường, tháng 10 xử lý các vướng mắc, chi trả và bàn giao xong mặt bằng trong tháng 11/2025", ông Hải thông tin.

Về phía chủ đầu tư, ông Nguyễn Anh Dũng tin tưởng: "Chính quyền 3 xã mới thành lập sẽ nhanh chóng kiện toàn bộ máy để giải quyết nốt các phần việc mà trước đây hội đồng giải phóng mặt bằng huyện Nam Đàn đang thực hiện. Chỉ khi mặt bằng được khơi thông thì dự án mới có thể xác định được ngày về đích".

Dự án cải tạo, mở rộng quốc lộ 46 đoạn Vinh - Nam Đàn có tổng chiều dài hơn 10km. Điểm đầu tại Km 21+642,44 (gần mố M1 cầu Mượu, xã Kim Liên), điểm cuối tại Km 32+334,53 (gần mố M2 cầu Thiên Đường, xã Vạn An).

Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến 500 tỷ đồng, quy mô đường cấp III đồng bằng gồm 4 làn xe, bề rộng nền đường 21,5m. Ban QLDA 85 (Bộ Xây dựng) làm đại diện chủ đầu tư. Đơn vị thi công là Công ty TNHH Hòa Hiệp, đơn vị tư vấn giám sát là Công ty CP Tư vấn 6.

Văn Thanh