'Mở khóa' điểm nghẽn để Đan Phượng tăng tốc cùng Thủ đô

Sáng 8/12, đồng chí Trương Việt Dũng, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, Trưởng đoàn giám sát số 20 của Thành ủy chủ trì buổi làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy xã Đan Phượng.

Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Thanh Sơn, Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy các trường Đại học – Cao đẳng Hà Nội, Phó Trưởng đoàn; Lê Trung Kiên, Phó Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy; Luyện Văn Phương, Phó Giám đốc Sở Xây dựng; Đinh Tuấn Thành, Phó Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Công an Thành phố); và đồng chí Hà Đức Tuấn Anh, Kiểm tra viên chính Phòng Nghiệp vụ I, Thư ký đoàn.

Vị trí địa lý chiến lược, nhiều cơ hội nhưng áp lực đô thị hóa lớn

Xã Đan Phượng nằm tại cửa ngõ phía Tây của Thủ đô, nơi tập trung nhiều tuyến giao thông huyết mạch như Quốc lộ 32, đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô, đường Tây Thăng Long, Tỉnh lộ 417 cùng mạng lưới đường liên xã, liên thôn kết nối các vùng đang đô thị hóa nhanh. Đây vừa là lợi thế giúp địa phương thu hút đầu tư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, vừa là nguồn áp lực lớn trong việc đảm bảo trật tự giao thông, quản lý hành lang đường bộ, xử lý ùn tắc, kiểm soát vi phạm đất đai, bảo vệ môi trường và duy trì trật tự xây dựng.

Báo cáo của Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nguyễn Gia Hiển cho biết, năm 2025 các chỉ tiêu phát triển cơ bản hoàn thành và vượt kế hoạch. Thu ngân sách ước đạt 11.650 triệu đồng (122,3%), chi ngân sách 347.803 triệu đồng (128,7%). Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch tích cực, lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện.

Đoàn giám sát tại xã Đan Phượng

Đặc biệt, năm 2025 là năm xã thực hiện mô hình chính quyền hai cấp và tiếp nhận khối lượng lớn dự án từ huyện. Kế hoạch vốn năm 2025 và vốn kéo dài từ 2024 là hơn 822 tỷ đồng cho 98 dự án; qua rà soát, danh mục điều chỉnh còn hơn 648 tỷ đồng cho 99 dự án. Tính đến 30/11, xã đã giải ngân 354,924 tỷ đồng, đạt 54,73% kế hoạch điều chỉnh, phấn đấu đến 31/1/2026 đạt 99,8%.

Đan Phượng đang tiếp nhận 392 dự án từ cấp huyện: 211 dự án đã hoàn thành (một số chưa quyết toán, còn công nợ), 50 dự án đang thi công và 93 dự án chuẩn bị đầu tư. Một số dự án bị kéo dài do phải điều chỉnh quy hoạch, điều chỉnh chủ trương, thay đổi tổng mức đầu tư, dẫn đến lãng phí nguồn lực và gây dư luận không tốt.

Xã đã rà soát toàn bộ danh mục dự án, phân nhóm theo mức độ cấp bách, đánh giá sự phù hợp quy hoạch, hiệu quả đầu tư và các vướng mắc liên quan mặt bằng, thủ tục, vốn. Trên cơ sở đó kiến nghị Thành phố điều chỉnh, dừng hoặc thu hồi chủ trương đầu tư với những dự án không còn phù hợp.

Đối với các dự án ngoài ngân sách như Khu đô thị Bình Minh hay Tổ hợp Sơn Hà, xã đề nghị thành phố đánh giá nghiêm túc năng lực nhà đầu tư, kiên quyết thu hồi dự án chậm triển khai, thiếu năng lực và lựa chọn nhà đầu tư mới.

Liên quan tới công tác giải phóng mặt bằng, toàn xã có 19 dự án cần giải phóng mặt bằng, tổng diện tích thu hồi hơn 274.000 m², liên quan 1.085 hộ dân và đất do xã quản lý. Đến nay, xã đã giải phóng mặt bằng được hơn 162.000 m², đạt khoảng 59%, chi trả bồi thường – hỗ trợ hơn 121,5 tỷ đồng.

Xã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ chiến lược. Các lớp tập huấn thu hút hơn 2.500 lượt người, đạt gần 95% đối tượng. Tỷ lệ hồ sơ số hóa đạt 91,8%, Bộ phận Một cửa tiếp nhận hơn 6.700 hồ sơ, giải quyết đúng và trước hạn trên 95%, mức hài lòng người dân đạt 99%. Các mô hình “Hạnh phúc cùng trí tuệ nhân tạo”, “Hệ sinh thái giáo dục số”, “Bình dân học vụ số” bước đầu đem lại hiệu quả rõ rệt.

Đề xuất hoàn thiện cơ chế, bổ sung nguồn lực

Từ thực tiễn triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, quản lý đô thị và đầu tư công trên địa bàn, xã Đan Phượng kiến nghị thành phố quan tâm tháo gỡ khó khăn, hoàn thiện thể chế, bảo đảm nguồn lực để địa phương thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ được giao.

Trước hết, về phân cấp, ủy quyền gắn với cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số, xã đề nghị thành phố tiếp tục hoàn thiện cơ chế theo hướng mạnh mẽ và thực chất hơn, đi đôi với việc bảo đảm nhân lực, kinh phí và hạ tầng tương xứng cho cấp xã. Địa phương kiến nghị được bổ sung biên chế ở các lĩnh vực có khối lượng công việc lớn, đồng thời được hỗ trợ nâng cấp thiết bị công nghệ thông tin, hoàn thiện các phần mềm dùng chung, mở rộng kết nối dữ liệu, giúp giảm thao tác và rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.

Về đầu tư công và giải ngân, xã kiến nghị tiếp tục cho phép điều hòa linh hoạt kế hoạch vốn, ưu tiên vốn cho các dự án có tiến độ tốt, có khả năng giải ngân cao. Thành phố cần chỉ đạo các Sở, ngành đẩy nhanh tiến độ thẩm định, phê duyệt chủ trương và hồ sơ dự án; tăng cường hướng dẫn, hỗ trợ cấp xã trong quản lý đầu tư…

Đối với giải phóng mặt bằng, xã đề nghị thành phố ban hành hướng dẫn chi tiết, thống nhất trên toàn địa bàn đối với các trường hợp đất sử dụng sai mục đích hoặc có tài sản trên đất, tránh mỗi nơi áp dụng một cách khác nhau, gây khó khăn cho quá trình chi trả.

Về các dự án chậm tiến độ, xã Đan Phượng đề nghị thành phố chỉ đạo rà soát toàn bộ các dự án ngoài ngân sách, đặc biệt là Khu đô thị Bình Minh, Tổ hợp Sơn Hà…; đánh giá năng lực nhà đầu tư và kiên quyết thu hồi các dự án cố tình chậm triển khai. Với các dự án công không còn phù hợp, đề nghị cho phép dừng hoặc điều chỉnh để tránh lãng phí.

Liên quan đến biên chế và tài sản công, xã đề nghị bổ sung nhân lực ở các vị trí địa chính – xây dựng – môi trường, tài chính – kế toán, công nghệ thông tin, y tế; đồng thời đề nghị các Sở, ngành ban hành hướng dẫn thống nhất về chính sách với người hoạt động không chuyên trách và quy trình xử lý trụ sở dôi dư…

Mở khóa các điểm nghẽn để bứt tốc

Sau khi nghe ý kiến của đoàn giám sát, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng nêu rõ: muốn tạo đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội, địa phương không thể tiếp tục vận hành theo cách cũ. Ông nhấn mạnh, những thay đổi đang đặt ra hai yêu cầu: giải phóng các điểm nghẽn để kích hoạt nguồn lực và đổi mới phương thức quản trị, đặc biệt là ứng dụng công nghệ – dữ liệu – AI. Đây là hai trụ cột quyết định khả năng tăng trưởng bền vững của địa phương trong giai đoạn tới.

Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố, muốn đạt được mức tăng trưởng cao, Đan Phượng phải bắt đầu từ việc “mở khóa các ách tắc nội tại”. Từ câu chuyện chữ ký số nhiều năm trước, ông dẫn chứng rằng bất kỳ đổi mới nào cũng gặp lực cản, thậm chí ngay trong bộ máy. Vì vậy, để thúc đẩy các dự án hạ tầng, sản xuất, thương mại hay các cụm công nghiệp, xã cần một thái độ “thí điểm – hành động – làm đến cùng”, thay vì chờ đủ điều kiện rồi mới triển khai. Đặc biệt đối với các dự án trọng điểm, công tác giải phóng mặt bằng, kết nối hạ tầng điện, nước, đường giao thông hay xử lý thủ tục đầu tư phải được thực hiện đồng thời, chủ động, với tinh thần “bám dự án đến cùng”.

Từ quan điểm đó, ông Dũng cho rằng, Đan Phượng phải chuyển từ cách làm hành chính thuần túy sang tư duy phục vụ nhà đầu tư và người dân. Nếu chỉ dựa vào văn bản, đợi cấp trên hướng dẫn, mọi việc sẽ chậm. Ngược lại, nếu cán bộ “bám” doanh nghiệp, trao đổi trực tiếp, xử lý công việc qua dữ liệu, tin nhắn, cập nhật tiến độ hằng ngày, xã sẽ rút ngắn được hàng tuần, thậm chí hàng tháng xử lý thủ tục. Đây là yêu cầu bắt buộc nếu địa phương muốn đẩy nhanh tiến độ các cụm công nghiệp, bởi lấp đầy các cụm này không chỉ tạo việc làm mà còn lan tỏa đến đầu tư tư nhân, thu hút các ngành liên quan như vật liệu, xây dựng, logistics, thương mại.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố cũng phân tích cơ cấu tăng trưởng để xã thấy rõ: nguồn lực tăng trưởng được tạo ra từ vốn, lao động và năng suất tổng hợp. Với một địa phương như Đan Phượng, dư địa tăng trưởng cao hơn lại nằm ở năng suất – tức cải cách thể chế, quản trị và ứng dụng công nghệ. Muốn vậy, xã phải thay đổi phương thức làm việc: quản trị hiện đại bằng dữ liệu, số hóa quy trình để lãnh đạo đưa ra quyết định dựa trên thông tin theo thời gian thực, thay vì hỏi – trả lời qua văn bản truyền thống. Khi dữ liệu được “nhúng” vào hệ thống, AI có thể hỗ trợ phân tích, mô phỏng tình huống và đề xuất phương án hành động, giảm mạnh thời gian xử lý.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố, Trưởng đoàn giám sát số 20 phát biểu tại hội nghị.

“Bối cảnh này cũng đòi hỏi Đan Phượng mạnh dạn phân cấp, giao quyền, nhưng phải kèm theo vùng an toàn pháp lý”, Trưởng đoàn giám sát nhấn mạnh. Theo ông, Hà Nội đang được trao nhiều cơ chế đặc thù trong Luật Thủ đô (sửa đổi), cho phép tách giải phóng mặt bằng, lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt và thực hiện thủ tục song song. Đây là cơ hội để địa phương hành động nhanh hơn, miễn là cán bộ không vụ lợi và tuân thủ vùng an toàn pháp lý. Giao quyền không chỉ là phân việc, mà còn là trao niềm tin và trách nhiệm cho người đứng đầu từng bộ phận.

Song song với đó, xã cần chủ động kích hoạt nguồn lực xã hội hóa, nhất là trong các lĩnh vực đang có nhà đầu tư quan tâm như y tế, dịch vụ xã hội, thương mại – công nghiệp nhỏ. Khi doanh nghiệp đã sẵn sàng bỏ vốn, nhiệm vụ của chính quyền không phải là “ngồi chờ đủ hồ sơ” mà là đồng hành, hỗ trợ để khởi công đúng tiến độ, làm thủ tục song song và duy trì áp lực tiến độ thông qua kiểm tra theo chu kỳ ngắn.

Một định hướng quan trọng mà Phó Chủ tịch mong muốn địa phương phát triển đó là nông nghiệp giá trị cao. Theo ông, những sản phẩm OCOP như “bưởi tôm vàng” nếu được xây thương hiệu bài bản, áp dụng thương mại điện tử và công nghệ bảo quản – chế biến sẽ trở thành nguồn lực mới của địa phương. Để làm được điều này, xã phải coi doanh nghiệp công nghiệp và thương mại là đối tác hỗ trợ kỹ thuật, tài chính, truyền thông, và lãnh đạo địa phương phải trực tiếp vào cuộc.

Theo Phó Chủ tịch, với nền tảng đã đạt được, cùng sự chỉ đạo sát sao của Thành phố và sự chủ động của hệ thống chính trị địa phương, Đan Phượng có đầy đủ điều kiện để bứt phá, trở thành điểm sáng trong quản trị đô thị và phát triển bền vững ở cửa ngõ phía Tây Thủ đô.