Mở cửa thị trường điện: sân chơi mới của doanh nghiệp năng lượng

Tổng Bí thư Tô Lâm đã thay mặt Bộ Chính trị ký Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Một trong những nội dung đáng chú ý của nghị quyết là cơ cấu lại ngành điện, phát triển thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch, để người dân và doanh nghiệp được lựa chọn đơn vị cung cấp.

Nghị quyết 70 được ban hành sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55. Bộ Chính trị đánh giá việc thực hiện những mục tiêu trước đây vẫn còn nhiều hạn chế như nguồn cung chưa ổn định, công suất phát điện, đặc biệt là điện nền, chưa đáp ứng đủ. Ngoài ra, hạ tầng truyền tải và phân phối chưa đồng bộ; tỷ lệ nội địa hóa thiết bị thấp; chính sách, pháp luật về năng lượng chậm sửa đổi, bổ sung.

Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến 2030, cả nước hướng đến đảm cung ứng đủ năng lượng ổn định, chất lượng cao cho phát triển. Ảnh minh họa: EVN

Tại Nghị quyết 70 mới ban hành, Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến 2030, cả nước hướng đến đảm cung ứng đủ năng lượng ổn định, chất lượng cao cho phát triển. Tổng cung năng lượng sơ cấp dự kiến đạt 150 - 170 triệu tấn dầu quy đổi (quy đổi một số năng lượng phổ biến sang tấn dầu tương đương - PV).

Ngoài ra, sản lượng điện đạt từ 560 - 624 tỉ kWh; tỷ trọng năng lượng tái tạo chiếm 15 - 20%. Nhu cầu tiêu thụ cuối cùng khoảng 120 - 130 triệu tấn dầu quy đổi, tiết kiệm từ 8 - 10% so với kịch bản thông thường, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính từ 15 - 35%.

Đến năm 2045, cả nước hướng đến một quốc gia có an ninh năng lượng vững chắc, thị trường điện cạnh tranh và minh bạch, hạ tầng năng lượng hiện đại, thông minh. Công nghệ đạt chuẩn quốc tế, chủ động hội nhập và thực hiện các cam kết giảm phát thải khí nhà kính.

Nghị quyết 70 cũng đưa ra loạt giải pháp trọng tâm để thực hiện mục tiêu trên. Trước tiên là hoàn thiện thể chế, chính sách và pháp luật; thúc đẩy các dự án năng lượng theo hình thức đối tác công tư (PPP) và khuyến khích doanh nghiệp tư nhân.

Việc ưu tiên khai thác nguồn năng lượng sơ cấp trong nước, đa dạng hóa nguồn nhập khẩu là cần thiết. Một số giải pháp khác như thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới như hydrogen, amoniac và nghiên cứu điện hạt nhân; xây dựng hệ thống truyền tải điện, hạ tầng khí LNG; tăng cường nghiên cứu, chuyển giao công nghệ tiên tiến trong toàn bộ chuỗi ngành năng lượng; mở rộng hợp tác quốc tế và thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Bộ Chính trị cũng yêu cầu xây dựng đề án đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng, đưa vào danh mục ngành đào tạo trọng điểm. Mục tiêu sẽ có tối thiểu 25.000 - 35.000 kỹ sư, chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt ưu tiên cho ngành năng lượng hạt nhân.

Trúc Đào