Miền Trung kiên cường trong bão lũ - Kỳ 2: Bốn tại chỗ
Chưa kịp ổn định cuộc sống sau khi bão số 10 (bão Bualoi) quét qua, người dân miền Trung lại tất tả chạy lũ. Thiên tai nối tiếp thiên tai, đời sống của người dân vốn đã khó khăn nay thêm chồng chất khó khăn. Giữa muôn vàn gian khó, các địa phương đã phát huy phương châm '4 tại chỗ' cùng với tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái giúp nhau vượt qua hoạn nạn.
Kiệt quệ sau bão, lại oằn mình giữa lũ
Những ngày đầu tháng 10, xã Lam Thành, tỉnh Nghệ An - rốn lũ ven sông Lam, chìm ngập trong mênh mông nước bạc. Từ trên cao nhìn xuống, làng quê yên bình ngày nào nay chỉ còn lác đác vài nóc nhà nổi bập bềnh giữa biển nước đục ngầu. Nhiều nơi, nước ngập sâu lên tới 1,5 - 2 mét, chia cắt hoàn toàn giao thông và nhấn chìm hoa màu, gia súc, gia cầm. Ít ngày trước, nơi đây cũng đã phải gánh chịu trận cuồng phong từ cơn bão số 10 mang tên Bualoi. Bão đi, nước lũ lại tràn về khiến người dân kiệt quệ.

Đoàn viên thanh niên giúp dân dọn bùn đất sau lũ
Không chỉ vùng ven sông Lam, khi cơn bão số 10 vừa qua thì nhiều xã miền núi phía Tây Nghệ An cũng oằn mình trong biển nước. Tại các xã Nghĩa Hành, Tân An, Thành Bình Thọ,... lũ đã khiến hàng chục nghìn hộ dân bị ngập, nhiều nơi nước dâng tận nóc nhà. Nhiều gia đình phải trổ mái để trèo lên chờ lực lượng cứu hộ. Ông Nguyễn Xuân Nam, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hành cho biết: “Sau bão, nước lũ từ thượng nguồn hai con sông dồn dập đổ về, cộng với thời tiết mưa lớn đã khiến toàn bộ 21/21 xóm đều bị ngập, trong đó có 17 xóm bị ngập sâu. Một số thôn nước dâng cao gần 8m, phá vỡ mọi kỷ lục, người dân phải leo lên mái nhà hoặc sườn đồi tránh lũ. Ngay khi nước dâng, chính quyền xã huy động toàn bộ lực lượng, trắng đêm di dời dân khỏi nơi nguy hiểm. Do mất điện, sóng điện thoại chập chờn, nước lũ chảy xiết, phương tiện thuyền nhỏ, số lượng ít nên việc cứu trợ vô cùng khó khăn”.
Đứng thất thần trên con đê nhỏ, chị Nguyễn Thị Quỳnh Cúc (trú xã Lam Thành, Nghệ An) vẫn chưa tin nổi ngôi nhà của mình đã ngập sâu quá nửa, tài sản bên trong hư hỏng gần hết. “ Bão vừa qua, giờ lũ lại về, người dân chúng tôi sống sao nổi”, chị Cúc xót xa.
Tại tỉnh Hà Tĩnh, dù bão đã tan từ nhiều ngày trước, nhưng đến nay, nước lũ tại một số khu vực trũng vẫn chưa rút hết, khiến cuộc sống của người dân thêm khó khăn. Tại các xã ven sông như Đức Minh, Đức Quang, nơi nằm gần hạ lưu sông La và sông Lam, nước lũ vẫn còn ngập sâu ở nhiều tuyến đường và khu dân cư. Nhiều nhà dân chìm trong nước, sinh hoạt đảo lộn, nỗi lo bệnh tật, thiếu lương thực, nước sạch gia tăng từng ngày.

Người dân Nghệ An “chạy” lũ
Căn nhà của ông Nguyễn Quang Đạt (trú xã Đức Minh, tỉnh Hà Tĩnh) sau bão giờ chỉ còn lại một gian nhỏ để trú tạm. Những phần còn lại đã bị gió giật, mưa lớn làm tốc mái, đổ tường, hư hỏng nặng nề. Giữa dòng nước lũ đỏ đục, ông Đạt khom người mò mẫm dưới lớp bùn non để vớt lại từng hạt thóc còn sót lại. Ông Đạt cho biết, vụ năm nay mất mùa, vợ chồng thu hoạch được số lượng ít gói vào bao tải, nhưng bão, lũ dồn dập khiến toàn bộ nông sản bị thiệt hại.
Những ngày sau bão lũ, người dân các tỉnh Bắc Trung Bộ lại gượng dậy, lần tìm từ đống đổ nát những gì còn sót lại để sớm dựng lại mái ấm. Trên những ngả đường còn bùn non sau lũ, hàng dài xe chở hàng cứu trợ nối đuôi nhau, mang theo lương thực, thuốc men về các xã vùng lũ.
Phát huy sức mạnh “4 tại chỗ”
Chỉ trong vòng chưa đầy hai tháng, người dân các tỉnh Bắc Trung bộ liên tiếp phải hứng chịu những trận bão lũ kinh hoàng từ mẹ thiên nhiên. Hết chằng chống nhà cửa để tránh bão thì nay ai nấy lại cuống cuồng gói ghém đồ đạc, bồng bế con nhỏ, dắt đàn trâu bò lội bì bõm trong dòng lũ đục ngầu. Giữa cảnh khốn cùng ấy, các địa phương đã phát huy tốt phương châm “4 tại chỗ” cùng với tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái giúp nhau vượt qua hoạn nạn.
“Trước mưa bão địa phương đã chủ động ứng trực, thông báo, hỗ trợ bà con nhưng dòng lũ lên nhanh khiến người dân không kịp trở tay. Khi lũ tràn về, không kể ngày đêm, xã đã huy động tất cả lực lượng, tiếp cận người dân các vùng bị ngập sâu, di tản dân vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em, người lớn tuổi”, ông Bùi Phú Thịnh, Phó Chủ tịch UBND xã Nông Cống (tỉnh Thanh Hóa) cho hay.

Người dân Thanh Hóa lội dòng nước lũ tìm tài sản
Trước những thiệt hại và khó khăn chồng chất, lại bị cô lập do cầu bị cuốn trôi sau bão lũ, chính quyền xã Yên Hòa (tỉnh Nghệ An) đã chủ động hỗ trợ nhau vượt qua hoạn nạn. Tất cả các hộ gia đình đều cử người chủ động giúp hàng xóm, dân bản của mình. Các bản ít thiệt hại hơn cũng ưu tiên hỗ trợ các bản bị nặng hơn dọn dẹp nhà cửa, bùn đất để ổn định cuộc sống. Không chỉ nội xã, các thôn, bản của xã bên cạnh cũng giang tay sẻ chia trong lúc khó khăn. Trong sáng ngày 1/10, xã Yên Na đã huy động lực lượng dân quân tự vệ cùng cán bộ xã đến bản Xiềng Líp, xã Yên Hòa để giúp dọn dẹp, khắc phục hậu quả bão lũ. Ông Lô Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Hòa cho hay: “Đến nay, đường từ Yên Hòa đi Nga My vẫn bị chia cắt do cầu cứng đã bị cuốn trôi. Lực lượng giao thông cũng đã điều máy móc lên địa bàn xã để cùng với lực lượng tại chỗ khắc phục các điểm sạt lở, thông các tuyến để người dân đi lại”.
Tại Hà Tĩnh, đoàn viên thanh niên, công an đã trở thành lực lượng xung kích, kịp thời có mặt ở những nơi khó khăn nhất để sẻ chia, giúp đỡ bà con sau bão lũ. Đội hình cơ động cấp tỉnh với 200 đoàn viên thanh niên đã lập tức tỏa đi các địa phương bị thiệt hại nặng. Bên cạnh đó, 69 đội hình tình nguyện cấp xã với sự tham gia của hơn 10.000 đoàn viên đã triển khai hơn 1.000 hoạt động hỗ trợ như dọn dẹp trường học, sửa chữa nhà dân, khơi thông cống rãnh, vệ sinh môi trường, thu dọn cây đổ, vận chuyển nhu yếu phẩm cho bà con vùng lũ,…
Chị Nguyễn Ny Hương, Bí thư Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh cho biết, đơn vị đã trích 500 triệu đồng trao tặng cho 62 hộ dân có hoàn cảnh khó khăn, hỗ trợ thêm 100 triệu đồng cho người dân vùng lũ Đức Minh và Nghi Xuân, cùng hơn 1 tấn nhu yếu phẩm cho xã Đức Quang. Đến nay, tuổi trẻ Hà Tĩnh đã huy động được hơn 3 tỷ đồng cho công tác sẻ chia, hỗ trợ nhân dân sau bão. “Những kết quả vừa qua chỉ là bước khởi đầu. Chúng tôi sẽ tiếp tục đồng hành cùng bà con khắc phục hậu quả sau bão, lũ để ổn định lại cuộc sống. Hiện tại ở các địa phương đang tiếp tục có những hoạt động để hỗ trợ người dân”, chị Ny Hương chia sẻ.