Miền Bắc rét dưới 5 độ khi đón đợt không khí lạnh nhất từ đầu mùa

Miền Bắc xuất hiện mức nhiệt dưới 5 độ

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết, những ngày tới, không khí lạnh liên tục tăng cường xuống nước ta. Về đêm và sáng sớm, nhiệt độ thấp nhất xuống thấp, trời chuyển rét, vùng núi cao có nơi rét đậm. Khu vực Bắc bộ, Thanh Hóa và Nghệ An còn khoảng 16-18 độ C; vùng núi Bắc bộ có nơi dưới 13 độ C.

Đặc biệt, từ đầu tuần sau 16/11, miền Bắc có khả năng đón một đợt không khí lạnh mạnh, có thể gây rét trên diện rộng, vùng núi có rét đậm. Nhiều khả năng đây sẽ là đợt không khí lạnh có cường độ mạnh nhất kể từ đầu mùa đến nay.

Miền Bắc sắp đón đợt rét buốt, nhiệt độ vùng núi xuống dưới 5 độ C.

Không khí lạnh cường độ mạnh nhất từ đầu mùa đông tràn xuống miền Bắc khiến nhiệt độ thấp nhất phổ biến dưới 16 độ C, vùng núi dưới 13 độ, núi cao dưới 5 độ C. Nhiệt độ trung bình ngày ở đồng bằng phổ biến dưới 20 độ, vùng núi dưới 15 độ C. Cũng do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh này, khoảng 15-16/11, từ Hà Tĩnh đến Lâm Đồng có khả năng xảy ra mưa lớn diện rộng.

Theo TS Nguyễn Bình Phong, Khoa Khí tượng Thủy văn (Đại học Tài nguyên và Môi trường), năm nay rét đến sớm hơn trung bình nhiều năm do sự xuất hiện của La Nina, thường gắn với mùa đông lạnh hơn. La Nina nhiều khả năng kéo dài đến đầu năm 2026 nên mùa đông 2025-2026 lạnh hơn năm ngoái, các đợt rét đậm, rét hại có thể xuất hiện dày hơn từ 12/2025 đến tháng 2/2026.

Dự báo tháng 11-12/2025, không khí lạnh sẽ tăng cường về tần suất và cường độ. Nhiệt độ trung bình tháng tới ở Đông Bắc Bộ, Thanh Hóa đến Đà Nẵng, phía đông Quảng Ngãi phổ biến thấp hơn 0,5-1 độ, các khu vực còn lại thấp hơn 0,5 độ C so với trung bình nhiều năm.

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh La Nina quay trở lại, không khí lạnh mùa Đông năm nay đến sớm hơn, cường độ mạnh hơn. Các đợt rét đậm, rét hại có thể xuất hiện dày hơn vào giữa và cuối mùa, khoảng tháng 12/2025 đến 2/2026.

Nguyên nhân rét đậm đến sớm

Các chuyên gia khí tượng nhận định, hiện tượng El Nino đã suy yếu và La Nina có thể xuất hiện trở lại vào cuối năm 2025, là một trong những nguyên nhân khiến mùa Đông năm nay ở miền Bắc có thể lạnh hơn so với trung bình nhiều năm.

Báo cáo mới nhất của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho thấy, từ tháng 9 đến tháng 11/2025, có khoảng 55% khả năng nhiệt độ bề mặt vùng xích đạo Thái Bình Dương giảm xuống mức La Nina. Xác suất này tăng lên khoảng 60% trong giai đoạn tháng 10 - 12. Khi La Nina xảy ra, nhiệt độ nước biển ở trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương giảm, làm thay đổi gió, áp suất, lượng mưa tại nhiều khu vực toàn cầu.

Với Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, La Nina thường kéo theo nhiệt độ giảm nhẹ, lượng mưa tăng. Điều đó đồng nghĩa mùa Đông sắp tới tại miền Bắc có thể nhiều mưa hơn, khiến cảm giác lạnh rõ nét, dù nền nhiệt trung bình không thấp kỷ lục.

Dù La Nina được dự báo trở lại, WMO nhấn mạnh: các hiện tượng khí hậu tự nhiên như El Ninõ và La Nina đang diễn ra trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng rõ rệt. Nhiệt độ trung bình toàn cầu tiếp tục xu hướng tăng, khiến các hiện tượng thời tiết cực đoan thêm khốc liệt. Năm 2024 vừa qua được ghi nhận là năm nóng nhất trong lịch sử quan trắc, và mỗi năm của thập kỷ vừa qua đều nằm trong nhóm 10 năm nóng nhất.

Điều này đồng nghĩa, dù La Nina mang lại hiệu ứng làm mát cục bộ, nhiệt độ chung vẫn cao hơn mức trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, lượng mưa tăng trong thời kỳ La Nina có thể khiến mùa Đông năm nay trở nên "ẩm và rét" hơn bình thường.

Một tháng qua, miền Bắc xảy ra 4 đợt không khí lạnh, đáng chú ý đợt không khí lạnh vào đêm 19/10 đã gây gió mạnh cấp 7, giật cấp 9 tại trạm Bạch Long Vỹ, trạm Cồn Cỏ và trạm Lý Sơn có gió mạnh cấp 6, giật cấp 8. Khu vực Bắc Bộ nhiệt độ thấp nhất ngày phổ biến từ 18-20 độ. C, vùng núi từ 15-17 độ, vùng núi cao có nơi dưới 13 độ như Mẫu Sơn (Lạng Sơn) 8,9 độ C; Tam Đảo (Phú Thọ) 12,1 độ C; Sìn Hồ (Lai Châu) 12,2 độ C.

Đợt không khí lạnh ngày 26/10 cũng khiến nền nhiệt miền Bắc xuống thấp từ 19-22 độ C, vùng núi 17-19 độ C, vùng núi cao dưới 15 độ C. Một số nơi ghi nhận nhiệt độ khá thấp như mẫu Sơn 12,7 độ C; Pha Đin (Điện Biên) 12,8 độ C; Đồng Văn (Tuyên Quang) 13,5 độ. C

Đợt không khí lạnh ngày 3/11 cũng khiến nền nhiệt miền Bắc giảm sâu, trong đó Pha Đin (Điện Biên) còn 12 độ C; Sapa (Lào Cai) 10,9 độ C; Đồng Văn (Tuyên Quang) 12,5 độ C; Mẫu Sơn (Lạng Sơn) 10,1 độ C.

Cơ quan khí tượng dự báo, trong tháng 11 và đầu tháng 12, không khí lạnh tiếp tục có xu hướng gia tăng về tần suất và cường độ. Miền Bắc có thể đón rét đậm diện rộng vào khoảng nửa cuối tháng 12.

Các đợt không khí lạnh kết hợp với nhiễu động gió đông trên cao và địa hình đón gió của dãy Trường Sơn còn có thể gây ra những đợt mưa giông diện rộng cho khu vực miền Trung, kéo theo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất và ngập úng.

Tô Hội