Mang bản sắc Bắc Ninh đến Triển lãm '80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc'

Với phong cách hiện đại, giàu tính sáng tạo nghệ thuật, tác giả đã biến không gian trưng bày thành điểm nhấn thị giác, kể câu chuyện lịch sử, văn hóa và khát vọng của vùng đất Kinh Bắc - Bắc Ninh. Giữa bộn bề công việc gấp rút, họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Đạt Tăng vẫn dành thời gian chia sẻ với phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Bắc Ninh xung quanh ý tưởng, không gian triển lãm.

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Đạt Tăng tại điểm thi công không gian trưng bày của tỉnh Bắc Ninh.

Thưa họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng, khi đảm nhận thiết kế không gian trưng bày của Bắc Ninh tại một sự kiện có ý nghĩa đặc biệt như triển lãm thành tựu đất nước nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, cảm xúc của anh như thế nào?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Với tình cảm đặc biệt dành cho Bắc Ninh bấy lâu nay, tôi thấy rất vui khi nhận được lời mời của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh về việc tư vấn thiết kế không gian triển lãm của tỉnh nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là một công việc không dễ dàng và đầy thử thách. Trong bối cảnh diễn ra sự kiện trọng đại của dân tộc, nơi tụ hội của 34 tỉnh, thành phố và các cơ quan, đoàn thể, làm thế nào để thiết kế một không gian độc đáo, khác lạ và ấn tượng, vừa thể hiện tính nghệ thuật vừa toát lên được tư tưởng chủ đạo của tỉnh Bắc Ninh là điều tôi thấy trăn trở trước khi đảm nhận công việc lần này.

"Bắc Ninh là miền đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa với những con người nghĩa tình mà tôi rất ngưỡng mộ. Hy vọng, khi bước vào không gian triển lãm của tỉnh Bắc Ninh, công chúng sẽ có những trải nghiệm độc đáo và khác biệt, được hòa mình trong dòng chảy văn hóa đặc sắc, đồng thời cảm nhận rõ sự phát triển năng động, vượt bậc của một trung tâm công nghiệp giàu mạnh và thịnh vượng" - Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Đạt Tăng.

Chủ đề tổng thể của gian trưng bày là "Bắc Ninh ngàn năm văn hiến - Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới". Anh đã triển khai đề bài này ra sao?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Bắc Ninh - Kinh Bắc là vùng đất có lịch sử lâu đời, giàu bản sắc văn hóa và có truyền thống văn hiến, cách mạng. Trên nền tảng văn hóa ông cha để lại, tỉnh Bắc Ninh đang là một trong những tỉnh đứng đầu cả nước về quy mô kinh tế, hướng tới trở thành trung tâm công nghệ cao của cả nước. Vì vậy, mục tiêu thiết kế của tôi chính là xây dựng không gian triển lãm mang tính hiện đại, khái quát nhưng vẫn bao hàm những yếu tố văn hóa truyền thống. Sử dụng ngôn ngữ thiết kế hiện đại nhưng toát lên được bản sắc văn hóa qua các hình tượng mang tính ước lệ và biểu tượng.

Vậy trong quá trình thiết kế, họa sĩ chọn lọc và làm nổi bật những giá trị đặc trưng nào của quê hương Bắc Ninh?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Hình tượng nón quai thao được cách điệu theo lối hiện đại tạo thành các vòng tròn chạy trên cao ở khu vực trung tâm gian triển lãm và phía dưới là dòng sông Cầu. Thông qua những hình tượng này tôi muốn kể câu chuyện về miền di sản văn hóa quan họ lâu đời vốn là đặc trưng văn hóa vùng Kinh Bắc, cùng với dòng sông Cầu - nơi chứng kiến những thăng trầm lịch sử và cội nguồn dân tộc qua những trầm tích lắng sâu. Khu vực kết thúc trưng bày là hình tượng cánh chim phượng hoàng dang rộng cánh lớn ôm phủ toàn bộ không gian, thể hiện tư tưởng nghệ thuật sâu sắc, biểu trưng cho khát vọng vươn mình bứt phá của Bắc Ninh trong kỷ nguyên mới.

Khi chuyển tải bản sắc Bắc Ninh vào khuôn khổ giới hạn của không gian triển lãm, anh có gặp trở ngại nào không?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Họa sĩ thiên tài người Ý, Leonardo Da Vinci đã từng có câu nói rất sâu sắc: “Sự đơn giản là đỉnh cao của sự tinh tế”. Không gian triển lãm của tỉnh Bắc Ninh lần này được thiết kế theo phong cách hiện đại, khúc triết song vẫn mang tư tưởng sâu sắc bằng những hình tượng văn hóa được cách điệu trên nền tảng không gian hiện đại. Vì thế, làm sao để công chúng vừa hiểu được giá trị văn hóa, vừa bị thu hút trong một không gian hoàn toàn hiện đại mà không bị nhàm chán là điều tôi suy tư nhiều nhất. Để thực hiện được ý tưởng đó, đầu tiên chính là tình yêu và sự mến mộ của bản thân tôi đối với vùng đất và con người Bắc Ninh. Tiếp đó, dựa trên thực tiễn và mục tiêu hướng tới của tỉnh Bắc Ninh trong tương lai, từ đó tôi mới chắt lọc và kết thành ý tưởng.

Tiếp cận mô hình thiết kế, chúng tôi thấy sự kết hợp tinh tế giữa sắc xanh công nghệ và các đường cong mềm mại. Đây có phải là dụng ý để kết nối giữa yếu tố "văn hiến truyền thống” và “tư duy hiện đại”? Họa sĩ có thể chia sẻ thêm về ý tưởng bố cục và những điểm nhấn đặc biệt của không gian trưng bày?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Tổng thể không gian trưng bày mang vẻ đẹp hiện đại, ấn tượng và hoành tráng với diện tích 345 m², đặt trên nền 3 cấp gồm 6 phân khu rích rắc bằng vách Led hướng vào trung tâm theo từng chủ đề cụ thể: Bắc Ninh trong dòng chảy lịch sử dân tộc; thành tựu về chính trị; kinh tế; khoa học - công nghệ; văn hóa - xã hội và quốc phòng - an ninh; con người Bắc Ninh năng động, sáng tạo và khát vọng vươn xa.

Hình tượng nón quai thao cách điệu và dòng sông Cầu ở khu vực trung tâm của không gian trưng bày "Bắc Ninh ngàn năm văn hiến - Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới".

Khu trưng bày được thiết kế theo phong cách hiện đại, không gian mở, ứng dụng công nghệ trình chiếu tiên tiến như màn hình LED, LED lưới, VRA360 kết hợp hiệu ứng ánh sáng với những gam màu nhấn mạnh thị giác. Công nghệ trình chiếu cùng lời dẫn thông minh tạo nên trải nghiệm mới mẻ và cuốn hút cho công chúng tham quan.

Điểm nhấn là khu vực trung tâm với ý tưởng chủ đạo mô phỏng hình ảnh dòng sông Cầu bằng màn hình LED tương tác, chuyển động cùng sa bàn xoay tự động, kết nối đôi bờ văn hóa. Phía trên phần mái được cách điệu từ hình ảnh nón quai thao có đường kính dài 10m. Phía cuối khu vực trưng bày là hình tượng cánh chim phượng hoàng bằng màn hình LED toàn cảnh-Panoramic dài 25m để trình chiếu quảng bá du lịch, giới thiệu những thành tựu nổi bật và các sự kiện tiêu biểu của tỉnh, qua đó khẳng định vị thế Bắc Ninh trong chặng đường 80 năm đồng hành với dân tộc.

Ở góc độ sáng tạo cá nhân, thông điệp mà họa sĩ muốn gửi đến công chúng qua không gian triển lãm "Bắc Ninh ngàn năm văn hiến - Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới" là gì?

Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng: Không gian triển lãm không đơn thuần là một sân khấu nghệ thuật thông thường mà là sự tổng hòa các thủ pháp nghệ thuật, vừa bảo đảm tính chính xác về mặt nội dung, vừa tổng kết khái quát, tôn vinh và nêu bật được những thành tựu của quê hương, đất nước. Trong suốt mấy chục năm hoạt động nghệ thuật, hiếm có dịp nào để lại trong tôi những rung cảm đặc biệt và sâu sắc như lần này. Bắc Ninh là miền đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa với những con người nghĩa tình mà tôi rất ngưỡng mộ. Hy vọng, khi bước vào không gian triển lãm của tỉnh Bắc Ninh, công chúng sẽ có những trải nghiệm độc đáo và khác biệt, được hòa mình trong dòng chảy văn hóa đặc sắc, cảm nhận rõ sự phát triển năng động, vượt bậc của một trung tâm công nghiệp giàu mạnh và thịnh vượng.

Trân trọng cảm ơn Họa sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Đạt Tăng. Chúc anh nhiều sức khỏe, giàu năng lượng sáng tạo!

Thuận Thảo (thực hiện)