Mặc ông Trump gây sức ép, Chủ tịch Fed giữ nguyên quan điểm không vội hạ lãi suất

Chủ tịch Fed Jerome Powell trong cuộc điều trần ngày 24/6 tại Hạ viện Mỹ - Ảnh: Reuters.

Điều này cho thấy ông Powell vẫn giữ vững quan điểm không vội hạ lãi suất, bất chấp lời kêu gọi Fed giảm lãi suất ngay lập tức mà Tổng thống Donald Trump liên tục đưa ra trong thời gian gần đây.

Phát biểu trong cuộc điều trần định kỳ mỗi năm hai lần tại Quốc hội, ông Powell cho biết ông sẽ không ủng hộ việc hạ lãi suất trước mùa thu, và cơ sở cho sự trì hoãn này là do rủi ro lạm phát có thể tăng do chính sách thuế quan của ông Trump. Trước cuộc điều trần này của ông Powell, trong những ngày gần đây, hai thành viên hội đồng thống đốc Fed nói rằng họ sẽ ủng hộ việc cắt giảm lãi suất ngay trong cuộc họp tháng 7 - cho thấy sự chia rẽ bắt đầu xuất hiện trong nội bộ Fed quanh việc có nên tiếp tục “án binh bất động” về lãi suất.

Phát biểu trước Ủy ban Dịch vụ tài chính thuộc Hạ viện, Chủ tịch Fed cho biết các nhà hoạch định chính sách tiền tệ sẽ hay biết tác động của thuế quan đối với giá cả tiêu dùng ở Mỹ “thông qua các con số thống kê của tháng 6 và tháng 7”, đồng thời nói thêm rằng “trong mùa hè này, chúng ta sẽ bắt đầu thấy được thuế quan có tác động như thế nào”.

Ông Powell tiếp tục: “Nếu không, chúng tôi sẽ hoàn toàn cởi mở với ý tưởng rằng tác động của thuế quan đối với lạm phát sẽ ít hơn so với những gì mà chúng tôi kỳ vọng. Vì vậy, việc chờ đợi sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với chính sách tiền tệ”.

Những phát biểu này của Powell trái ngược với đánh giá mà hai thống đốc Fed là Christopher Waller và Michelle Bowman đưa ra gần đây. Ông Waller và ông Bowman cho rằng số liệu lạm phát gần đây - đặc biệt là con số thấp hơn dự kiến của tháng 5 - cho thấy thuế quan của ông Trump sẽ tác động đến giá cả ít hơn so với những gì được kỳ vọng.

Vài giờ trước cuộc điều trần của ông Powell, ông Trump lại có một đăng trên mạng xã hội Truth Social với nội dung phê phán người đứng đầu Fed: “Tôi hy vọng Quốc hội thực sự xử lý được con người ngốc nghếch, cứng đầu này. Chúng ta sẽ phải trả giá cho sự vô năng của ông ta trong nhiều năm tới”.

Thời gian qua, ông Trump đã kịch liệt chỉ trích Powell - người sẽ kết thúc nhiệm kỳ Chủ tịch Fed vào tháng 5/2026 - vì không giảm lãi suất, và cho Fed phải giảm lãi suất quỹ liên bang “ít nhất” 2-3 điểm phần trăm.

Phản hồi những phát biểu của Trump, ông Powell nói trong buổi điều trần: “Những lời nói đó không có tác dụng gì. Chúng tôi đang làm công việc của mình”.

Cùng ngày, Chủ tịch Fed chi nhánh New York - ông John Williams, một người tiếng nói quan trọng trong Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC), cơ quan ra quyết sách của Fed - đã bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với lập trường của ông Powell. Ông Williams nói rằng lãi suất ở mức “hạn chế vừa phải” là “hoàn toàn phù hợp” với tình hình hiện nay và “cho phép Fed có thời gian để phân tích kỹ lưỡng các dữ liệu đầu vào”.

“Phần lớn dữ liệu mềm mà chúng ta thấy trong những tháng gần đây phản ánh sự không chắc chắn gia tăng về đường đi của nền kinh tế. Hiện vẫn còn quá sớm để nói về quỹ đạo tương lai của dữ liệu cứng sẽ như thế nào”, ông Williams phát biểu.

Fed đã hạ lãi suất tổng cộng tròn 1 điểm phần trăm vào năm ngoái trong 3 đợt giảm liên tiếp, nhưng nhiều thành viên cấp cao của Fed - gồm cả ông Powell - nói rằng họ muốn chờ xem tác động của chiến tranh thương mại sẽ thực sự ở mức độ như thế nào trước khi có động thái lãi suất tiếp theo.

Phát biểu trong phiên điều trần ngày thứ Ba, ông Powell nói hiệu ứng lạm phát từ chính sách của ông Trump có thể không kéo dài, nhưng “cũng có khả năng hiệu ứng lạm phát đó dai dẳng hơn”. Ông nói thêm rằng nền kinh tế Mỹ vẫn “ở trong trạng thái vững chắc” - một dấu hiệu rằng ông tin lãi suất có thể duy trì ở mức hiện tại mà không gây tổn hại quá mức đến thị trường lao động trong nước.

“Hiện tại, chúng tôi vẫn đang ở vào vị thế tốt để chờ đợi nhằm tìm hiểu thêm về diễn biến có thể xảy ra trong nền kinh tế trước khi có thể có bất kỳ sự điều chỉnh nào đối với lập trường chính sách”, ông Powell nhấn mạnh.

“Nếu chỉ nhìn vào gương chiếu hậu và xem xét dữ liệu hiện có, thì có thể đưa ra một lập luận tốt rằng lãi suất nên về mức trung tính, tức là cắt giảm hai lần từ mức hiện tại”, ông lập luận. “Lý do chúng tôi không làm như vậy là tất cả các nhà dự báo chuyên nghiệp mà tôi biết bên ngoài Fed đều kỳ vọng lạm phát sẽ tăng đáng kể trong năm nay”.

Powell nói với các nghị sỹ rằng đang có khả năng lớn hơn rằng kỳ vọng lạm phát có thể nhanh chóng trở nên mất kiểm soát nếu thuế quan đẩy giá lên cao. Lý do là người Mỹ gần đây đã trải qua tình trạng lạm phát tăng cao, nên họ dễ trở nên lo lắng hơn khi giá cả có dấu hiệu tăng nóng trở lại.

“Chúng tôi vẫn chưa khôi phục được sự ổn định giá cả và nếu có một cú sốc lạm phát lớn và kéo dài, chúng tôi sẽ phải rất cẩn trọng”, ông nói.

Ở mức 4,25-4,5% hiện nay, lãi suất quỹ liên bang của Fed vẫn ở mức hạn chế, cao hơn mức trung lập - mức lãi suất không mang lại hiệu ứng kích thích hay hạn chế tăng trưởng kinh tế.

Các quan chức Fed hiện đang cho thấy sự bất đồng về việc chi phí đi vay sẽ kết thúc ở đâu vào cuối năm 2025. Cả ông Waller và ông Bowman đều muốn có đợt hạ lãi suất tiếp theo ngay trong tháng 7, nhưng có 7 quan chức Fed khác không cho rằng lãi suất sẽ thay đổi trong năm nay.

10 thành viên khác của hội đồng ủng hộ 2 lần cắt giảm lãi suất trở lên với mức giảm 0,25 điểm phần trăm mỗi lần, trong khi 2 thành viên còn lại ủng hộ chỉ giảm lãi suất 1 lần trong năm 2025 - theo dự báo lãi suất dotplot cập nhật trong cuộc họp tháng 6 của Fed.

An Huy