Lý do Moldova tuyên bố tình trạng khẩn cấp liên quan đến Ukraine
Quốc hội Moldova đã thông qua sắc lệnh do Thủ tướng nước này Dorin Recean đề xuất do tình trạng bất ổn của dòng khí đốt Nga vận chuyển qua Ukraine.
Trong một văn bản được các nhà lập pháp của Đảng Hành động và Đoàn kết vừa mới thông qua có nội dung: "Tuyên bố tình trạng khẩn cấp trên toàn bộ lãnh thổ Cộng hòa Moldova trong thời hạn 60 ngày bắt đầu từ ngày 16/12/2024".
Quốc hội Moldova rạng sáng 13/12 (giờ địa phương) đã bỏ phiếu ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc do dự kiến nguồn cung khí đốt từ Nga sẽ bị cắt kể từ ngày 1/1/2025. Có 56 trong tổng số 101 nghị sĩ Quốc hội Moldova đã ủng hộ quyết định này trong cuộc bỏ phiếu ngay sau nửa đêm.
Moldova tiếp nhận khí đốt tự nhiên của Nga qua Ukraine - quốc gia đã tuyên bố sẽ không gia hạn hợp đồng vận chuyển khí đốt với tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga. Hợp đồng này sẽ hết hạn vào ngày 31/12 tới.
Việc ban bố tình trạng khẩn cấp trên là do nguy cơ hiện hữu của một cuộc khủng hoảng nhân đạo trước khả năng đình chỉ hoạt động vận chuyển khí đốt của Nga trung chuyển qua lãnh thổ Ukraine để tới Moldova.
Trong thời gian này, Ủy ban Tình trạng khẩn cấp của chính phủ Moldova được phép ban hành các quy định ràng buộc cả các thể chế nhà nước, các pháp nhân kinh tế và cá nhân liên quan. Phe đối lập từ chối ủng hộ sắc lệnh trên của Thủ tướng Dorin Recean. Quá trình xem xét sắc lệnh bắt đầu vào cuối buổi tối ngày 12/12.
Vào đêm trước đó, Moldova đã tổ chức một cuộc họp của Ủy ban Tình trạng khẩn cấp. Trong đó, ủy ban này nêu rằng cuộc khủng hoảng trên có thể gây ra tình trạng thiếu điện trong mùa đông, bởi vì nhà máy điện Moldavskaya (ở khu vực Transnistria) hoạt động bằng khí đốt của Nga không thể cung cấp điện. Nhà máy điện Moldavskaya là nơi cung cấp cho lưới điện ở cả hai bờ sông Dniester.
Theo Chính phủ Moldova, trữ lượng than ở Transnistria chỉ đủ để cung cấp cho người tiêu dùng trong nước ở khu vực bờ trái sông Dniester trong vòng từ 30 đến 50 ngày. Trong khu đó khu vực bờ phải sẽ phải nhập khẩu điện thông qua lưới điện của Romania. Cho đến nay, khu vực này chỉ có thể đáp ứng một nửa nhu cầu của Moldova vì phía Romani xuất khẩu một lượng lớn sang Ukraine.
Hôm qua, chính quyền vùng lãnh thổ Transnistria cũng đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về kinh tế. Một thảm họa nhân đạo đang rình rập ở bờ trái sông Dniester do người tiêu dùng trong nước và ngành công nghiệp ở Transnistria hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt giá rẻ từ Nga. Người đứng đầu khu vực Transnistri, ông Vadym Krasnoselsky cho biết đã thúc giục Moldova và Nga đạt được thỏa thuận với Ukraine để duy trì việc “quá cảnh” nguồn khí đốt hiện nay.