Lý do điện nhập khẩu của Ukraine từ EU tăng vọt

Trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, lượng điện mà quốc gia Đông Âu này nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) trong tháng 10 đã tăng vọt lên mức kỷ lục của năm 2025, hãng Reuters đưa tin hôm 4/11.

Điều này diễn ra khi nhiệt độ giảm dần vào mùa Thu, khiến nhu cầu điện tăng cao và hệ thống lưới điện Ukraine bị đe dọa nghiêm trọng. Vào giữa tháng 10, Ukraine đã buộc phải áp đặt tình trạng mất điện khẩn cấp ở hầu hết các khu vực trong bối cảnh các cuộc không kích.

Ukraine đã nhập khẩu 360 megawatt-giờ (MWh) điện từ EU trong tháng 10, đánh dấu mức cao nhất kể từ đầu năm, và con số này cao hơn đáng kể so với 140 MWh trong tháng 9 và 264 MWh trong tháng 8, Reuters dẫn dữ liệu từ công ty tư vấn ExPro của Ukraine cho biết.

Ông Vitalii Zaichenko, giám đốc điều hành nhà điều hành lưới điện Ukrenergo, cho biết Ukraine có khả năng nhập khẩu lên đến 2.100 MWh điện từ các nước EU cùng một lúc.

Hiện tại, Ukraine đang sử dụng từ 30-50% công suất này. "Ukraine có khả năng nhập khẩu điện với lượng rất đáng kể", ông Zaichenko phát biểu trên truyền hình quốc gia, theo Reuters.

Lực lượng cứu hộ Ukraine làm việc tại hiện trường một tòa nhà bị hư hại nặng nề sau một cuộc không kích ở Zaporizhzhia, 30/10/2025. Ảnh: RNZ

Các nhà phân tích được Reuters trích dẫn cho rằng sự gia tăng này là do nhu cầu ổn định lưới điện trong bối cảnh Nga liên tục tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV/drone) vào các nhà máy điện và đường dây truyền tải.

"Sự gia tăng nhập khẩu rõ ràng phản ánh áp lực mà hệ thống đang phải chịu. Các cuộc không kích liên tục của Nga đã làm gián đoạn sản xuất điện, buộc Ukraine phải phụ thuộc nhiều hơn vào các nước láng giềng", nhà phân tích năng lượng Andriy Gerus nói với trang United24 Media (Ukraine).

Theo trang này, nguồn nhập khẩu chủ yếu đến từ Slovakia, Romania và Ba Lan, giúp Kiev bù đắp sự thiếu hụt nội địa do thiệt hại đối với các cơ sở nhiệt điện và thủy điện.

Cuộc chiến nhắm vào ngành năng lượng giữa Nga và Ukraine đã leo thang trong những tuần gần đây, với việc Moscow nhắm mục tiêu vào các cơ sở khí đốt và cơ sở hạ tầng điện lực ở Ukraine, còn Kiev gia tăng các cuộc tấn công bằng UAV tầm xa vào các nhà máy lọc dầu và các trung tâm xuất khẩu quan trọng của Nga.

Các cuộc tấn công ồ ạt của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng tại các vùng Poltava và Kharkiv ở Ukraine hồi tháng trước cũng được cho là đã buộc phải ngừng hoạt động khoảng 60% sản lượng khí đốt tự nhiên của mình.

Với hơn một nửa sản lượng khí đốt trong nước bị gián đoạn trước mùa đông, Ukraine sẽ buộc phải chi nhiều hơn cho việc nhập khẩu khí đốt tự nhiên để đáp ứng nhu cầu sưởi ấm và điện mùa đông.

Thủ tướng Ukraine Yulia Svyrydenko cho biết hôm 4/11 rằng, Nội các đã thảo luận với các công ty năng lượng về việc "tăng cường nhập khẩu các nguồn năng lượng; mở rộng quy mô sản xuất, bao gồm cả sản xuất phi tập trung, và nhu cầu khôi phục và sửa chữa nhanh chóng sau thiệt hại".

Trong số các nguồn nhập khẩu điện của Ukraine từ châu Âu, Ba Lan là nguồn đáng kể. Quốc gia thành viên EU-NATO ở Đông Âu này vốn là nước nhập khẩu điện ròng vào năm 2024 và có công suất phát điện dư thừa hạn chế vì đang trong quá trình tháo dỡ các tổ máy điện than cũ kỹ nhằm chuyển đổi năng lượng.

Tuy nhiên, Ba Lan có 2 đường dây kết nối với Ukraine. Kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát, nhà điều hành lưới điện Ba Lan PSE đã hiện đại hóa đường dây 750 kV đã ngừng hoạt động hàng thập kỷ đến nhà máy điện hạt nhân Khmelnitsky của Ukraine, chuyển đổi nó thành 400 kV và biến nó thành đường dây hai chiều. Ngoài ra, đường dây 220 kV Zamosc-Dobrotwor hiện đang hoạt động.

Minh Đức (Theo Oil Price, United24 Media, S&P Global)