Lực lượng Hải quan phát hiện hơn 1.400 vụ buôn lậu, gian lận thương mại trong tháng 9/2025

Lực lượng hải quan kiểm tra, đối chiếu tang vật vi phạm. (Ảnh: CHQ)

Thủ đoạn phổ biến là khai sai hoặc không khai báo trên tờ khai hải quan đối với hàng hóa có nhãn hiệu được bảo hộ, trà trộn hàng hóa vi phạm với hàng hợp pháp, lợi dụng việc khai báo thủ tục đơn giản đối với hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa.

Bên cạnh đó, thị trường vàng trong nước và thế giới thời gian qua có những biến động bất ngờ, chênh lệch giá lớn tiềm ẩn nguy cơ buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới.

Các tuyến đường bộ, đường thủy nội địa tại khu vực biên giới phía nam giáp Campuchia (Tịnh Biên, Khánh Bình-An Giang, Bờ Y–Gia Lai) và phía tây giáp Lào (cửa khẩu Lao Bảo–Quảng Trị) là trọng điểm. Các đối tượng thường cất giấu hàng hóa, ngoại tệ trong phương tiện vận tải, hành lý cá nhân, hoặc trên người nhằm qua mắt lực lượng chức năng.

Trên tuyến đường biển, hàng hóa vi phạm tập trung tại các cảng lớn như Vạn Gia, Đình Vũ, Nam Hải Đình Vũ, Tân Vũ, VIP Green, Cát Lái, ICD Phước Long, Hiệp Phước, Vict, Cái Mép… với các hành vi vi phạm về điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn nhập khẩu, nhãn mác hàng hóa. Điển hình, tại cảng biển Hải Phòng, lực lượng Hải quan phát hiện vụ nhập khẩu gỗ gõ (Afzelia Africana) thuộc Phụ lục II Công ước CITES có kích thước, khối lượng không đúng khai báo và giấy phép; cùng vụ nhập khẩu phụ gia dùng cho nhiên liệu có nhãn hàng hóa không ghi đầy đủ theo quy định, doanh nghiệp bán hàng nhập khẩu không xuất hóa đơn GTGT.

Tuyến đường bộ tiếp tục là địa bàn phức tạp, nhất là các tuyến biên giới Việt-Trung và Việt-Campuchia. Các đối tượng lợi dụng chính sách tạo thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu, ưu đãi cư dân biên giới để buôn lậu hàng hóa có giá trị cao như ngoại tệ, thuốc lá, điện thoại di động, thực phẩm đông lạnh. Hoạt động mua bán, vận chuyển pháo nổ, đường kính trắng, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kích thích tăng trưởng vẫn diễn ra tại các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt-Lào. Tại khu vực hai bên cánh gà cửa khẩu và các đường mòn, lối mở, nhiều cá nhân nhỏ lẻ vẫn mua bán, vận chuyển hàng nhập khẩu không có chứng từ, không rõ nguồn gốc như thực phẩm, bánh kẹo, mỹ phẩm, hàng gia dụng, rượu bia, đồ chơi, con giống vật nuôi.

Trên tuyến hàng không, tình hình vi phạm tập trung tại các cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng và các doanh nghiệp chuyển phát nhanh như FedEx, DHL, UPS. Các đối tượng lợi dụng loại hình ký gửi hàng hóa xuất nhập cảnh hoặc phi mậu dịch để buôn lậu, vận chuyển hàng hóa, tiền tệ, ma túy qua biên giới; thường sử dụng tên giả, căn cước công dân giả, địa chỉ không có thật, thuê người nhận hộ hoặc thông qua nhiều công đoạn trung gian nhằm xóa dấu vết.

Kết quả, trong tháng 9/2025 (từ 15/8 đến 14/9/2025), cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.416 vụ việc, trị giá hàng hóa vi phạm ước đạt 1.544 tỷ đồng; khởi tố 1 vụ và chuyển khởi tố 17 vụ; thu nộp ngân sách nhà nước khoảng 75 tỷ đồng. So với cùng kỳ, số vụ phát hiện tăng 22 vụ (tăng 1,58%), số vụ khởi tố giảm 4 vụ (giảm 80%), số vụ chuyển khởi tố tăng 2 vụ (tăng 13,3%).

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025 (từ 15/12/2024 đến 14/9/2025), toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 13.328 vụ vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước đạt 17.695 tỷ đồng; khởi tố 15 vụ và chuyển khởi tố 93 vụ; số thu ngân sách đạt khoảng 664,12 tỷ đồng.

Về công tác phòng, chống ma túy, trong tháng 9/2025, ngành Hải quan chủ trì và phối hợp với Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 15 vụ/22 đối tượng, trong đó Hải quan chủ trì 6 vụ; Công an 6 vụ; Biên phòng và Cảnh sát biển 3 vụ. Tang vật thu giữ gồm 37,67kg ma túy các loại (15,4kg heroin; 3,54kg ketamine; 6,9kg ma túy tổng hợp; 11,83kg các loại khác).

Tính chung 9 tháng đầu năm 2025, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ 152 vụ/194 đối tượng; trong đó Hải quan chủ trì 63 vụ, Công an 63 vụ, Biên phòng và Cảnh sát biển 26 vụ. Tang vật thu được gồm 2.301kg ma túy các loại: 402,49gram thuốc phiện; 153kg cần sa; 53,8kg heroin; 1,86kg cocain; 1.506kg ketamine; 363kg ma túy tổng hợp; 1.903 viên ma túy tổng hợp dạng viên; 223kg ma túy khác và 60.000 viên ma túy khác dạng viên.

MINH PHƯƠNG