Luẩn quẩn gỡ vướng, doanh nghiệp bất an (Kỳ cuối)

Doanh nghiệp dài cổ chờ gỡ vướng

Ngoài vướng mắc tại dự án KCN Phú Vinh, Công ty CP Đầu tư Xây dựng hạ tầng Phú Vinh cũng đang bị mắc kẹt tại Khu đô thị dịch vụ thương mại Phú Vinh, nằm tong KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh). Theo quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết và Giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) được cấp, dự án có mục tiêu đất ở nhưng việc giao, cho thuê đất không có mục tiêu đất ở. Ngoài ra, việc cấp GCNĐT cũng chưa phù hợp do không tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư hoặc chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp chỉ có 1 nhà đầu tư theo quy định của Chính phủ.

FHS Hà Tĩnh hiện là dự án lớn nhất tỉnh nhưng vẫn tồn tại vướng mắc liên quan đến thủ tục đầu tư.

Đến nay, toàn bộ diện tích đất dự án đã được giao và chủ đầu tư đã nộp tiền thuê đất 1 lần cho thời hạn 50 năm với số tiền hơn 33 tỷ đồng. Hiện, dự án đang được tháo gỡ theo cách hoặc cắt phần diện tích đất ở ra để đấu giá, đấu thầu theo quy định hoặc giao Thanh tra toàn diện đối với dự án rồi thực hiện theo Kết luận Thanh tra. Về phía nhà đầu tư, từ ngày 25/3/2024 doanh nghiệp này đã có văn bản cho biết, dự án được triển khai từ năm 2010 nhưng đến nay không thể tiếp tục triển khai do vướng mắc bởi các quy định của pháp luật hiện hành.

Doanh nghiệp đồng ý với đề xuất cắt phần diện tích khoảng 93.000m2 để tổ chức đấu giá, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, nhưng phải xác định, tính toán bồi thường cho công ty liên quan đến tiền GPMB và tiền thuê đất đã nộp. Theo báo cáo của tổ tháo gỡ vướng mắc, phương án này tuy nhận được sự đồng thuận của nhà đầu tư nhưng cần phải xử lý vấn đề tài chính và phải thực hiện điều chỉnh, cập nhật các quy hoạch đảm bảo các điều kiện triển khai dự án nhà ở.

Tương tự, đối với KCN Phú Vinh, hiện tại 7 dự án thứ cấp đã thuê lại đất tại KCN theo đúng quy định của Luật Đất đai, đã được Ban quản lý KKT tỉnh Hà Tĩnh cấp GCNĐT. Trong đó, hiện tại hai nhà đầu tư thứ cấp là Công ty LIRR và Công ty Khánh Diệu đang thực hiện điều chỉnh dự án; một số nhà đầu tư thứ cấp khác đang xin cấp GCNĐT vào KCN Phú Vinh nhưng do hồ sơ thủ tục pháp lý của KCN chưa hoàn chỉnh nên không thể thực hiện. Theo chủ đầu tư, nếu không thực hiện điều chỉnh dự án hoặc cấp GCNĐT, các nhà đầu tư thứ cấp không triển khai được dự án, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư chung và lãng phí nguồn lực của nhà đầu tư.

Tại các văn bản gửi cơ quan chức năng Hà Tĩnh, ông Chang Feng Ming, Tổng Giám đốc Công ty Phú Vinh khẳng định, hiện công ty đang bị áp lực rất lớn đối với việc giải quyết thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư cho nhà đầu tư thứ cấp. Nếu không được xem xét, nhà đầu tư thứ cấp sẽ rút đi nơi khác thuê đất, ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh doanh và gây thiệt hại lớn về tài chính và rủi ro ngừng hoạt động cho Công ty Phú Vinh; đồng thời ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của tỉnh. Ông Chang Feng Ming đề nghị tỉnh Hà Tĩnh tạo điều kiện cho giải quyết đồng bộ thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư cho các dự án thứ cấp trong khi chờ đợi hoàn thành các thủ tục pháp lý của KCN Phú Vinh nhưng đề xuất này chưa được xem xét để thông qua.

Tại Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh (FHS Hà Tĩnh), hạng mục dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN chuyên ngành với diện tích 199 ha, được Ban Quản lý KKT tỉnh Hà Tĩnh cấp GCNĐT lần thứ 15 điều chỉnh bổ sung mục tiêu xây dựng Khu gia công phụ trợ là hành động “vượt rào”, không đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền khi chưa thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương của Thủ tướng Chính phủ.

Để tháo gỡ, từ nhiều năm nay, tỉnh Hà Tĩnh đã hướng dẫn FHS Hà Tĩnh tiến hành lập hồ sơ điều chỉnh dự án gửi Bộ KH&ĐT (nay là Bộ Tài chính) thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận. Đồng thời, Ban quản lý KKT tỉnh cấp điều chỉnh GCNĐT (lần thứ 19) theo hướng giảm quy mô sử dụng đất 199 ha của Khu gia công phụ trợ; xử lý các thủ tục liên quan đến việc tự nguyện trả lại đất đối với 199 ha để thu hồi, điều chỉnh quyết định cho thuê đất, hợp đồng cho thuê đất.

Quan trọng nhất là khâu xin chủ trương điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Vũng Áng để bổ sung KCN chuyên ngành của Công ty FHS Hà Tĩnh vào Quy hoạch chung xây dựng KKT Vũng Áng. Tuy nhiên, thời gian cụ thể khi nào hoàn thành thì Hà Tĩnh chưa xác định được do phụ thuộc vào quá trình xử lý của các cơ quan Trung ương.

Cần sớm có chế tài gỡ khó cho doanh nghiệp

Nhiều doanh nghiệp khi đầu tư vào Hà Tĩnh cho biết, họ được trải thảm đỏ nhưng quá trình thực hiện, khi gặp vướng mắc chưa được hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời. Thậm chí, có những dự án còn bị quy trách nhiệm sai phạm trong quá trình xây dựng và phải chịu phạt với số tiền rất lớn, trong khi lỗi lớn là do chính quyền sở tại. Chẳng hạn, liên quan đến việc thống nhất ban hành giá đất cho thuê, tỉnh Hà Tĩnh chưa đưa ra được đơn giá để doanh nghiệp nộp tiền thuê đất, nhiều doanh nghiệp tiến hành xây dựng các hạng mục nên bị kiểm tra, xử phạt.

Trong đó có dự án Khu dân cư đô thị Bắc Phố Châu 1 tại huyện Hương Sơn của Công ty CP Bất động sản Hano-Vid, tổng mức đầu tư 799 tỷ đồng. Vì không ban hành được giá đất, doanh nghiệp này chưa được giao đất nhưng đã tiến hành xây dựng. Qua kiểm tra, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành các quyết định xử phạt về hành vi chiếm đất và một số vi phạm khác, với tổng số tiền hơn 3,9 tỷ đồng.

Mới đây nhất, ông Nguyễn Trọng Ngọc, Tổng giám đốc Công ty TNHH Xăng dầu Giang Nam (TP Hải Phòng) cũng đã có đơn xin trả lại diện tích đất dự tính thuê để xây dựng trụ sở làm việc kết hợp cửa hàng kinh doanh xăng dầu Giang Nam tại phường Thạch Trung (TP Hà Tĩnh) sau nhiều năm mòn mỏi chờ định giá để nộp tiền thuê đất. Theo đó, dự án có tổng mức đầu tư 45,5 tỷ đồng, trên diện tích hơn 9.000 m2 nhưng với việc định giá cho thuê theo hình thức trả tiền hằng năm là hơn 19,5 triệu đồng/m2 (tương đương hơn 8,5 tỷ đồng) là quá cao so với mặt bằng chung của tỉnh Hà Tĩnh nên doanh nghiệp này quyết định trả lại đất, bất chấp hồ sơ, thủ tục của dự án đã thực hiện các bước cơ bản.

Để hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến thu hút đầu tư, từ năm 2023 đến nay tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập 3 tổ công tác hỗ trợ xử lý các dự án đầu tư còn tồn tại trên địa bàn, trong đó có 1 Tổ công tác do đích thân đồng chí Chủ tịch tỉnh làm Tổ trưởng. Đến nay, các tổ công tác cũng chỉ mới xử lý hoàn thành 3/12 dự án vướng mắc kéo dài. Mới đây nhất, ngày 14/3/2025, UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành văn bản yêu cầu tập trung xử lý các dự án đầu tư tồn đọng, vướng mắc, tồn tại trên địa bàn tỉnh.

Tỉnh Hà Tĩnh giao các đơn vị, địa phương liên quan tiếp tục rà soát cụ thể, đầy đủ các dự án còn vướng mắc, tồn tại trên địa bàn; thống nhất phương án phân thành từng nhóm dự án để đưa ra hình thức xử lý theo hướng cho tồn tại đối với nhóm công trình, hạng mục đã xây dựng nhưng không ảnh hưởng đến lợi ích của nhà nước, của cộng đồng, không ảnh hưởng đến kiến trúc cảnh quan chung của khu vực; hoặc phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan hướng dẫn nhà đầu tư xử lý, khắc phục theo quy định đối với nhóm dự án có mức độ vướng mắc, vi phạm nhẹ hơn.

Thiên Thảo