Lời tỏ tình của Sa Hoàng

Vào một trong những buổi tối đặc biệt này, với sự có mặt của Mary Hamilton khác thường, con mắt của Sa hoàng góa vợ Aleksey đã đổ dồn vào người phụ nữ đáng chú ý thứ hai trong gia đình Matveev. Natalya Naryshkina khi đó mới mười chín tuổi, một cô gái trẻ cao ráo, thân hình cân đối với đôi mắt đen và hàng mi dài. Cha cô, ông Kyril Naryshkin, một địa chủ tương đối ít tên tuổi gốc Tatar, sống ở huyện Tarus, cách xa Moskva.

Để nâng con gái mình lên trên cuộc sống của giới quý tộc nông thôn, Naryshkin đã thuyết phục người bạn Matveev của mình nhận làm người giám hộ Natalya và nuôi dạy cô trong bầu không khí văn hóa và sự tự do, thứ khiến ngôi nhà của viên Bộ trưởng ở Moskva trở nên độc đáo. Natalya đã tận dụng cơ hội của mình. Đối với một cô gái Nga, cô được giáo dục tốt. Nhờ để mắt quan sát và phụ giúp mẹ nuôi, cô đã học được cách tiếp đón và chiêu đãi những vị khách nam.

Tranh minh họa một buổi trình diễn cô dâu của Sa Hoàng. Ảnh: Russia Beyond.

Một buổi tối nọ, khi Sa hoàng có mặt, Natalya vào phòng cùng Mary Hamilton để dâng những cốc vodka, đĩa trứng cá muối và cá hun khói. Ánh mắt của Aleksey nhìn chằm chằm vào cô, để ý vẻ ngoài khỏe mạnh, rạng rỡ, đôi mắt đen hình hạt hạnh đào và cách cư xử điềm tĩnh nhưng khiêm tốn của cô.

Khi cô đứng trước mặt Aleksey, ông bị ấn tượng bởi sự pha trộn giữa thái độ tôn trọng và và sự thông thái trong những câu trả lời ngắn gọn của cô cho những câu hỏi của ông. Rời khỏi nhà Matveev vào đêm hôm đó, Sa hoàng rất vui vẻ và trong lúc nói lời tạm biệt, Sa hoàng hỏi Matveev rằng ông ta có đang tìm chồng cho cô gái trẻ hấp dẫn này không. Matveev trả lời rằng đúng như vậy, nhưng vì cả cha cô và bản thân Natalya đều không giàu nên của hồi môn sẽ ít và chắc chắn sẽ có rất ít người cầu hôn. Aleksey tuyên bố rằng vẫn còn một số người đàn ông coi trọng phẩm chất của phụ nữ hơn tài sản của cô ấy và ông hứa sẽ giúp viên Bộ trưởng của mình tìm được một người như vậy.

Không lâu sau, Sa hoàng hỏi Matveev xem ông đã đạt được thành công nào chưa. “Tâu bệ hạ,” Matveev đáp, “các chàng trai trẻ ngày nào cũng đến gặp cô bạn quyến rũ của tôi, nhưng dường như không ai nghĩ tới việc kết hôn cả”.

“Ồ, vậy lại càng tốt hơn,” Sa hoàng nói. “Có lẽ chúng ta có lẽ sẽ làm được nếu không có họ. Ta may mắn hơn ngươi. Ta tìm được một quý ông có lẽ phù hợp với cô ấy. Anh ấy là một người đàn ông rất chính trực mà ta quen biết, không thiếu đức hạnh và không cần của hồi môn. Anh ấy yêu cô gái được khanh bảo trợ và có ý sẵn sàng cưới cô ấy và làm cho cô ấy hạnh phúc. Dù người đó chưa bộc lộ tình cảm nhưng cô ấy biết anh ta và nếu được hỏi ý kiến, ta nghĩ cô ấy sẽ chấp nhận anh ta.”

Matveev nói rằng tất nhiên Natalya sẽ chấp nhận bất cứ ai “do Bệ hạ đề nghị. Tuy nhiên, trước khi cô ấy đồng ý, có lẽ cô ấy muốn biết người đó là ai. Và đối với hạ thần, yêu cầu này dường như không quá đáng vì nó hợp lý”.

“Vậy thì,” Aleksey tuyên bố, “hãy nói với cô ấy rằng người đó là ta và ta quyết tâm cưới cô ấy.”

Bị choáng ngợp trước những hàm ý của tuyên bố này, Matveev quỳ lạy dưới chân chủ nhân của mình. Ông ngay lập tức nhận ra cả những triển vọng rực rỡ lẫn những mối nguy hiểm khôn lường trong quyết định của Sa hoàng Aleksey. Việc Sa hoàng chọn người được ông ta giám hộ lên ngôi hoàng hậu sẽ đánh dấu sự thành công của chính ông: người thân và bạn bè của cô ấy sẽ cùng cô ấy vươn lên; họ và ông sẽ thay thế gia đình Miloslavsky nắm quyền lực cai trị tại cung đình.

Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa với một mối nguy hiểm, nó kích động sự phản kháng của gia đình Miloslavsky, cũng như sự ghen tị từ gia đình của nhiều nhà quý tộc cao cấp đầy quyền lực, những người vốn đã nghi ngờ về vai trò của ông - người được Sa hoàng sủng ái. Nếu bằng cách nào đó, sự lựa chọn được công bố và sau đó cuộc mai mối này không thành công, sự nghiệp của Matveev sẽ tiêu tan.

Với suy nghĩ này, Matveev cầu xin rằng ngay cả khi đã quyết tâm với lựa chọn của mình, Sa hoàng vẫn nên tuân theo quy trình truyền thống là công khai chọn cô dâu của mình từ một nhóm ứng cử viên có mặt trong một buổi lễ coi mắt. Nghi thức có nguồn gốc từ Byzantium quy định rằng phụ nữ trong độ tuổi kết hôn từ khắp các vùng của Nga phải tập trung tại Kremlin để Sa hoàng coi mắt.

Robert K. Massie/Bách Việt Books-NXB Dân Trí