Lời nói cay nghiệt với trẻ nguy hiểm hơn cả bạo hành thân thể
Một nghiên cứu quốc tế cho thấy trẻ bị lạm dụng ngôn từ có nguy cơ sức khỏe tâm thần kém khi trưởng thành cao hơn cả trẻ từng bị bạo hành thể chất.

Nghiên cứu mới cho thấy bạo hành tình thần còn nguy hại với trẻ hơn bạo hành thể xác. Ảnh: Getty Images
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí BMJ Open cho thấy, những bậc cha mẹ thường xuyên chế giễu, đe dọa hoặc làm nhục con cái có thể khiến con đối mặt nguy cơ sức khỏe tâm thần kém khi trưởng thành cao hơn 64% so với những trẻ không trải qua lạm dụng. Tỷ lệ này thậm chí cao hơn so với trẻ từng bị bạo hành thể xác (tăng 52%).
Nghiên cứu phân tích dữ liệu của 20.687 người trưởng thành từ 7 công trình được công bố trong giai đoạn 2012–2024, sử dụng bộ câu hỏi về Trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (ACE) và thang đo sức khỏe tâm thần Warwick–Edinburgh.
Kết quả cho thấy, trong khi tỷ lệ bạo hành thể chất giảm một nửa, từ khoảng 20% ở những người sinh giai đoạn 1950–1979 xuống 10% ở nhóm sinh từ năm 2000 trở đi, thì lạm dụng bằng lời nói lại tăng từ 12% lên khoảng 20% trong cùng thời kỳ.
Tác hại cộng dồn cũng được ghi nhận: tỷ lệ sức khỏe tâm thần kém ở người không bị bạo hành là 16%, tăng lên 22,5% ở nhóm bị bạo hành thể xác, 24% ở nhóm bị lạm dụng bằng lời nói và 29% ở nhóm chịu cả hai hình thức.
Những hệ quả này bổ sung cho các nghiên cứu trước đó, vốn đã chỉ ra mối liên hệ giữa lạm dụng lời nói với nguy cơ tự gây thương tích, nghiện ma túy và phạm pháp.
Giáo sư Mark Bellis, Đại học Liverpool John Moores, tác giả chính của nghiên cứu nhấn mạnh: “Ngôn ngữ hạ thấp, làm nhục và lăng mạ nhắm vào trẻ em có thể gây tác động lâu dài đến sức khỏe tâm thần, ít nhất là nghiêm trọng ngang với bạo hành thể xác. Đáng lo ngại hơn, xu hướng gia tăng lạm dụng lời nói có thể xóa đi những lợi ích sức khỏe tinh thần đạt được từ việc giảm bạo hành thể chất.”
Nghiên cứu cũng ghi nhận sự khác biệt giới tính: nam giới có xu hướng cho biết họ ít hoặc không cảm thấy lạc quan, hữu ích hay gần gũi với người khác; trong khi phụ nữ lại thường báo cáo tình trạng ít hoặc không cảm thấy thư giãn.
Các tác giả thừa nhận hạn chế khi chưa thể đo lường mức độ nghiêm trọng hay nguyên nhân của các xu hướng này, song khẳng định cần tránh thay thế một dạng tổn thương thời thơ ấu bằng một dạng khác.
Giáo sư Bellis đề xuất, bên cạnh việc khuyến cáo phụ huynh tránh hành vi tiêu cực, xã hội cần cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ thiết thực để cha mẹ nuôi dạy con trong môi trường nuôi dưỡng lành mạnh.