Lợi nhuận Vietbank chịu áp lực chi phí tăng và biên lãi thuần co hẹp

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2025, ghi nhận lợi nhuận trước thuế gần 352 tỷ đồng, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, trong bối cảnh thu nhập lãi thuần sụt nhẹ và chi phí hoạt động tăng mạnh.

NIM co hẹp, nợ nhóm 5 tăng vọt

Trong quý III, thu nhập lãi thuần của Vietbank đạt 828 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ năm 2024. Sự suy giảm này phản ánh biên lãi ròng (NIM) co hẹp trong bối cảnh lãi suất cho vay giảm và cạnh tranh huy động vốn ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng.

Các nguồn thu ngoài lãi thể hiện sự phân hóa rõ nét. Lãi từ dịch vụ tăng 27% và kinh doanh ngoại hối tăng 36%. Tuy nhiên, mua bán chứng khoán đầu tư chuyển lãi thành lỗ 1,7 tỷ đồng, còn hoạt động khác lỗ 2,3 tỷ đồng.

Thêm vào đó, chi phí hoạt động trong quý của Vietbank cũng tăng 26%, lên 473 tỷ đồng. Hệ quả, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giảm 20%, còn 435 tỷ đồng.

Lũy kế chín tháng đầu năm, Vietbank đạt 866 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng nhẹ 6% so với cùng kỳ, tương đương 49% kế hoạch năm.

Dù kết quả không quá tích cực, Vietbank vẫn duy trì được đà tăng trưởng tài sản. Tính đến cuối quý III, tổng tài sản của nhà băng này đạt 188.133 tỷ đồng, tăng 16% so với đầu năm. Dư nợ cho vay khách hàng đạt 105.195 tỷ đồng, tăng 12%, trong khi tiền gửi khách hàng tăng 6%, lên 100.829 tỷ đồng.

Tuy nhiên, chất lượng tín dụng là điểm cần lưu ý. Tổng nợ xấu tăng 10%, lên 2.844 tỷ đồng. Đặc biệt, nợ có khả năng mất vốn (nhóm 5) tăng 39%, từ gần 1.500 tỷ lên 2.081 tỷ đồng.

Nhờ dư nợ cho vay mở rộng, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ giảm nhẹ từ 2,75% xuống 2,7%.

Cân bằng giữa tăng trưởng và kiểm soát chi phí

Bức tranh lợi nhuận sụt giảm của Vietbank không nằm ngoài xu hướng chung của ngành ngân hàng. Từ đầu năm 2025, mặt bằng lãi suất cho vay thấp và chi phí huy động vốn cao đã khiến biên lợi nhuận của nhiều ngân hàng thương mại bị thu hẹp, nhất là nhóm ngân hàng quy mô vừa và nhỏ – vốn có khả năng huy động vốn hạn chế hơn.

Theo giới phân tích, Vietbank đang trong giai đoạn tái cơ cấu danh mục tín dụng và nguồn vốn, đồng thời gia tăng tỷ trọng thu nhập phi tín dụng nhằm giảm phụ thuộc vào chênh lệch lãi suất.

Việc tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác tăng 33% và cho vay các tổ chức tín dụng khác giảm mạnh 80% cho thấy Vietbank đang ưu tiên an toàn vốn, tái cơ cấu danh mục tài sản theo hướng thanh khoản cao, ít rủi ro hơn.

Một chỉ tiêu khác cũng cần lưu ý trong BCTC của Vietbank, đó là các khoản nợ Chính phủ và NHNN của Vietbank tăng mạnh từ 222 tỷ lên 2.550 tỷ đồng tại cuối quý III/2025. Điều này có thể phản ánh Vietbank đang tăng vay từ NHNN để đảm bảo thanh khoản.

Tất nhiên, chỉ tiêu này cũng phản ánh Vietbank đang chuyển vị thế thanh khoản từ cho vay sang đi vay, thể hiện xu hướng phòng thủ hoặc tái cơ cấu nguồn vốn.

Bên cạnh đó, với quy mô tài sản tăng ổn định và tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát quanh 2,7%, Vietbank vẫn duy trì nền tảng an toàn tài chính ngắn hạn.

Tuy nhiên, áp lực chi phí và biên lãi thuần suy giảm có thể tiếp tục ảnh hưởng đến mục tiêu lợi nhuận quý IV – thời điểm ngân hàng cần phải tạo sự đột phá để hoàn thành kế hoạch năm.

Có thể thấy, trong bối cảnh kinh tế phục hồi chậm và tín dụng được kiểm soát chặt, hiệu quả quản trị chi phí và chất lượng tài sản sẽ là yếu tố then chốt quyết định khả năng duy trì tăng trưởng lợi nhuận trong các năm tới của nhóm các ngân hàng quy mô vừa và nhỏ. Trong bối cảnh này, năm 2025 có thể là giai đoạn củng cố hơn là bứt phá đối với Vietbank.

“Biên lãi thuần thấp khiến lợi nhuận ngành ngân hàng không còn phụ thuộc vào tăng trưởng tín dụng, mà phụ thuộc vào khả năng tối ưu chi phí và đa dạng hóa nguồn thu”, một chuyên gia ngân hàng tại TP.HCM nhận định.

Quốc Hải