Logistics: Động lực từ xuất nhập khẩu

Nhiều doanh nghiệp vận tải mở rộng các tuyến dịch vụ và gia tăng đội tàu

Xuất nhập khẩu khởi sắc, cảng biển nhộn nhịp

Xu hướng đặt hàng sớm (front-loading) đã giúp các doanh nghiệp xuất khẩu và logistics hưởng lợi trong nửa đầu năm 2025 với bức tranh doanh thu và lợi nhuận tích cực.

Trong những tháng cuối năm, triển vọng xuất nhập khẩu và sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển được đánh giá khả quan do Việt Nam chịu mức thuế đối ứng của Mỹ là 20%, thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc (55%), Ấn Độ (25%) và tương đương Bangladesh. Cùng với đó, việc tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế quan từ mạng lưới hiệp định thương mại tự do rộng khắp giúp các doanh nghiệp xuất khẩu có bước đi linh hoạt và thuận lợi hơn.

Trong 7 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt 514,7 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ. Trong đó, nhập khẩu đạt 252,26 tỷ USD, tăng 17,9%, còn xuất khẩu đạt 262,44 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ.

Song song với đà tăng trưởng xuất khẩu, hoạt động tại các cảng biển duy trì sự sôi động. Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng cho biết, tính đến hết tháng 7, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển khu vực Hải Phòng đạt 65,5 triệu tấn, tăng 7% so với cùng kỳ. Từ đầu năm đến nay, Hải Phòng đã đón 10.481 lượt tàu biển vào/rời cảng, tăng 10% so với cùng kỳ.

Riêng tại khu bến cảng Lạch Huyện, 7 tháng đầu năm có 462 lượt tàu biển ra vào với sản lượng container đạt 1,2 triệu TEU, tăng 34% so với cùng kỳ. Dự kiến, trong cả năm 2025, sản lượng hàng hóa qua khu vực này có thể đạt 2,2 triệu TEU khi 6 bến tại khu bến cảng Lạch Huyện đã được đưa vào khai thác đồng bộ từ tháng 5.

Theo Cảng vụ Hàng hải TP.HCM, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng container thông qua khu vực Cái Mép - Thị Vải đạt 5,968 triệu TEU (bao gồm hàng nội địa), tăng 17% so với cùng kỳ.

Quý IV - mùa cao điểm mua sắm và xuất nhập khẩu - được kỳ vọng sẽ duy trì nhịp nhộn nhịp tại các cảng biển, tạo cú huých cho các doanh nghiệp vận tải biển và logistics.

Công ty cổ phần Gemadept (mã GMD) cho biết, tổng sản lượng thông qua cảng trong 7 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 2,82 triệu TEU, tăng 18,4% so với cùng kỳ (trong khi tổng sản lượng container xếp dỡ tại các cảng Việt Nam 6 tháng đầu năm đạt 16,3 triệu TEU, tăng 13%).

“Tình hình kinh doanh trong tháng 8 dù có chậm lại so với tháng trước nhưng tổng hòa cả quý III vẫn dự kiến khả quan và có thể tăng trưởng cao hơn trong quý IV. Vì vậy, Công ty kỳ vọng sẽ hoàn thành và vượt kế hoạch đề ra tại Đại hội đồng cổ đông năm 2025”, ông Nguyễn Thanh Bình, Tổng giám đốc Gemadept chia sẻ.

Doanh nghiệp mở rộng các tuyến dịch vụ và đội tàu

Về dài hạn, Công ty Chứng khoán Shinhan nhận định, việc Mỹ áp thuế cao với hàng hóa nhập khẩu - đặc biệt từ Trung Quốc - sẽ tạo ra sự dịch chuyển dòng thương mại, khiến các tuyến nội Á và tuyến Á - Âu trở nên sôi động hơn khi các doanh nghiệp Việt Nam đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Công ty cổ phần Hải Minh (mã HMH) đã thành lập các đại lý mới tại Hồng Kông (Trung Quốc), Ấn Độ, đồng thời có kế hoạch mở dịch vụ mới cho tuyến HCM - Thượng Hải - Port Klang và thiết lập đại lý cho một hãng tàu châu Á tại Hải Phòng.

Trong khi đó, Công ty cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An (Hải An, mã HAH) lên kế hoạch tiếp tục mở rộng đội tàu trong 3 - 4 năm tới, hướng đến các tuyến dài hơn như tuyến Địa Trung Hải - châu Âu và bờ Tây nước Mỹ. Việc phát triển các tàu size lớn nhằm đáp ứng mục tiêu dài hạn của Hải An khi mở rộng hoạt động đến các tuyến chiếm gần 40% sản lượng container toàn cầu.

Hải An hiện là hãng tàu sở hữu 17 tàu chở container với tổng sức chở 28.200 TEU, chủ yếu khai thác tuyến nội địa, nội Á.

Mới đây, Hội đồng quản trị Hải An đã phê duyệt kế hoạch đóng 2 tàu container mới tại Trung Quốc với trọng tải bình quân 2.300 TEU/chiếc, tổng vốn đầu tư tối đa 92 triệu USD (khoảng 2.400 tỷ đồng).

Lãnh đạo Hải An cho hay, trong khoảng 5 năm trở lại đây, khi Công ty bắt đầu đưa tàu đi cho thuê, mảng này ngày càng đóng góp lớn, hiện chiếm khoảng 60% doanh thu, còn mảng tự khai thác đóng góp khoảng 40%.

Theo Công ty Chứng khoán Shinhan, trong nửa cuối năm, kết quả kinh doanh của Hải An vẫn được kỳ vọng khả quan nhờ giá cước đã ký cố định ở mức tốt cho các tàu mới, cùng việc mở thêm các tuyến nội Á trong khi nhu cầu vận chuyển thương mại toàn cầu tiếp tục tăng.

Đối với Gemadept, Công ty Chứng khoán MB nhận định, doanh nghiệp sẽ gia tăng tỷ trọng sản lượng khu vực nội Á và mở rộng tuyến dịch vụ sang các thị trường mới, qua đó bù đắp sản lượng giảm từ thị trường Mỹ. Khi Nam Đình Vũ giai đoạn 3 đi vào hoạt động từ quý IV/2025, sản lượng xếp dỡ tại cảng này dự kiến tiếp tục tăng. Bên cạnh đó, giá dịch vụ tăng cũng đóng góp tích cực cho kết quả kinh doanh của Gemadept trong nửa cuối năm. Dự phóng lợi nhuận ròng của Gemadept năm 2025 tăng 16,5% và năm 2026 tăng 14,4%.

Công ty cổ phần Container Việt Nam (Viconship, mã VSC) cho biết, doanh nghiệp không phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ nhờ tập trung vào tuyến nội địa và nội Á; tỷ trọng hàng hóa xuất sang Mỹ chỉ chiếm khoảng 3,9% tổng lượng khai thác. Ngoài ra, Công ty cũng đã lên các phương án chủ động để ứng phó với những tác động từ thuế quan (nếu có).

Việc trở thành công đông lớn tại Công ty cổ phần Vận tải biển Vinaship (Vinaship, mã VNA) và Hải An giúp Viconship cải thiện lợi nhuận thông qua nguồn thu gián tiếp từ hai doanh nghiệp này. Cả Vinaship và Hải An đều có thể ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng trong năm 2025 nhờ hưởng lợi từ xu hướng front-loading hàng hóa, qua đó giúp Viconship ghi nhận thêm lợi nhuận.

Mới đây, Viconship và Hải An đã hợp tác thành lập Công ty TNHH Hải An Green Shipping Lines, với kế hoạch đầu tư khoảng 180 triệu USD (gần 4.700 tỷ đồng) và dự kiến đóng mới một cặp tàu 7.000 TEU.

Nhìn chung, các doanh nghiệp logistics vẫn thuộc nhóm có triển vọng dài hạn tích cực. Ông Vũ Thanh Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hải An cho rằng, kinh tế Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay và tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030; khi kinh tế tốt lên, nhu cầu thông thương hàng hóa sẽ tăng mạnh, qua đó thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu và toàn bộ chuỗi cung ứng logistics.

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu VSC ghi nhận 5 phiên tăng trần liên tiếp từ ngày 12 - 18/8. Một số cổ phiếu khác trong nhóm vận tải biển cũng ghi nhận mức tăng tích cực: VSC tăng hơn 26%, GMD tăng 3,6%...

Hải Minh