Loại tên lửa của Nga khiến ông Trump thay đổi quan điểm quân sự

Việc Nga phóng tên lửa hành trình có thể mang đầu đạn thông thường và hạt nhân, mang tên Novator 9M729 đã khiến Ukraine phải chú ý. Theo tờ Telegraph, tên lửa của Nga còn được thiết kế đặc biệt để tấn công châu Âu.

Thông tin tình báo của Kiev cho hay, các lực lượng Moscow đã phóng tên lửa hành trình từ mặt đất 9M729 vào nhiều mục tiêu ở Ukraine ít nhất 23 lần kể từ tháng 8.

Tên lửa hành trình có thể mang đầu đạn thông thường và hạt nhân Novator 9M729 của Nga. Ảnh: Telegraph

Vào năm 2019, thời điểm ông Trump giữ chức tổng thống Mỹ nhiệm kỳ đầu tiên, ông đã rút Washington khỏi hiệp ước INF, sau khi Moscow từ chối tiêu hủy kho tên lửa 9M729. Vào thời điểm đó, Moscow tuyên bố tên lửa 9M729 có tầm bắn 480km. Điều đó có nghĩa là hiệp ước INF sẽ không được áp dụng cho loại vũ khí này.

Theo quy định, INF cấm tất cả các tên lửa hạt nhân và thông thường phóng từ mặt đất có tầm bắn từ 500 - 5.500km. Hiệp ước được Mỹ và Liên Xô ký kết vào năm 1987 nhằm chấm dứt cuộc chạy đua vũ trang thời Chiến tranh Lạnh.

Trên thực tế, theo Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tại Washington, tên lửa Nga có tầm bắn 2.500km.

Theo Kiev, lý do Nga phóng tên lửa 9M729 có thể liên quan tới việc Kiev đang đề nghị Tổng thống Trump hỗ trợ chống lại các cuộc tấn công quy mô lớn của Moscow vào các thành phố và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn đang hy vọng ông Trump sẽ chấp thuận chuyển giao Tomahawk, tên lửa hành trình tầm xa của Mỹ có thông số kỹ thuật tương tự 9M729, bao gồm cả tầm bắn tối đa 2.500km.

Các nguồn tin Ukraine cho biết, một tên lửa 9M729 do Nga phóng vào nước này hôm 5/10 đã bay được 1.200km. Tại hiện trường vụ tấn công ở làng Lapaivka thuộc vùng Lviv, miền tây Ukraine, có 2 mảnh vỡ tên lửa với ký hiệu 9M729, bao gồm một ống chứa dây cáp.

Tổng thống Zelensky và các quan chức Ukraine lâu nay lập luận rằng, việc Mỹ chuyển giao tên lửa Tomahawk sẽ giúp cân bằng thế trận giao tranh với Nga.

Theo Telegraph, sự xuất hiện của tên lửa 9M729 có thể là tín hiệu cho thấy Moscow đang gặp khó khăn trong việc duy trì áp lực mong muốn lên Kiev, giữa lúc Tổng thống Trump vẫn đang thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga - Ukraine.

Bên cạnh đó, Nga được cho đang phải vật lộn để duy trì hoạt động không kích vào Ukraine mỗi đêm, do kho dự trữ tên lửa đang cạn dần. Nhiều nguồn tin cho rằng, tên lửa Nga gần như ngay lập tức được chuyển từ nhà máy ra tiền tuyến để phóng. Do đó, Nga đã sử dụng kho dự trữ tên lửa 9M729 để duy trì đòn tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine khi mùa đông đang đến gần.

Trong khi đó, ông Zelensky nhận định, hoạt động phóng tên lửa 9M729 cho thấy Nga không quan tâm đến việc ông Trump đang thúc đẩy một giải pháp ngoại giao để chấm dứt xung đột ở Ukraine.

Tuy nhiên, các nhà phân tích lo ngại việc Nga sẵn sàng tiết lộ sự tồn tại của 9M729 còn nguy hiểm hơn. Ông John Foreman, cựu tùy viên quốc phòng Anh tại Moscow và Kiev nhận định, "đối với Ukraine, đây chỉ là vấn đề lý thuyết vì họ phải đối phó với tất cả các loại tên lửa hành trình dù là loại nào và tầm bắn bao nhiêu".

"Vấn đề lớn hơn là Nga được cho đang sử dụng tên lửa có tầm bắn nằm trong phạm vi cấm của INF. Điều này rất quan trọng đối với an ninh châu Âu, và là một diễn biến mà NATO vẫn chưa thực sự nắm bắt được. Tôi cho rằng, sự sụp đổ của INF là điều gây bất ổn nhất đối với an ninh NATO nói chung kể từ năm 1990", ông Foreman nói thêm.

Trước đây, NATO đã chọn cách triển khai nhiều loại vũ khí thông thường vào các vị trí phóng và tăng cường hoạt động tình báo để ứng phó với những tin đồn liên quan tới tên lửa 9M729 của Nga. Bởi nếu 9M729 được sử dụng để chống lại NATO, nhiều thành viên châu Âu của liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu sẽ nằm trong tầm bắn của vũ khí Nga.

Thời gian qua, các nguồn tin tình báo phương Tây dự báo Moscow có thể tấn công NATO trong vòng 5 năm tới. Tuy nhiên, Nga đã nhiều lần quả quyết không có ý định tấn công bất kỳ nước nào trong liên minh quân sự NATO và khẳng định những lời cáo buộc trên "hoàn toàn vô căn cứ". Moscow cũng cảnh báo, sự tham gia tích cực của NATO vào cuộc xung đột ở Ukraine thông qua việc cung cấp vũ khí và các hoạt động hỗ trợ khác cho Kiev có thể dẫn đến xung đột trực tiếp giữa Nga - NATO.

Minh Thu