Lò phản ứng bị Israel không kích, Iran kêu gọi LHQ hành động

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc phải có hành động phù hợp sau khi lò phản ứng nước nặng Arak của quốc gia này bị Israel không kích ngày 19/6.

“Lò phản ứng nước nặng Arak — một cơ sở đang trong quá trình xây dựng, nằm dưới sự giám sát toàn diện của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và tuân thủ nghiêm ngặt các thông số kỹ thuật đã được thống nhất trong Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) nhằm loại bỏ mọi nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân — đã bị Israel ném bom giữa ban ngày vào hôm qua,” Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi thông báo trên mạng xã hội X ngày 20/6.

Ông Araghchi kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc “phải bảo vệ và thực thi chính Nghị quyết 487 của mình”. Nghị quyết 487 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc được thông qua vào năm 1981, quy định bất kỳ cuộc tấn công quân sự nào nhằm vào cơ sở hạt nhân thuộc giám sát của IAEA là hành động xâm phạm toàn bộ cơ chế giám sát của IAEA.

“Nếu Hội đồng Bảo an không hành động lúc này, họ sẽ phải giải thích với cộng đồng quốc tế vì sao các nguyên tắc pháp lý của mình lại chỉ được áp dụng một cách có chọn lọc đối với một vấn đề mang tính sống còn như vậy. Và trong trường hợp cơ chế chống phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu sụp đổ trong tương lai, trách nhiệm cuối cùng sẽ không chỉ thuộc về Israel mà còn thuộc về chính Hội đồng Bảo an,” Ngoại trưởng Abbas Araghchi viết.

Ông Abbas Araghchi tại Bồ Đào Nha tháng 11/2024. Ảnh: Getty

Ông Abbas Araghchi tại Bồ Đào Nha tháng 11/2024. Ảnh: Getty

Vào sáng nay, theo Tehran Times, Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) cũng đã xác nhận việc Israel tấn công Cơ sở hạt nhân nước nặng Arak, còn được biết đến với tên gọi Lò phản ứng nghiên cứu Shahid Khondab, nằm tại tỉnh Markazi, miền Trung Iran.

Theo thông cáo của AEOI, vụ tấn công không gây thương vong hay thiệt hại về người. Cơ quan này cho biết rằng các biện pháp an ninh phòng ngừa đã được triển khai từ trước, giúp ngăn chặn mọi mối đe dọa đối với người dân sống gần khu vực hoặc đối với các cơ sở hạ tầng trọng yếu.

AEOI xác nhận không xảy ra rò rỉ phóng xạ hay mối đe dọa môi trường nào sau vụ tấn công. Giới chức Iran đã gửi báo cáo chính thức tới Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Trước đó, vào đêm 19/6, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết 40 tiêm kích nước này đã thả 100 quả bom vào hàng chục cơ sở quân sự tại Tehran và nhiều địa điểm khác ở Iran. Trong số các mục tiêu bị tấn công lần này có lò phản ứng nước nặng Arak nằm ở phía tây nam Tehran.

“Đây là đòn tấn công nhằm vào cơ sở dự định sản xuất plutonium, ngăn Iran khôi phục lò phản ứng và dùng nó để phát triển vũ khí hạt nhân,” Times of Israel trích thông báo của IDF.

Quả bom rơi thẳng vào công trình hình mái vòm của lò phản ứng Arak. Video: Lực lượng Phòng vệ Israel

Theo thông tin của Tasnim, lò phản ứng nước nặng Arak mới được Iran xây dựng một phần và dự kiến hoạt động vào năm sau. Lò phản ứng hạt nhân nước nặng thường sử dụng nguyên liệu là uranium chưa làm giàu, dùng loại nước có tỷ lệ D2O cao hơn thông thường để làm mát và chất điều hòa.

Nhiên liệu của lò phản ứng nước nặng có chứa plutonium, phù hợp để chế tạo bom hạt nhân. Tuy nhiên, theo thỏa thuận với IAEA năm 2015, Iran đã đồng ý thiết kế và xây dựng lại lò Arak để cơ sở này không thể sản xuất plutonium cấp độ vũ khí.

Tùng Dương

Nguồn Mekong Asean: https://mekongasean.vn/lo-phan-ung-bi-israel-khong-kich-iran-keu-goi-lhq-hanh-dong-42911.html
Zalo