Lộ diện các ứng cử viên cho chức Tổng thư ký Liên Hợp Quốc

TASS đưa tin, trong tuyên bố ngày 26/11 (giờ địa phương), Bộ Ngoại giao Argentina cho biết: “Cộng hòa Argentina vinh dự đề cử ông Rafael Grossi, Tổng Giám đốc IAEA, làm ứng cử viên cho chức Tổng thư ký Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2027 – 2031”.

Bộ Ngoại giao Argentina khẳng định ông Grossi “đã thể hiện năng lực thúc đẩy đối thoại chính trị trong bối cảnh xung đột và khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng”, qua đó cho thấy ông là ứng viên phù hợp với cương vị người lãnh đạo Liên Hợp Quốc.

Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi. Ảnh: IAEA

Ngoài ông Grossi, hai nữ ứng cử viên nổi bật khác là: bà Rebeca Grynspan - cựu Phó Tổng thống Costa Rica, Tổng thư ký Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD), từng giữ chức Phó Tổng thư ký Liên Hợp Quốc và bà Michelle Bachelet - cựu Tổng thống Chile, từng giữ chức Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc.

Bà Rebeca Grynspan, Tổng thư ký Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD). Ảnh: UN

Trước đó, ngày 25/11, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã công bố một bức thư chung để khởi động thủ tục bầu Tổng thư ký mới của tổ chức toàn cầu này.

Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc Sierra Leone nêu rõ bức thư là “có mục đích kêu gọi các ứng cử viên cho vị trí Tổng thư ký, đồng thời quy định các phương thức nộp và xem xét đề cử”.

Bức thư cũng khuyến khích các quốc gia thành viên “cân nhắc kỹ lưỡng việc đề cử nữ ứng cử viên”, vì cho đến nay Liên Hợp Quốc chưa từng có Tổng thư ký là nữ. Ngoài ra, văn bản nhấn mạnh “tầm quan trọng của sự đa dạng khu vực trong việc lựa chọn Tổng thư ký”.

Theo quy trình, các ứng cử viên cho vị trí Tổng thư ký Liên Hợp Quốc phải được quốc gia thành viên đề cử và mỗi nước chỉ được giới thiệu một người. Thư đề cử phải được gửi tới Chủ tịch Hội đồng Bảo an và Chủ tịch Đại hội đồng.

Các ứng cử viên cần trình bày tầm nhìn của mình về sự phát triển của Liên Hợp Quốc và kê khai các nguồn thu nhập. Những ứng viên đang công tác trong một cơ quan hệ của Liên Hợp Quốc phải tạm ngừng nhiệm vụ trong thời gian tranh cử để tránh xung đột lợi ích. Cuộc bầu chọn dự kiến diễn ra vào cuối tháng 7/2026.

Nhiệm kỳ của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đương nhiệm Antonio Guterres sẽ kết thúc vào ngày 31/12/2026.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc do Hội đồng Bảo an bầu ra và được Đại hội đồng phê chuẩn, với nhiệm kỳ 5 năm và có thể tái cử. Mặc dù không giới hạn số nhiệm kỳ, song các Tổng thư ký có thời gian phục vụ lâu nhất thường là 10 năm. Theo thông lệ hiện hành, Tổng thư ký không đến từ một trong năm nước Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc: Nga, Mỹ, Anh, Pháp và Trung Quốc.

Đỗ Thảo