Linh hoạt giảng dạy phù hợp thực tiễn
Sách giáo khoa sẽ được sửa theo địa danh mới sau sáp nhập, nhưng dự kiến từ năm học 2026 - 2027, còn năm học 2025 - 2026, học sinh vẫn dùng sách cũ. Trong bối cảnh đó, việc điều chỉnh ngữ liệu, bài học, chủ đề giảng dạy sao cho phù hợp với thực tiễn là mối quan tâm của nhiều giáo viên, học sinh và phụ huynh.

Năm học 2025 - 2026 học sinh tiếp tục dùng sách giáo khoa hiện hành.
Việc sáp nhập đơn vị hành chính làm thay đổi tên gọi, địa giới nhiều địa phương, kéo theo ảnh hưởng đến nội dung sách giáo khoa hiện hành của nhiều môn học, nhất là với các môn: Lịch sử, Ðịa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật. Nhiều ngữ liệu trong sách giáo khoa không còn phù hợp với thực tế, cần chỉnh sửa khiến phụ huynh tỏ ra lo lắng, băn khoăn, nhất là phụ huynh có con học khối C00 (tổ hợp các môn Ngữ văn - Lịch sử - Địa lý).
“Con tôi theo khối này từ lớp 10. Giờ một số nội dung trong sách giáo khoa không còn khớp với thực tế bởi nhiều địa danh đã không còn tên hoặc thay đổi tên gọi. Trong khi đó sách giáo khoa năm học này vẫn sử dụng bộ sách cũ, tôi lo không biết điều này có ảnh hưởng tới kiến thức và việc thi cuối cấp của con không, vì sách một kiểu, thực tế lại khác” - chị Chu Thị Liên, phường Điện Biên Phủ có con chuẩn bị bước vào lớp 12 chia sẻ.

Việc sử dụng sách giáo khoa cũ chưa chỉnh sửa, cập nhật thông tin đơn vị hành chính khiến nhiều phụ huynh băn khoăn.
Chung mối quan tâm, anh Nguyễn Công Thành có con chuẩn bị bước vào lớp 5 tỏ ra băn khoăn khi kiến thức trong sách giáo khoa hiện hành về địa lý hành chính không còn chính xác sau khi thực hiện sáp nhập địa giới hành chính.
Lấy dẫn chứng cụ thể, anh Thành chia sẻ: Đơn cử, trong sách giáo khoa Lịch sử và Địa lý lớp 5, bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống, ngay trong bài học đầu tiên, ở nội dung lãnh thổ và đơn vị hành chính, vẫn hiển thị nội dung “Việt Nam có 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”. Sau sáp nhập, nội dung này không còn phù hợp với thực tế, nhưng sách giáo khoa bản in hiện hành thì chưa thể cập nhật ngay.
Băn khoăn, lo lắng của chị Liên, anh Thành cũng là tâm trạng chung của nhiều bậc phụ huynh, nhất là những phụ huynh có con học cuối cấp. Bởi năm học mới cận kề và các trường vẫn sử dụng nguyên sách giáo khoa đã được lựa chọn để dạy học.

Lịch sử, Địa lý là những môn học chịu tác động trực tiếp sau khi thực hiện sáp nhập địa giới hành chính.
Nhằm đảm bảo tính cập nhật và chính xác của kiến thức khi chưa có sách giáo khoa mới, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các trường học trên địa bàn tỉnh triển khai một số giải pháp. Tổ chức tập huấn, sinh hoạt chuyên môn để cung cấp cho giáo viên thông tin mới về việc sáp nhập đơn vị hành chính; hướng dẫn tổ/nhóm chuyên môn, giáo viên cách lồng ghép, điều chỉnh kế hoạch dạy học, nội dung bài giảng một cách linh hoạt, sáng tạo phù hợp với thực tế sáp nhập. Đồng thời, chỉ đạo đội ngũ cốt cán các môn học, xây dựng phụ lục, tài liệu tham khảo cập nhật địa danh, số liệu, tên gọi mới, đảm bảo tính chính xác của kiến thức, để giáo viên và học sinh có thể sử dụng song song với sách giáo khoa hiện hành.
Tại các trường học, thời gian vừa qua với tinh thần “nghỉ hè nhưng không nghỉ việc” hàng tuần các tổ chuyên môn, nhóm thầy, cô cùng bộ môn, liên môn vẫn tổ chức sinh hoạt trực tiếp, hoặc trực tuyến để đưa ra giải pháp tổ chức dạy học, bảo đảm khung chương trình và đồng bộ dữ liệu chuẩn bị cho năm học mới.
Cô Bùi Thị Anh, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn cho biết: "Việc giảng dạy dựa trên sách giáo khoa cũ nhưng phải truyền tải nội dung mới đòi hỏi chúng tôi phải chủ động khai thác các nguồn tư liệu tin cậy để cập nhật thông tin, giúp học sinh tiếp cận bài học đầy đủ và chính xác. Vừa qua, nhà trường tổ chức cho 5 giáo viên giảng dạy các môn lịch sử, địa lý tham gia tập huấn để từ đó giáo viên nâng cao năng lực sư phạm trong việc chủ động rà soát nội dung giảng dạy, điều chỉnh bài học phù hợp với thực tiễn địa phương.

Giáo viên sẽ linh hoạt điều chỉnh nội dung giảng dạy để vừa phát huy giá trị tài liệu hiện hành vừa phù hợp với tình hình thực tế.
Với kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy môn Địa lý, thầy giáo Nguyễn Văn Tới, Hiệu trưởng Trường THCS Mường Pồn cho rằng, trong quá trình giảng dạy ngoài sử dụng bản đồ mới, sơ đồ tư duy, hình ảnh minh họa, trình chiếu, thầy, cô có thể tổ chức hoạt động so sánh trước, sau sáp nhập để học sinh hiểu rõ hơn đâu là thông tin cũ hoặc đã thay đổi trong sách giáo khoa và tránh nhầm lẫn khi học tập và làm bài. Đồng thời, khuyến khích học sinh ghi chú lại thông tin mới bên lề sách giáo khoa hoặc trong vở học, giúp tiếp cận thông tin đúng mà không bị rối.
Việc sửa đổi, bổ sung chương trình giáo dục phổ thông là một bước đi quan trọng và cần thiết trong bối cảnh có những thay đổi về địa danh, địa giới hành chính như hiện nay. Trong thời gian chờ đợi sách giáo khoa mới thì năm học này, việc nhà trường và giáo viên chủ động, linh hoạt điều chỉnh nội dung giảng dạy để vừa phát huy giá trị tài liệu hiện hành vừa phù hợp với tình hình thực tế không chỉ giúp phụ huynh và học sinh yên tâm mà còn đảm bảo chất lượng dạy và học.