Liên minh châu Âu và Ukraine sắp ký hiệp ước an ninh

Theo dự thảo, thỏa thuận này sẽ đưa ra cam kết của EU trong việc giúp đỡ Ukraine về 9 lĩnh vực chính sách an ninh và quốc phòng, bao gồm cung cấp vũ khí, huấn luyện quân sự, hợp tác công nghiệp quốc phòng và rà phá bom mìn.

Ông Zelenskyy dự kiến sẽ ký hiệp ước tại hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU ở Brussels, Bỉ. Chuyến thăm của ông chưa được công bố chính thức nhưng các nhà ngoại giao cho biết ông dự kiến sẽ tham dự.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von der Leyen nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trong Hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ, ngày 16/6. Ảnh: Pool

Các nhà lãnh đạo của 27 nước EU sẽ bắt đầu hội nghị thượng đỉnh kéo dài 2 ngày bằng việc ký thỏa thuận an ninh với ông Zelenskyy. Họ sẽ nhắc lại cam kết hỗ trợ Ukraine cho đến chừng nào cần thiết.

Hiệp ước này nhằm mục đích bổ sung cho các thỏa thuận tương tự được ký kết giữa Ukraine và các đồng minh khi chiến sự Nga - Ukraine tiếp tục diễn ra.

Trong trường hợp xảy ra cuộc xung đột khác trong tương lai, tài liệu cho biết EU và Ukraine có ý định tham vấn trong vòng 24 giờ về nhu cầu của Kiev và "nhanh chóng xác định" các bước tiếp theo phù hợp với các cam kết.

Tài liệu này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của các đồng minh của Ukraine nhằm đưa ra những đảm bảo rằng họ sẽ sát cánh cùng Kiev trong thời gian dài. Các quốc gia bao gồm Mỹ, Anh, Pháp và Đức đã ký kết các hiệp ước an ninh với Kiev.

Theo các quan chức, những thỏa thuận như vậy không giống như hiệp ước phòng thủ chung giữa các quốc gia NATO, mà là những cam kết cung cấp cho Ukraine vũ khí và các viện trợ khác để tăng cường an ninh của nước này và ngăn chặn mọi cuộc tấn công trong tương lai.

Dự thảo tài liệu của EU cho biết các cam kết của họ sẽ vẫn có hiệu lực "khi Ukraine theo đuổi con đường châu Âu" và sẽ được xem xét lại muộn nhất sau 10 năm.

Thỏa thuận không nêu rõ giá trị hoặc số lượng hỗ trợ trong tương lai. Nó lưu ý rằng EU đã đồng ý cấp 5 tỷ euro cho quỹ viện trợ quân sự cho Ukraine trong năm nay, nhưng không có thông tin cam kết tương tự trong những năm tới. Tài liệu nêu: "Mức tăng hàng năm tương đương có thể được dự tính cho đến năm 2027".

Ngoài ra, các nhà lãnh đạo cũng sẽ yêu cầu các tổ chức EU làm rõ chi tiết về khoản vay 50 tỷ euro cho Ukraine, khoản vay này sẽ được trả bằng lợi nhuận thu được từ tài sản của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng ở phương Tây.

Đầu tư vào quốc phòng cũng là một phần trong "chương trình nghị sự chiến lược" của EU mà các nhà lãnh đạo mong muốn nhất trí tại hội nghị thượng đỉnh, một tài liệu cho các tổ chức EU biết các chính phủ châu Âu muốn họ tập trung vào điều gì trong nhiệm kỳ 2024 - 2029.

Ngoài quốc phòng, dự thảo chương trình nghị sự chiến lược kêu gọi tăng cường khả năng cạnh tranh của EU để chống chọi tốt hơn trước áp lực kinh tế từ Trung Quốc và Mỹ, đồng thời chuẩn bị cho khối này mở rộng bao gồm Ukraine và Moldova.

Hoài Phương (theo Reuters)