Liên kết để du lịch Tây Bắc vươn xa

Ruộng bậc thang ở Tây Bắc là một trong những sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Ảnh: P. Sỹ.

Vùng đất hội tụ tiềm năng

Tây Bắc luôn được xem là vùng đất giàu tiềm năng du lịch với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Cao Bằng, Lào Cai, Sơn La và Tuyên Quang đều sở hữu những giá trị nổi bật riêng, tạo thành bức tranh đa sắc của du lịch vùng cao. Đặc biệt, với hơn 30 dân tộc anh em cùng sinh sống tạo lên sự đặc sắc về văn hóa bản địa. Bên cạnh đó, các lễ hội truyền thống, nghệ thuật dân gian, ẩm thực độc đáo là nguồn tài nguyên vô giá để phát triển du lịch trải nghiệm.

Đánh giá về tiềm năng, ông Phạm Hải Quỳnh - Viện trưởng Viện Phát triển Du lịch châu Á cho rằng, lợi thế lớn nhất của du lịch Tây Bắc nằm ở sự hòa quyện giữa thiên nhiên hùng vĩ và bản sắc văn hóa đa dạng. Theo ông Quỳnh, du lịch Tây Bắc không chỉ là ngắm cảnh mà còn là hành trình trải nghiệm văn hóa bản địa, từ tiếng khèn, điệu múa đến phiên chợ vùng cao rực rỡ sắc màu. Chính sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp thiên nhiên và chiều sâu văn hóa đã tạo nên sức hút đặc biệt của vùng đất này.

Có thể thấy, sự đa dạng ấy chính là cơ sở để các tỉnh Tây Bắc hình thành những sản phẩm du lịch liên kết, mang đến trải nghiệm phong phú, không nơi nào có được. Thực tế, những năm gần đây, liên kết du lịch giữa các tỉnh Tây Bắc đã được đẩy mạnh với nhiều hoạt động thiết thực. Các tỉnh cũng đã có bước tiến trong công tác quảng bá chung, tổ chức hội chợ, festival văn hóa - du lịch, đưa hình ảnh Tây Bắc lan tỏa rộng rãi hơn. Đặc biệt, việc phối hợp với các trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, TPHCM giúp Tây Bắc mở rộng thị trường khách, thu hút du khách quốc tế.

Còn nhiều thách thức

Tuy vậy, sự phát triển du lịch Tây Bắc vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến kết nối liên tỉnh, còn hạn chế. Nhiều điểm đến đẹp nhưng khó tiếp cận, khiến tour tuyến liên kết chưa phát huy hết hiệu quả. Cơ sở lưu trú, dịch vụ ở một số nơi còn manh mún, thiếu đồng bộ, chưa đạt chuẩn quốc tế.

Theo ông Lê Công Năng - Chủ tịch WonderTour, chuyên gia du lịch và truyền thông, một trong những rào cản lớn nhất chính là liên kết vùng chưa thực sự hiệu quả. Mỗi tỉnh có sản phẩm riêng, nhưng sự kết nối để tạo thành chuỗi hành trình liền mạch chưa rõ nét. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, nguồn nhân lực địa phương chưa được đào tạo bài bản, dẫn đến chất lượng dịch vụ không đồng đều. Một số nơi khai thác du lịch còn thiên về số lượng, ít quan tâm đến bảo tồn môi trường và văn hóa, gây ảnh hưởng đến sự bền vững lâu dài.

Không chỉ có thiên nhiên hùng vĩ, con người Tây Bắc rất thân thiện và mến khách. Ảnh: P. Sỹ.

Đồng quan điểm, ông Phạm Hải Quỳnh cho rằng, Tây Bắc vẫn đối diện với nhiều thách thức, đặc biệt là sự thiếu liên kết vùng. Hiện tại, mỗi tỉnh đang phát triển du lịch một cách riêng lẻ, mạnh ai nấy làm. Điều này dẫn đến sự cạnh tranh không cần thiết, trùng lặp sản phẩm và làm giảm hiệu quả chung. Hệ thống giao thông, điện, nước và các dịch vụ du lịch chưa được quy hoạch và đầu tư đồng bộ giữa các tỉnh. Điều này gây khó khăn cho du khách muốn di chuyển và khám phá các điểm đến liên tỉnh. Các tỉnh chưa có sự phối hợp để xây dựng các tuyến du lịch chung, kết nối các điểm đến nổi bật của từng địa phương thành một hành trình trọn vẹn. Du khách thường chỉ ghé thăm một vài điểm đến nổi tiếng mà chưa có động lực để khám phá sâu hơn cả vùng.

Vì vậy, theo ông Quỳnh, để tháo gỡ những thách thức hiện nay, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết là tăng cường liên kết vùng với cơ chế phối hợp chung giữa các tỉnh nhằm quy hoạch, xây dựng sản phẩm du lịch đa dạng, hấp dẫn, đồng thời gắn với đầu tư hạ tầng và dịch vụ. Thay vì cạnh tranh, mỗi địa phương nên tập trung phát triển sản phẩm đặc thù mang tính bổ trợ, tạo nên hành trình phong phú và trọn vẹn hơn cho du khách.

Việc đẩy mạnh du lịch cộng đồng cũng là hướng đi bền vững, vừa giúp bảo tồn văn hóa, vừa mang lại sinh kế cho người dân; trong đó, chính quyền và doanh nghiệp cần hỗ trợ đào tạo kỹ năng, xây dựng mô hình quản lý hiệu quả, đồng thời đảm bảo không làm mai một giá trị truyền thống. Song song với đó là yêu cầu nâng cao chất lượng dịch vụ và nguồn nhân lực, hiện đại hóa quản lý, kiểm soát giá cả để tạo niềm tin vững chắc cho du khách. Cuối cùng, thay vì quảng bá riêng lẻ, các tỉnh cần chung tay xây dựng thương hiệu “Du lịch Tây Bắc”, tập trung làm nổi bật những giá trị cốt lõi của cả vùng.

Còn theo ông Năng, để du lịch Tây Bắc phát triển bền vững cần một chiến lược liên kết thực chất, tránh mạnh ai nấy làm. Đồng thời, cần cải thiện hạ tầng, đào tạo nhân lực và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, truyền thông để xây dựng thương hiệu du lịch xanh, cộng đồng, đưa Tây Bắc hòa nhịp xu hướng toàn cầu.

Phạm Sỹ