Lịch sử các lễ nhậm chức Tổng thống Liên bang Nga

Các lễ nhậm chức Tổng thống Liên bang Nga trong những năm 1990

Lễ nhậm chức Tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước Nga diễn ra vào năm 1990, sau khi chức vụ Tổng thống Liên Xô được tạo lập ở Liên Xô. Ngày 15/3/1990, tại cuộc họp của Đại hội Đại biểu Nhân dân Liên Xô lần thứ III (bất thường) ở Cung Đại hội của Điện Kremlin, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô Mikhail Gorbachyov đã được bầu giữ chức Tổng thống đầu tiên của Liên Xô. Ngay sau khi công bố kết quả bỏ phiếu, tại diễn đàn đại hội, Tổng thống đọc lời tuyên thệ và nhậm chức.

Ông Vladimir Putin, tân Tổng thống Liên bang Nga.

Ngày 12/6/1990, Đại hội Đại biểu Nhân dân của Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga (RSFSR) lần thứ nhất đã thông qua tuyên bố về chủ quyền quốc gia của nước Nga. Trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 17/3/1991, chức vụ Tổng thống Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga được tạo lập.

Ngày 12/6/1991, ông Boris Yeltsin, Chủ tịch Xôviết Tối cao Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga, được bầu giữ chức Tổng thống của Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga (từ ngày 25/12/1991, gọi là Liên bang Nga). Ngày 10/7/1991, lễ nhậm chức trọng thể của ông Boris Eltsin đã diễn ra tại Đại hội Đại biểu Nhân dân Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga lần thứ V (bất thường) ở Điện Kremlin.

Lễ nhậm chức được mở đầu bởi nghị sĩ Nga, diễn viên Oleg Basilashvili. Chủ trì lễ nhậm chức là Phó Chủ tịch thứ nhất Xôviết tối cao Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga Ruslan Khasbulatov. Tham dự lễ nhậm chức còn có Thượng phụ Moscow và toàn nước Nga Alexy II, Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachyov, Chủ tịch Xôviết Tối cao Liên Xô Anatoly Lukyanov, Thủ tướng Liên Xô Valentin Pavlov và nhiều người khác.

Trong lúc tuyên thệ, trên án thư trước mặt ông Boris Yeltsin, người ta đặt hai cuốn Hiến pháp: Hiến pháp Liên Xô năm 1977 và Hiến pháp Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga năm 1978. Tổng thống đọc lời tuyên thệ, đặt tay lên ngực. Sau lễ nhậm chức, dàn nhạc cử hành quốc ca Nga - “Bài ca yêu nước” của Mikhail Glinka (từ năm 2000, quốc ca Liên bang Nga là giai điệu của quốc ca Liên Xô, do Aleksandr Aleksandrov sáng tác). Quốc kỳ của Cộng hòa XHCN Xôviết Liên bang Nga được kéo lên nóc dinh Tổng thống ở Điện Kremlin bên cạnh quốc kỳ Liên Xô.

Ngày 9/8/1996, diễn ra lễ nhậm chức của ông Boris Yeltsin, được tái đắc cử nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai vào ngày 3/7 cùng năm. Ban đầu buổi lễ được dự định tổ chức trên Quảng trường Nhà thờ của Điện Kremlin. Tuy nhiên, do sức khỏe của ông Yeltsin không bảo đảm, buổi lễ đã được chuyển đến cung Đại hội Điện Kremlin và thời gian được rút ngắn đáng kể. Tổng thống đắc cử đã nhận giấy chứng nhận nguyên thủ quốc gia từ tay Chủ tịch Ủy ban bầu cử trung ương Nikolay Ryabov và đặt tay lên cuốn Hiến pháp Liên bang Nga năm 1993, đọc lời tuyên thệ. Sau đó, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Yegor Stroev đã gắn huy hiệu Tổng thống Liên bang Nga lên ngực ông. Tham dự buổi lễ còn có Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Vladimir Tumanov, Thủ tướng Viktor Chernomyrdin, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Gennady Seleznev, Thượng phụ Aleksey II thành Moscow và toàn nước Nga và nhiều người khác.

Các lễ nhậm chức trong những năm 2000-2004

Ngày 7/5/2000, diễn ra lễ nhậm chức của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đắc cử trong cuộc bầu cử sớm ngày 26/3 cùng năm. Buổi lễ được tổ chức theo kịch bản về đại thể được giữ nguyên trong suốt những năm sau đó. Địa điểm tiến hành lễ nhậm chức là sảnh Andreevsky của Đại cung điện Kremlin.

Ông Mikhail Gorbachyov, Tổng thống đầu tiên và cuối cùng của Liên Xô.

Lễ nhậm chức bắt đầu bằng nghi thức giới thiệu Quốc kỳ Liên bang Nga, cuốn Hiến pháp Nga, cũng như các biểu tượng của quyền lực Tổng thống... cờ và huy hiệu Tổng thống Liên bang Nga. Chủ tịch Ủy ban bầu cử trung ương Aleksandr Veshnykov công bố kết quả bầu cử Tổng thống. Sau đó, Vladimir Putin đọc lời tuyên thệ, Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Marat Baglay chính thức tuyên bố Vladimir Putin đã trở thành Tổng thống Nga.

Tham dự buổi lễ còn có Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Egor Stroev và Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Gennady Seleznev. Cờ hiệu của nguyên thủ Nga được kéo lên nóc dinh thự của Tổng thống tại Điện Kremlin. Cựu nguyên thủ quốc gia Boris Yeltsin (từ chức sớm vào ngày 31/12/1999) phát biểu trước cử tọa. Ông trao cho Putin huy hiệu Tổng thống Liên bang Nga. Sau đó, tân Tổng thống phát biểu đáp từ. Kết thúc buổi lễ, khẩu đội pháo binh bắt đầu bắn loạt 30 phát đại bác chào mừng ở bên ngoài Điện Kremlin. Ông Vladimir Putin đến Quảng trường Nhà thờ của Điện Kremlin, nơi ông và ông Boris Yeltsin duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống. Kết thúc buổi lễ, lễ cầu nguyện cho sức khỏe của tân Tổng thống đã được cử hành tại Nhà thờ Truyền tin của Điện Kremlin ở Moscow. Putin được Thượng phụ Aleksey II chúc phúc.

Ông Boris Eltsin, Tổng thống đầu tiên của Liên bang Nga.

Ngày 7/5/2004, diễn ra lễ nhậm chức của Tổng thống Putin, được bầu giữ chức Tổng thống nhiệm kỳ thứ hai vào ngày 14/3 cùng năm. Tham gia buổi lễ có Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Valery Zorkin, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Sergey Mironov, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Boris Gryzlov cùng nhiều quan khách.

Sau khi tuyên thệ, ông Putin đã phát biểu trước người dân đất nước. Tiếp theo, tân Tổng thống đến Quảng trường Nhà thờ của Điện Kremlin duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống. Sau đó, ông Putin tham gia lễ cầu nguyện do Thượng phụ Aleksey II thành Moscow và toàn nước Nga chủ trì tại Nhà thờ Truyền Tin trong Điện Kremlin.

Các lễ nhậm chức trong những năm 2008-2018

Ngày 7/5/2008, diễn ra lễ nhậm chức của ông Dmitry Medvedev, người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 2/3 cùng năm. Trong lễ nhậm chức, đã diễn ra sự chuyển giao quyền lực của Tổng thống đương nhiệm cho Tổng thống mới đắc cử của Liên bang Nga. Mở đầu buổi lễ, ông Putin, người vừa kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai kéo dài bốn năm, đã phát biểu ý kiến. Sau đó, Medvedev tuyên thệ và đọc bài phát biểu nhậm chức. Tham dự sự kiện này có Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Valery Zorkin, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Sergey Mironov và Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Boris Gryzlov. Kết thúc buổi lễ, ông Medvedev và ông Putin cùng duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống. Sau khi kết thúc các nghi lễ tại Nhà thờ Truyền tin ở Điện Kremlin, Thượng phụ Aleksey II thành Moscow và toàn nước Nga đã chủ trì buổi cầu nguyện và chúc phúc tân Tổng thống Medvedev.

Ngày 7/5/2012, diễn ra lễ nhậm chức của Vladimir Putin, được bầu giữ chức Tổng thống Liên bang Nga ngày 4/3/2012 với nhiệm kỳ 6 năm. Tham gia buổi lễ có Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Valery Zorkin, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Sergey Naryshkin, cùng với Dmitry Medvedev, người sắp mãn hạn chức vụ Tổng thống.

Trước khi Tổng thống mới tuyên thệ, ông Medvedev đã đọc lời phát biểu. Kết thúc lễ nhậm chức, ông Medvedev và ông Putin duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống trên Quảng trường Nhà thờ Điện Kremlin. Sau khi hoàn thành các nghi lễ, nguyên thủ quốc gia đã tham dự buổi cầu nguyện tại Nhà thờ Truyền tin, do Thượng phụ Kirill thành Moscow và toàn nước Nga chủ trì.

Ngày 7/5/2018, lễ nhậm chức của Tổng thống Nga Putin, tái đắc cử trong cuộc bầu cử ngày 18/3 cùng năm, đã diễn ra tại Điện Kremlin ở Moscow. Tại sảnh Andreevsky của Đại cung điện Kremlin, Tổng thống đắc cử đã được Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvienko, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Vyacheslav Volodin, cũng như Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Valery Zorkin chào mừng.

Sau khi đọc lời tuyên thệ, theo truyền thống, Tổng thống Putin bước xuống Quảng trường Nhà thờ Điện Kremlin duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống. Sau đó, Tổng thống đã có cuộc trò chuyện ngắn với đại diện của đoàn thanh niên và các tổ chức tình nguyện. Tiếp theo, Putin tham gia lễ cầu nguyện tạ ơn tại Nhà thờ Truyền tin, do Thượng phụ Kirill thành Moscow và toàn nước Nga chủ trì.

Lễ nhậm chức của Tổng thống Putin năm 2024

Ngày 7/5/2024, đã diễn ra lễ nhậm chức trọng thể của Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin. Giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 3/2024, ông Putin lần thứ 5 trở thành Tổng thống Liên bang Nga.

Theo truyền thống, lễ nhậm chức chính thức của ông diễn ra tại tầng một Điện Kremlin ở thủ đô Moscow.

Tổng thống đắc cử đến sảnh Andreevsky bằng chuyên xa Aurus Senat, được hộ tống bởi đoàn mô tô Aurus Merlon. Trên đường đến địa điểm đọc lời tuyên thệ, nơi tập trung rất nhiều quan khách, ông Putin đã đến bắt tay bác sĩ nhi khoa nổi tiếng của Nga Leonid Roshal vừa bước sang tuổi 91, và ôm hôn nữ nhạc sĩ 94 tuổi Aleksandra Pakhmutova.

Sau khi tuyên thệ trung thành với nhân dân Nga, Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga Valery Zorkin tuyên bố Putin chính thức trở thành Tổng thống Liên bang Nga. Theo luật, ông sẽ lãnh đạo đất nước trong sáu năm tiếp theo. Tham dự lễ nhậm chức có đại diện các cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp, các nhà hoạt động xã hội và đại diện của giới tăng lữ Nga. Trong số khách nước ngoài tham dự lễ nhậm chức có Đại sứ Pháp Pierre Levy, Đại sứ Hungary Norbert Konkoy và Đại sứ Slovakia Lubomir Regak.

Kết thúc lễ nhậm chức của mình, ông Putin phát biểu cảm ơn nhân dân Nga đã tin tưởng ông và cam đoan rằng lợi ích và sự an toàn của họ sẽ là điều cao cả nhất đối với ông trong công việc của mình, rằng ông sẽ làm “mọi thứ cần thiết, mọi thứ trong khả năng của mình để xứng đáng với sự tin tưởng đó”.

Sau đó, theo truyền thống, buổi lễ chuyển sang phần thứ hai - với tư cách Tổng Tư lệnh Tối cao của đất nước, tân Tổng thống bước xuống Quảng trường Nhà thờ để duyệt đội hình Trung đoàn Tổng thống. Trung đoàn Tổng thống, còn gọi là Trung đoàn Kremlin, là đơn vị quân sự đặc biệt và nằm trong Cơ quan Bảo vệ Liên bang Nga. Trung đoàn có nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho Điện Kremlin và các quan chức nhà nước.

Cuối cùng, Tổng thống Putin đến Nhà thờ Truyền tin của Điện Kremlin ở Moscow tham dự buổi cầu nguyện tạ ơn do Thượng phụ Kirill thành Moscow và toàn nước Nga chủ trì.

Trần Đình