LĐBĐ Malaysia có thể đã biết bị ai kiện nhưng im lặng

Ông Datuk Yusoff Mahadi không nói FAM bị ai kiện.

Án phạt FIFA đưa ra với Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) mới đây thực sự là cú sốc lớn với bóng đá nước này. Cơ quan quyền lực cao nhất thế giới bóng đá xác định FAM làm giả hồ sơ nhập tịch của bảy cầu thủ gốc châu Âu và Nam Mỹ, dẫn tới mức phạt nặng: 350.000 franc Thụy Sĩ (tương đương khoảng 11,5 tỷ đồng) cùng lệnh cấm thi đấu 12 tháng cho các cầu thủ liên quan. Đây là một trong những án phạt nghiêm khắc nhất mà một liên đoàn Đông Nam Á phải nhận trong nhiều năm qua.

Khi Malaysia bị trừng phạt, truyền thông lại đi “truy tìm thủ phạm”

Điều đáng chú ý không chỉ nằm ở án phạt, mà còn ở cách mà truyền thông Malaysia phản ứng sau đó. Thay vì tập trung mổ xẻ những sai sót trong quy trình nhập tịch, hay trách nhiệm của những người có liên quan, báo chí Malaysia lại quay sang “điều tra” xem ai là người đã tố cáo FAM lên FIFA.

Ban đầu, một số tờ báo nghi ngờ Liên đoàn Bóng đá Indonesia (PSSI). Sau đó, đến lượt Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) bị nhắc tên, thậm chí còn có tờ báo cho rằng VFF đã gửi báo cáo lên FIFA ngay sau thất bại 0-4 của tuyển Việt Nam trước Malaysia.

Malaysia vẫn nghĩ rằng họ bị 'oan' trong sai phạm dùng cầu thủ.

Thật khó hiểu khi thay vì tập trung vào cái sai hiển nhiên của mình, truyền thông Malaysia lại “điều tra” một cách vô duyên như thể vấn đề nằm ở việc ai đã “vạch áo cho người xem lưng”, chứ không phải ở chính những hành động sai trái của FAM. Cách đưa tin này chẳng những không giúp ích cho bóng đá Malaysia trong việc cải tổ, mà còn khiến người hâm mộ hiểu nhầm rằng án phạt chỉ là hệ quả của “mưu đồ” từ bên ngoài, thay vì là hậu quả tất yếu từ chính sự cẩu thả trong việc nhập tịch cầu thủ.

Trước sự đồn đoán thiếu căn cứ ấy, Chủ tịch PSSI Erick Thohir lên tiếng bác bỏ thẳng thừng. Ông khẳng định Indonesia không hề can thiệp vào chuyện nội bộ của Malaysia, đồng thời nhấn mạnh một quốc gia muốn phát triển thể thao phải biết tôn trọng các nước láng giềng. Phát biểu này vừa thể hiện sự tôn trọng, vừa gián tiếp bác bỏ hoàn toàn những nghi ngờ mà báo chí Malaysia đưa ra.

Trong khi đó, theo truyền thông Việt Nam, VFF khẳng định chưa từng gửi đơn tố cáo FAM, mà chủ trương của bóng đá Việt Nam là tập trung nâng cao nội lực, thay vì nhập tịch ồ ạt. Quan điểm xuyên suốt của VFF là nếu chạy theo giải pháp ngắn hạn bằng cách nhập tịch hàng loạt, đội tuyển có thể mạnh lên trong chốc lát nhưng nền bóng đá nội địa sẽ bị tổn thương, các cầu thủ trẻ mất cơ hội phát triển.

Chủ tịch PSSI Erick Thohir bị nghi tác động đến FIFA.

Sau khi FIFA công bố án phạt, FAM chắc chắn đã biết rõ bên nào là tổ chức nộp đơn khiếu nại, bởi theo quy trình xử lý kỷ luật của FIFA, bên bị khiếu nại luôn được thông báo chi tiết về cáo buộc và nguồn gốc khiếu nại để có cơ hội phản biện. Tuy nhiên, FAM lại không công khai chi tiết trước dư luận. Thay vào đó, họ chỉ nói chung chung về việc sẽ kháng cáo và chờ thêm tài liệu từ FIFA.

Quyền Chủ tịch Datuk Yusoff Mahadi cho biết FAM đang chờ phán quyết chi tiết từ FIFA để làm cơ sở kháng nghị, và nếu không thành công, thì sẽ tiếp tục đưa vụ việc lên Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS). Đó là quyền hợp pháp của FAM, nhưng nó không xóa đi thực tế rằng sai sót trong quy trình nhập tịch là có thật và đã bị FIFA xác định rõ ràng.

Điều này cũng phần nào lý giải vì sao truyền thông Malaysia phải “đoán mò” và hướng nghi ngờ sang các nước láng giềng. Thực tế, FAM đã biết nhưng lựa chọn giữ kín, có thể vì pháp lý, hoặc để tránh gây thêm áp lực trong bối cảnh họ vốn đang bị dư luận Malaysia chỉ trích gay gắt.

Có thể thấy rõ: Indonesia phủ nhận, Việt Nam phủ nhận, và chính FAM cũng chưa bao giờ khẳng định mình bị “kiện cáo”. Vậy mà truyền thông Malaysia vẫn loay hoay trong câu chuyện “ai là người đứng sau”, thay vì đối diện với sự thật.

Minh bạch của FIFA và bài học từ Ecuador - Chile

Điều mà báo chí Malaysia dường như bỏ qua là FIFA vốn có quy trình xử lý rất rõ ràng, minh bạch. Khi một liên đoàn bị điều tra và trừng phạt, điều đó luôn được công khai cùng với lý do cụ thể. Không cần phải đoán già đoán non, bởi bản thân FIFA sẽ thông báo rõ ràng về sai phạm, quy trình xét xử, và bản án cuối cùng.

Trường hợp Ecuador và Chile tại vòng loại World Cup 2022 là một ví dụ điển hình. Chile từng tố cáo Ecuador sử dụng cầu thủ Byron Castillo không hợp lệ. FIFA công khai tiếp nhận đơn kiện, mở điều tra, đưa ra kết luận và thông báo rõ ràng: Ecuador không sai phạm nghiêm trọng để bị loại.

Sau đó, khi vụ việc được kháng cáo lên CAS, bản án cũng được công khai minh bạch. Không hề có chuyện FIFA giấu giếm hay “bật đèn xanh” cho một bên nào.

Vụ Chile kiện Ecuador xoay quanh Byron Castillo được FIFA minh bạch.

Điều quan trọng là: nếu một liên đoàn làm đúng luật, họ chẳng cần lo ngại bất kỳ ai kiện cáo. Không một bên thứ ba nào có thể can thiệp để khiến FIFA ra phán quyết sai. Vì thế, thay vì bận tâm “ai tố cáo”, truyền thông Malaysia cần hướng sự chú ý vào câu hỏi cốt lõi: vì sao FAM lại để xảy ra sai sót nghiêm trọng đến mức bị FIFA xử phạt?

Sự thật nằm ngay trong quy trình nhập tịch vội vã, thiếu kiểm soát dẫn đến nghi ngờ có dấu hiệu gian dối hồ sơ. Chính điều đó mới khiến bóng đá Malaysia rơi vào khủng hoảng uy tín, chứ không phải do cái gọi là “tố cáo từ bên ngoài”.

Tú Anh