Lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên

Cần sự phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân

Tại dự thảo tờ trình dự thảo nghị định, Bộ Công an cho biết, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã ban hành Luật Tư pháp người chưa thành niên, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật được ban hành nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn, hoàn thiện pháp luật tư pháp đủ nghiêm khắc nhưng cũng bảo đảm nhân văn đối với người chưa thành niên phạm tội; tăng cường giáo dục, hỗ trợ, giúp đỡ người chưa thành niên phạm tội tự sửa chữa lỗi lầm, cải thiện hành vi thông qua xử lý chuyển hướng, hạn chế việc áp dụng biện pháp mang tính chất trừng phạt, giam giữ nhưng vẫn bảo đảm sự an toàn của cộng đồng và trật tự xã hội; xây dựng quy trình thủ tục tố tụng thân thiện, phù hợp với độ tuổi, tâm lý, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức và vì lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên; bảo đảm các quyền cơ bản của người chưa thành niên trong điều tra, truy tố, xét xử, xử lý chuyển hướng, thi hành án và tái hòa nhập cộng đồng...

Để triển khai các nhiệm vụ của Luật Tư pháp người chưa thành niên, theo Bộ Công an, cần sự phối hợp chặt chẽ, có trách nhiệm giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân như: Công an, Viện kiểm sát, Tòa án, trường giáo dưỡng, cơ sở giam giữ, các tổ chức luật sư, tổ chức xã hội; người tiến hành tố tụng gồm điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, hội thẩm. Đồng thời, cần giao một cơ quan làm thường trực để tổng hợp kết quả chung của công tác tư pháp người chưa thành niên, đề xuất phương hướng, giải pháp thực hiện các vấn đề liên quan đến tư pháp người chưa thành niên; thống kê, báo cáo, phân tích số liệu về người chưa thành niên; định hướng đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, đôn đốc việc công bố người làm công tác xã hội trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên. Luật Tư pháp người chưa thành niên giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết Điều 26, Điều 27 quy định Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên và Cơ quan thường trực của Hội đồng.

Công an tỉnh Thái Nguyên tổ chức tuyên truyền pháp luật cho các thanh, thiếu niên trên địa bàn tỉnh.

Như vậy, việc xây dựng nghị định thành lập Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên và Cơ quan thường trực của Hội đồng trong thực hiện hiệu quả công tác tư pháp người chưa thành niên là rất cần thiết.

Đề xuất Bộ trưởng Bộ Công an là Phó Chủ tịch thường trực hội đồng

Dự thảo nghị định gồm 3 chương với 11 điều, quy định chi tiết Điều 26, Điều 27 Luật Tư pháp người chưa thành niên quy định Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên và Cơ quan thường trực của Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên.

Theo đó, dự thảo nghị định quy định Chủ tịch Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên là Phó Thủ tướng Chính phủ được Thủ tướng Chính phủ phân công. Phó Chủ tịch thường trực hội đồng là đồng chí Bộ trưởng Bộ Công an. Các Phó Chủ tịch hội đồng là đại diện lãnh đạo các bộ, ngành: Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Đại diện các bộ, ngành là thành viên hội đồng gồm: Văn phòng Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tư pháp, Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Chủ tịch hội đồng sẽ chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của hội đồng quy định tại khoản 3 Điều 26 Luật Tư pháp người chưa thành niên. Chủ tịch hội đồng ban hành quyết định phê duyệt danh sách thành viên hội đồng và quy chế làm việc của hội đồng; báo cáo Thủ tướng Chính phủ về quyết định bổ sung thành viên hội đồng trên cơ sở đề nghị của cơ quan thường trực.

Bộ Công an là Cơ quan thường trực của Hội đồng quốc gia về tư pháp người chưa thành niên. Cơ quan thường trực thành lập tổ giúp việc gồm đại diện cấp vụ, cục thuộc các bộ, ngành là thành viên hội đồng. Cục Cảnh sát Hình sự thuộc Bộ Công an là đơn vị giúp việc của cơ quan thường trực hội đồng.

Nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thường trực giúp việc hội đồng bao gồm:

-Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại khoản 2 Điều 27 Luật Tư pháp người chưa thành niên.

-Tham mưu hội đồng hoạch định những vấn đề mang tính chiến lược để chỉ đạo thực hiệu hiệu quả công tác tư pháp người chưa thành niên.

-Tham mưu hội đồng xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện, theo dõi, kiểm tra, giám sát, đánh giá và tổng hợp, xây dựng báo cáo định kỳ, đột xuất về tình hình, kết quả thực hiện công tác tư pháp người chưa thành niên.

- Tham mưu hội đồng chỉ đạo các cơ quan chức năng, các lực lượng tham gia hoạt động tư pháp người chưa thành niên bảo đảm lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên là bị hại, đương sự trong vụ án hình sự; người chưa thành niên là người bị buộc tội trong tố tụng hình sự; giám sát việc áp dụng các biện pháp xử lý chuyển hướng; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong áp dụng, thi hành các biện pháp tư pháp và các biện pháp xử lý chuyển hướng liên quan đến người chưa thành niên.

- Chuẩn bị nội dung, chương trình và các điều kiện tổ chức các cuộc họp, hội nghị, kiểm tra, khảo sát về công tác tư pháp người chưa thành niên và các chương trình, kế hoạch khác của hội đồng.

- Tăng cường hợp tác quốc tế về công tác tư pháp người chưa thành niên.

- Cơ quan thường trực tổng hợp đề nghị của các bộ, ngành tham gia thành viên hội đồng về việc thay đổi thành viên hội đồng để báo cáo Chủ tịch hội đồng phê duyệt và có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

- Tổng hợp, đề xuất khen thưởng cho tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác tư pháp người chưa thành niên.

- Phối hợp với Bộ Tài chính tham mưu, đề xuất việc bảo đảm kinh phí công tác tư pháp người chưa thành niên; các hoạt động của hội đồng; lập dự toán phân bổ kinh phí, phối hợp theo dõi, kiểm tra việc quản lý, sử dụng kinh phí báo cáo hội đồng.

Nguyễn Hương