Lào Cai nỗ lực xóa nhà tạm, nhà dột nát - Bài 1: Những ngôi nhà mang hạnh phúc đến với người dân

Thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát (XNT, NDN) trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã có rất nhiều ngôi nhà “3 cứng” (nền móng cứng, khung tường cứng, mái cứng) được hoàn thành, trao đến tận tay người thụ hưởng. Đây là việc làm thiết thực nhằm sẻ chia khó khăn với gia đình người có công với cách mạng, các hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Niềm vui trong những ngôi nhà mới

Là một trong những huyện nghèo của cả nước, nhưng Si Ma Cai lại là địa phương đi đầu của tỉnh Lào Cai về XNT, NDN khi về đích trước 6 tháng so với mục tiêu của tỉnh, trước một năm so với mục tiêu của cả nước. Có được kết quả này là nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị với những cách làm phù hợp, sự chung tay góp sức của nhân dân và cả cộng đồng.

Đại diện chính quyền địa phương đến thăm gia đình anh Dì Văn Thiện ở thôn Đội 1, xã Nàn Sán, huyện Si Ma Cai.

Men theo con đường đất nhỏ, chúng tôi đến nhà anh Dì Văn Thiện, người dân tộc Thu Lao, ở thôn Đội 1, xã Nàn Sán, huyện Si Ma Cai. Bên cạnh ngôi nhà tường đất cũ là ngôi nhà mới rộng hơn 60m2 đang gấp rút hoàn thành. Gia đình anh Thiện có hoàn cảnh rất khó khăn, bố anh bị liệt phải nằm một chỗ, cả nhà chỉ trông vào ít ruộng nương và những ngày đi làm công của anh. Chính vì vậy, bao lâu nay, gia đình anh không ai nghĩ đến việc xây, sửa lại ngôi nhà cũ “nay trồi, mai sụt”. Biết được hoàn cảnh của anh Thiện, chính quyền địa phương đã đề nghị cấp trên hỗ trợ kinh phí giúp gia đình anh xây nhà. Sau hơn 2 tháng thi công, ngôi nhà sắp hoàn thành và anh sẽ không còn phải “che chỗ này, đậy chỗ kia” để người cha nằm liệt giường không bị ướt mỗi khi trời mưa gió. Anh Thiện cho biết: “Ước mơ có được ngôi nhà mới đã thành hiện thực, tôi vui lắm. Cảm ơn Đảng, chính quyền địa phương và bà con đã giúp gia đình có được ngôi nhà vững chắc”.

Trong giai đoạn 2021-2025, huyện Si Ma Cai có 1.182 căn nhà tạm, nhà dột nát cần xóa bỏ. Với những nỗ lực không ngừng, đến hết năm 2024, huyện Si Ma Cai đã hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Đồng chí Lưu Đình Hạnh, Phó chủ tịch UBND huyện Si Ma Cai cho biết: “Trong năm 2024, huyện Si Ma Cai phải thực hiện song song nhiệm vụ kép về nhà ở, đó là hỗ trợ khắc phục nhà bị thiệt hại do bão số 3 (tháng 9-2024) gây ra và hỗ trợ XNT, NDN. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, song với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, huyện Si Ma Cai đã về đích XNT, NDN trước thời hạn được giao”.

Tại huyện Bắc Hà, xác định XNT, NDN cho hộ nghèo là nội dung quan trọng để giảm nghèo bền vững, huyện đã triển khai đồng bộ các giải pháp, huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ người dân xây, sửa nhà. Nhờ đó, nhiều gia đình đã có được ngôi nhà kiên cố, yên tâm sản xuất, vươn lên thoát nghèo. Giai đoạn 2024-2025, huyện Bắc Hà cần xóa bỏ 1.772 nhà tạm, nhà dột nát (xây mới 1.226 nhà, sửa chữa 546 nhà, tăng 94 nhà so với kế hoạch ban đầu). Đến thời điểm này, huyện Bắc Hà cũng đã hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Chúng tôi đến nhà chị Vừ Thị Mai ở thôn Sân Bay, xã Thải Giàng Phố, huyện Bắc Hà khi gia đình chị vừa làm lễ nhập trạch nhà mới rộng gần 100m2 trước đó vài ngày. Để hoàn thành ngôi nhà, ngoài 60 triệu đồng được Nhà nước hỗ trợ và số tiền tích cóp, chị vay thêm vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội cùng sự hỗ trợ ngày công của người thân. Chị Mai cho biết: “Có được nhà mới rồi, tôi sẽ không còn phải lo lắng mỗi khi trời mưa gió. Từ nay vợ chồng tôi sẽ tập trung làm ăn để có tiền trả nợ”.

Tính đến ngày 25-5-2025, toàn tỉnh Lào Cai đã có 6 địa phương hoàn thành kế hoạch XNT, NDN giai đoạn 2024-2025, gồm các huyện: Si Ma Cai, Bảo Thắng, Bảo Yên, Bắc Hà, Văn Bàn và thị xã Sa Pa. Các huyện khác cũng tập trung đẩy nhanh tiến độ để về đích chương trình XNT, NDN như huyện Bát Xát, năm 2025, toàn huyện thực hiện xóa 1.471 nhà tạm, nhà dột nát (xây mới 598 nhà, sửa chữa 873 nhà), đến cuối tháng 4-2025, huyện Bát Xát đã hoàn thành xây mới 473 nhà và sửa chữa 867 nhà. Tại huyện Mường Khương, từ đầu năm 2025 đến nay, huyện cũng đã khởi công 2.122 nhà, đạt gần 92% kế hoạch đề ra.

Không để ai bị bỏ lại phía sau

Với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành các văn bản chỉ đạo về đẩy mạnh triển khai XNT, NDN trên phạm vi cả nước, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 50-NQ/TU về hỗ trợ làm nhà cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2025. Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Lào Cai cũng đã có Đề án số 1350-ĐA/BCSĐ ngày 6-12-2024 về việc điều chỉnh, bổ sung hỗ trợ làm nhà cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; hộ nghèo, hộ cận nghèo đến năm 2025, theo đó, tỉnh Lào Cai xác định sẽ xóa 11.024 nhà tạm, nhà dột nát (xây mới 7.743 nhà, sửa chữa 3.281 nhà). Đề án đặt ra mục tiêu, trong năm 2024, phấn đấu thực hiện hỗ trợ làm nhà ở cho 7.719 gia đình (xây mới 5.246 nhà, cải tạo, sửa chữa 2.473 nhà), số còn lại sẽ hoàn thành trong năm 2025.

Lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lào Cai kiểm tra tiến độ xây nhà tại thị trấn nông trường Phong Hải, huyện Bảo Thắng.

Trên cơ sở những nghị quyết, đề án đã được ban hành, các cơ quan, ban, ngành, địa phương của tỉnh Lào Cai đã thành lập Ban chỉ đạo XNT, NDN, quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu, giải pháp tổ chức thực hiện và phát động các phong trào thi đua XNT, NDN... Với sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận cao của người dân và sự ủng hộ của các nhà hảo tâm, tính đến giữa tháng 5-2025, tỉnh Lào Cai đã khởi công được 10.452 nhà (xây mới 7.109 nhà, sửa chữa 3.343 nhà), đạt gần 95% kế hoạch giai đoạn 2024-2025; trong đó đã hoàn thành 8.252 nhà (xây mới 5.062 nhà, sửa chữa 3.190 nhà).

Đồng chí Lý Văn Hải, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lào Cai cho biết: “Những căn nhà sau khi được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa có diện tích sử dụng tối thiểu 30m2, trường hợp hộ độc thân thì diện tích xây dựng nhà ở không nhỏ hơn 24m2, bảo đảm “3 cứng”, độ bền tối thiểu 20 năm đối với nhà xây mới, 10 năm trở lên đối với nhà sửa chữa. Bên cạnh đó, tỉnh cũng có các mẫu nhà phù hợp với từng hoàn cảnh gia đình, bảo đảm đủ tiêu chuẩn, khang trang, chắc chắn để người dân lựa chọn. Những ngôi nhà được hoàn thành, đưa vào sử dụng góp phần giúp các hộ nghèo, hộ cận nghèo, gia đình có công với cách mạng vơi bớt khó khăn trong cuộc sống”.

(còn nữa)

Bài và ảnh: ĐỨC THỊNH