Lãnh đạo thế giới hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hezbollah

Sáng sớm nay (27/11), lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah bắt đầu có hiệu lực sau khi cả hai bên chấp nhận thỏa thuận do Mỹ và Pháp làm trung gian, mở đường cho việc chấm dứt xung đột xuyên biên giới giữa Israel - Lebanon đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người.

Chiến sự Lebanon trước thời điểm đình chiến. Ảnh: Reuters.

Lệnh ngừng bắn có hiệu lực kể từ 4h sáng ngày 27/11 (giờ địa phương), theo đó Israel sẽ dần dần rút quân khỏi miền Nam Lebanon trong vòng 60 ngày. Hezbollah chấm dứt hiện diện vũ trang ở khu vực sông Litani cách biên giới với Israel khoảng 29km. Quân đội Lebanon sẽ quản lý vùng lãnh thổ sát biên giới với Israel nhằm đảm bảo Hezbollah không tái xây dựng cơ sở hạ tầng tại đó.

Phản ứng trước lệnh ngừng bắn mới nhất này, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres bày tỏ hy vọng thỏa thuận ngừng bắn sẽ giúp chấm dứt bạo lực, sự tàn phá và đau khổ mà cả người dân Lebanon và Israel đang phải hứng chịu. Ông Guterres kêu gọi các bên khẩn trương thực hiện các bước nhằm triển khai đầy đủ Nghị quyết 1701 của Liên Hợp Quốc từng chấm dứt vòng xung đột đẫm máu giữa Israel và phong trào Hamas vào năm 2006. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen thì gọi thỏa thuận ngừng bắn là “tin tức rất đáng khích lệ”.

Lãnh đạo Mỹ - quốc gia đóng vai trò trung tâm trong thúc đẩy thỏa thuận, khẳng định đây là bước đi cần thiết để mang lại ổn định cho khu vực, đồng thời nhấn mạnh chính phủ Lebanon sẽ chịu trách nhiệm kiểm soát khu vực biên giới, ngăn chặn Hezbollah tái lập hạ tầng quân sự.

Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh: “Mỹ, với sự hỗ trợ toàn diện của Pháp và các đồng minh khác, đã cam kết hợp tác với Israel và Lebanon để đảm bảo rằng thỏa thuận này được thực thi đầy đủ và toàn diện. Sẽ không có quân đội Mỹ được triển khai ở miền Nam Lebanon. Điều này phù hợp với cam kết của tôi với người dân Mỹ là không đưa quân đội Mỹ tham chiến trong cuộc xung đột này. Thay vào đó, chúng tôi, cùng với Pháp và các nước khác, sẽ cung cấp hỗ trợ cần thiết để đảm bảo rằng thỏa thuận ngừng bắn được thực thi đầy đủ và hiệu quả."

Phó Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Finer ngày 26/11 bày tỏ hy vọng thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah sẽ tạo không gian cho một thỏa thuận ở Gaza.

Ông Finer cho biết Mỹ sẽ thử xem liệu thỏa thuận giữa Israel và Hezbollah có thể tạo ra không gian cho tiến triển hay không qua đó dẫn tới một thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin ở Gaza. Theo ông Finer, điều này cũng có thể thúc đẩy nỗ lực hướng tới hội nhập khu vực bao gồm việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia.

Trước đó, khi công bố thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah, Tổng thống Joe Biden cho biết chính quyền của ông đang thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza và có thể Saudi Arabia và Israel sẽ bình thường hóa quan hệ. Theo Tổng thống Biden, Mỹ sẽ phối hợp với Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Qatar, Israel và một số nước khác nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Tổng thống Biden cũng cho biết ông muốn các con tin được trao trả tự do và chấm dứt cuộc chiến ở Gaza với việc Hamas sẽ không còn nắm quyền kiểm soát khu vực này.

Thủ tướng Anh Keir Starmer thúc giục biến thỏa thuận ngừng bắn này thành “một giải pháp chính trị lâu dài” hướng tới một nền hòa bình bền vững tại Trung Đông. Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã chúc mừng việc ký kết thỏa thuận, khẳng định đây là thành quả của những nỗ lực trong nhiều tháng với chính quyền Israel và Lebanon, phối hợp chặt chẽ với Mỹ. Đồng thời, thỏa thuận ngừng bắn tại Lebanon cũng sẽ giúp mở đường cho những nỗ lực nhằm khép lại cuộc chiến ở Gaza.

Ông Macron khẳng định: “Thỏa thuận này không nên khiến chúng ta quên đi cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn ở Gaza, nơi Pháp sẽ tiếp tục nỗ lực chấm dứt các hành động thù địch, giải thoát các con tin và đưa hàng cứu trợ nhân đạo đến với quy mô lớn và tất nhiên là một giải pháp chính trị công bằng và lâu dài thông qua giải pháp hai nhà nước.”

Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson và Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof cũng đã lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn được thực thi như một bước quan trọng hướng tới hòa bình.

Về phía Israel, mặc dù Thủ tướng Israel Netanyahu khẳng định sẵn sàng thực hiện thỏa thuận ngừng bắn, song vẫn cảnh báo sẽ đáp trả mạnh mẽ bất kỳ hành vi vi phạm nào của Hezbollah: “Thời gian ngừng bắn phụ thuộc vào những gì xảy ra ở Lebanon. Với sự hợp tác toàn diện với Mỹ, chúng tôi vẫn giữ được quyền tự do hành động quân sự hoàn toàn. Nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận hoặc cố gắng tái vũ trang, chúng tôi sẽ tấn công."

Theo ông Netanyahu, lệnh ngừng bắn cho phép Israel bổ sung nguồn cung cấp vũ khí đã cạn kiệt và giúp quân đội được nghỉ ngơi, đồng thời cô lập Hamas - nhóm chiến binh châm ngòi xung đột khu vực khi tấn công Israel từ Gaza vào ngày 7/10 năm ngoái.

Một tín hiệu khả quan cho thấy nỗ lực đảm bảo lệnh ngừng bắn, khi truyền thông Israel đưa tin, quân đội nước này đã dừng toàn bộ hoạt động tác chiến vào Lebanon ngay sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực. Nhiều nguồn tin khu vực cũng xác nhận tình hình tại khu vực phía Nam Lebanon sau 4h sáng nay đã trở nên yên tĩnh, dù ngay trước thời điểm ngừng bắn, không quân Israel tiến hành nhiều cuộc tập kích dữ dội vào một số ngôi làng gần đường biên giới.

Phương Anh/VOV1, PV/VOV-Washington