Làng 'trầu tiến vua' ở Hà Tĩnh gượng dậy chờ vụ Tết

Gia đình ông Nguyễn Công Thắng (thôn Văn Sơn, xã Thạch Khê) trồng hơn 200 gốc trầu không “tiến vua”. Đây từng là cây trồng chủ lực, đem lại nguồn thu nhập khá cho gia đình, nhất là dịp tết Nguyên đán. Tuy nhiên, năm nay, do ảnh hưởng liên tiếp của các cơn bão số 5, 6 và số 10, toàn bộ diện tích cây trầu bị gãy đổ, hư hỏng, gây thiệt hại lớn cho gia đình.

Ông Thắng chia sẻ: “Cây trầu không là cây leo thân mềm, kỵ úng. Khi thời tiết mưa nhiều, ẩm kéo dài, cây dễ nhiễm bệnh đốm lá, thối rễ. Sau bão, được sự hướng dẫn của cán bộ chuyên môn xã, chúng tôi đã tiến hành dựng lại cây, làm giàn, bổ sung các loại thuốc bảo vệ đúng định lượng, theo chu kỳ. Đến nay, cây đã cơ bản “hồi sinh”, song sản lượng lá không thể đạt như vụ Tết năm ngoái, dự kiến chỉ còn khoảng 20 – 30%”.

Ông Nguyễn Công Thắng tích cực "hồi sinh" vườn trầu không trơ trụi sau bão.

Theo nhiều hộ dân, trầu không “tiến vua” có vị thơm nồng đặc trưng, khác biệt hoàn toàn so với trầu được trồng ở các vùng lân cận. Bởi vậy, nghề trồng trầu không Thạch Khê từ lâu đã trở thành nghề truyền thống, đem lại nguồn thu nhập tốt cho người dân. Nhiều năm trước, khi cây trầu phát triển ổn định, trung bình mỗi hộ trồng từ 150 – 200 gốc, có thể thu về từ 50 – 80 triệu đồng/năm; một số hộ chăm sóc tốt, sản lượng cao, có thể thu về từ 100 – 120 triệu đồng/năm.

"Trầu không thường bán theo xấp, mỗi xấp khoảng 45 ngọn, giá bán hiện nay dao động từ 20.000 - 25.000 đồng/xấp, cao gấp 1,5 – 2 lần so với ngày thường. Song chúng tôi cũng đành ngậm ngùi tiếc nuối vì không có nhiều trầu để bán. Việc thu hái phải tính toán kỹ lưỡng, cầm chừng, ưu tiên giữ cây để “đon” vụ năm sau” – bà Nguyễn Thị Liêu (thôn Văn Sơn) cho biết.

Việc chăm sóc, phòng bệnh cho cây trầu cần sự tỉ mỉ, kỹ lưỡng.

Trong khi nhiều diện tích trầu bị ảnh hưởng nặng, vườn trầu của ông Nguyễn Bá Bảy vẫn giữ được sắc xanh, trở thành "điểm sáng" hiếm hoi tại thôn Văn Sơn. Nhờ áp dụng kỹ thuật chăm sóc tốt, hơn 160 gốc trầu của ông Bảy đã phục hồi, phát triển tốt. Những ngày này, trung bình mỗi ngày, ông Bảy hái khoảng 700 - 800 ngọn, tương đương với 15 - 17 xấp, cho thu nhập khoảng 350 – 400.000 đồng.

“Cây trầu không từ khi bắt đầu trồng đến khi thu hoạch lứa đầu tiên mất 4-6 tháng. Nếu chăm sóc tốt, tuổi thọ mỗi giàn trầu có thể lên đến 5-6 năm. Sau bão, gia đình tôi đã khẩn trương tiêu thoát nước, dựng lại giàn, bón phân vi sinh, vun gốc. Đồng thời, sử dụng nước phân chuồng hoai mục để tưới nhằm tăng sức đề kháng cho cây. Hiện nay, sau hơn 1 tháng, khoảng 60 - 70% diện tích của gia đình tôi đã hồi phục, bắt đầu cho thu hái trở lại" – ông Nguyễn Bá Bảy chia sẻ.

Vườn trầu của ông Bảy là một trong những vườn "hiếm hoi" giữ được sắc xanh những ngày cuối năm.

Tại thôn Bắc Hải, nhiều hộ dân cũng đang tất bật chăm sóc, kỳ vọng cây trầu có thể phát triển tốt trong vài tháng tới, kịp “đon” thị trường Tết Nguyên đán và rằm tháng Giêng.

“Từ tháng 10 âm lịch năm nay đến hết tháng 1 âm lịch năm sau là đợt cao điểm, nhu cầu mua trầu cau phục vụ lễ tết, cưới hỏi tăng mạnh, đồng nghĩa với mức giá sẽ tăng gấp 2 - 3 lần. Mặc dù khó khăn, song chúng tôi vẫn liên tục bám vườn, chăm sóc từng ngày với hy vọng có thêm nguồn cung cho thị trường” - bà Nguyễn Thị Huề (thôn Bắc Hải) chia sẻ.

Với sự nỗ lực của người dân, nhiều diện tích trầu không tại xã Thạch Khê dần được khôi phục.

Thống kê của UBND xã Thạch Khê, toàn xã hiện có khoảng 150 hộ trồng trầu không, tập trung chủ yếu ở thôn Văn Sơn, Bắc Hải, Nam Hải... Trung bình mỗi hộ có khoảng 150 - 200 gốc.

Ông Nguyễn Việt Hiền – Trưởng phòng Kinh tế, UBND xã Thạch Khê cho biết: “Sau các đợt ảnh hưởng thiên tai, UBND xã đã cử cán bộ chuyên môn trực tiếp hướng dẫn bà con tái sản xuất, đồng thời cung cấp, hướng dẫn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phù hợp, phòng trừ dịch bệnh phát sinh trên cây trồng. Mặc dù người dân đã rất nỗ lực trong việc chăm sóc, song sản lượng trầu vụ tết năm nay dự kiến chỉ bằng 1/3 so với mọi năm. Thời gian tới, chính quyền địa phương tiếp tục đồng hành, hướng dẫn kỹ thuật, từng bước giữ vững cây trồng chủ lực, góp phần khẳng định thương hiệu trầu không “tiến vua” trên đất Thạch Khê”.

Video: Người dân xã Thạch Khê tích cực hồi sức cây trầu không.

Phan Cúc