Lặng thầm trên chốt tiền tiêu

Giữa gian khó và sự khắc nghiệt của núi rừng, họ chắt chiu từng giọt nước, giữ hơi ấm chốt tiền tiêu, lặng lẽ dựng nên “thành lũy sống” nơi biên cương.

Chốt 1 và 5 của Đồn Biên phòng Ia Nan được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ 4 km đường biên giới giáp với nước bạn Campuchia.

Dè sẻn từng giọt nước

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia Nan (huyện Đức Cơ) tuần tra bảo vệ biên giới (ảnh đơn vị cung cấp).

Cơn mưa giữa buổi sáng khiến con đường đất khúc khuỷu, gồ ghề dài khoảng 8 km dẫn vào Chốt 1 ở nơi biên viễn trở nên lầy lội, trơn trượt. Bùn đất bám đầy bánh xe máy. Đôi lần, 2 chiếc xe máy của chúng tôi trượt trong bùn, liên tục xoay bánh, nghiêng hẳn xuống mặt đất do không thể bám dính với mặt đường. Phải hơn 20 phút đánh vật với con đường này, chúng tôi mới đến được Chốt 1. Hiện ra trước mắt chúng tôi là một ngôi nhà thưng ván, mái lợp tôn, lẩn khuất giữa thẳm xanh cây cối.

Bên chiếc bàn gỗ đã ngả màu thời gian đặt dưới mái hiên, 3 cán bộ được phân công làm nhiệm vụ tại chốt niềm nở tiếp chuyện chúng tôi. Thiếu tá Nguyễn Thế Thắng-Chốt trưởng Chốt 1-chia sẻ: “Đây là chốt xa đồn nhất. Nếu đi đường tắt về đơn vị thì khoảng 10 km, còn đi đường vòng tầm 30 km. Mùa mưa không đi đường tắt được, nước suối Ia Đao lên cao gây chia cắt.

Chưa kể, vào giữa mùa mưa thì con đường vòng mà các anh vừa đi cũng khó vượt không kém. Nhiều lần về đơn vị họp, cả người và xe đều lấm lem bùn đất. Vậy nên, mỗi mùa mưa, chúng tôi đều phải trữ thực phẩm dài ngày và trồng thêm nhiều loại rau xanh, nuôi gà để cải thiện bữa ăn”.

Nếu mùa mưa là nỗi ám ảnh bởi bùn lầy, chia cắt thì mùa khô lại là trận chiến khốc liệt với cái nắng cháy da và sự khan hiếm nguồn nước. Ngoài lượng nước mưa trữ lại thì nguồn cung cấp nước sinh hoạt chính cho cán bộ, chiến sĩ là 1 giếng đào và con suối Ia Đao nằm sát đó.

“Thời điểm từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm, nguồn nước ở đây vô cùng khan hiếm. Nước giếng với suối chủ yếu để tắm rửa, tưới cây. Lý do là nước giếng tanh mùi bùn, còn nước suối không đảm bảo vệ sinh. Tắm suối nhiều nên đa phần anh em đều mắc bệnh về da liễu. Bản thân tôi cũng đang uống thuốc chữa viêm da. Nguồn nước phục vụ ăn, uống là nước mưa được trữ lại từ mùa trước và phải sử dụng hết sức tiết kiệm.

Cũng nhiều lần, chúng tôi ra khu vực Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh xin nước của người dân về sử dụng, còn bí quá thì dùng nước suối luôn. Anh em phải chặn dòng suối để giữ nước trong mùa khô”-Thiếu tá Thắng tâm sự.

Khi biết công dụng của mỗi bồn đựng nước, chúng tôi ngại ngùng nhắc lại chuyện khi mới vào chốt đã vô ý sử dụng nước mưa để rửa sạch lớp bùn đất bám trên tay, chân. Nghe chuyện, Đại úy Đinh Huy-Cán bộ Đội Vận động quần chúng-cười xòa: “Mùa nắng mà cán bộ, chiến sĩ làm vậy là ngồi viết bản kiểm điểm rồi đấy. Nay mùa mưa, nước dư dùng mà, không sao cả. Lúc sáng, chúng tôi mới sửa lại đường ống dẫn nước trên mái nhà xuống và hứng đầy bồn rồi”.

Cán bộ, chiến sĩ Chốt 1 (Đồn Biên phòng Ia Nan) trồng bắp tăng gia. Ảnh: T.D

Ngược hướng với Chốt 1, Chốt 5 đóng ở phía Nam của Đồn Biên phòng Ia Nan. Muốn vào chốt cũng phải đi trên con đường đất dài khoảng 4 km gồ ghề, lởm chởm đá. Cuối ngày, bóng tối đã bao trùm quanh chốt, rõ tiếng ếch nhái kêu vang từ 4 hướng. Ánh điện phát sáng từ hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái làm vơi đi sự cô lẻ ở chốt tiền tiêu.

Bên bếp lửa ấm bập bùng xua đi gió lạnh của tiết trời ẩm ướt ngày mưa, Trung tá Nguyễn Văn Quang-Chốt trưởng Chốt 5-kể: “Chốt được thành lập từ năm 2019 để bảo vệ chủ quyền biên giới và phòng-chống dịch Covid-19. Ban đầu chỉ là nhà tạm, chúng tôi vẫn sử dụng để nấu nướng, sinh hoạt; sau này mới có thêm một căn nhà kiên cố hơn. Quanh chốt có 6 bồn chứa gần 10.000 m3 nước mưa nhưng vẫn thiếu. Không đủ nước, chúng tôi phải dùng nước suối hoặc ra đơn vị chở về, cứ 2-3 can/lần, dùng hết lại ra lấy”.

Đóng trên đồi đá cao, sát vườn điều của người dân trong vùng, cán bộ, chiến sĩ ở Chốt 5 gặp không ít khó khăn. Để tránh nóng, các anh trải chiếu nằm dưới nền nhà hoặc mắc võng nằm dưới cây rừng ở con suối gần đó.

“Đêm đến, nơi này muỗi nhiều vô kể. Không sử dụng nhang muỗi thì ăn bữa cơm không yên. Nhưng ngửi nhiều mùi nhang này cũng đau đầu lắm. Còn để trồng rau xanh, chúng tôi phải đào đất nơi khác về đổ vào chậu, thùng xốp. Muốn có nước tưới trong mùa khô phải tận dụng nước rửa rau, tay chân, hầu như không bỏ giọt nước nào”-Trung tá Nguyễn Thanh Trường-Cán bộ Đội Tham mưu-Hành chính-cho hay.

Bám chốt giữ biên cương

Biên cương nắng gió đã tôi luyện những chiến sĩ Biên phòng bản lĩnh chính trị, ý chí vượt gian khó, đoàn kết để hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Sự đồng cam cộng khổ nơi biên giới đã tạo nên chất keo gắn bó lạ kỳ giữa những người đồng đội. Trong gian khó, từng cử chỉ nhỏ cũng mang đến sức mạnh to lớn. Một bữa cơm với mấy nắm rau muống, vài con cá suối nhưng cả đơn vị rôm rả chuyện trò. Bao câu chuyện quê nhà cứ thế được các anh thay nhau kể để xoa dịu nỗi nhớ, tiếp sức cho những đêm tuần tra hay phiên gác lạnh lẽo dưới trời sao.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn biên phòng Ia Nan bảo vệ biên giới. Ảnh: ĐVCC

Trung tá Trường thông tin: Khu vực biên giới luôn tiềm ẩn nguy cơ phức tạp về trật tự an toàn xã hội, an ninh chính trị và an ninh biên giới, nhất là ở các chốt tiền tiêu. Hàng ngày, ngoài thực hiện các nhiệm vụ tại chốt, chúng tôi còn triển khai tuần tra trong khu vực được giao quản lý. Nhiều đêm, anh em mắc võng ngủ giữa rừng, sẻ chia từng nắm cơm để chủ động ngăn ngừa các vụ việc vi phạm pháp luật.

Chúng tôi đã từng bám trụ hàng tháng trời trên khu vực giáp ranh với nước bạn Campuchia khi thực hiện nhiệm vụ cấp trên giao. Ví như giai đoạn dịch Covid-19, cả chục con người trong chốt của nhiều lực lượng cùng phối hợp, thay phiên nhau canh giữ đường mòn, lối mở ở khu vực biên giới, không để xảy ra các vụ việc vi phạm pháp luật.

Nhiều năm qua, những người lính quân hàm xanh của Đồn Biên phòng Ia Nan được bà con quý mến, tình quân dân gắn bó keo sơn. Với dân, bộ đội Biên phòng không chỉ là người giữ gìn biên cương, mà còn là người bạn, người thân trong những lúc khó khăn. Khi trẻ em đến tuổi đi học, đơn vị lại cử người xuống vận động gia đình đưa trẻ đến trường. Người dân ốm đau khi ở lại nhà rẫy, nhận tin báo, các chốt cử người xuống hỗ trợ đưa đi bệnh viện. Lúc mưa to, con đường tắt bị chia cắt, người dân vào chốt gửi lại xe công nông rồi đi đường vòng về nhà.

“Người dân ở đây quý bộ đội Biên phòng lắm. Ngoài thực hiện nghiêm cam kết không phát rừng làm nương rẫy, bà con còn thông báo cho lãnh đạo đơn vị khi thấy người lạ xâm nhập khu vực đường biên. Khi chúng tôi tặng cờ Tổ quốc để treo trên nóc nhà tạm ở rẫy, các hộ hưởng ứng rất tích cực.

Bà con bảo việc này thể hiện lòng tự hào dân tộc, khẳng định chủ quyền quốc gia trên từng tấc đất biên cương. Có khi thiếu nước, người dân cho mượn xe công nông đi chở nước hoặc sẵn sàng mang giúp thực phẩm vào cho bộ đội những hôm trời mưa”-Thiếu tá Thắng hồ hởi nói.

Chốt 5 của Đồn Biên phòng Ia Nan đóng trên đồi đá cao gần rừng biên giới. Ảnh T.D

Theo Trung tá Lê Tuấn Anh-Đồn trưởng Đồn Biên phòng Ia Nan: Trên tuyến biên giới của tỉnh, Chốt 1 và Chốt 5 thuộc diện khó khăn do ảnh hưởng của địa hình, thời tiết. Cùng với việc đi lại khó khăn vào mùa mưa thì mùa nắng lại thiếu nước sạch nghiêm trọng.

Vì thế, Ban Chỉ huy đơn vị luôn quan tâm, động viên để cán bộ, chiến sĩ các chốt giữ vững lập trường, bản lĩnh chính trị. Cứ 15 ngày, Đồn phân công cán bộ, chiến sĩ ở trên đơn vị và các trạm, chốt khác sang thực hiện nhiệm vụ tại 2 chốt. Khi mưa nhiều, đường sá lầy lội, hoạt động giao ban sẽ được triển khai trên hệ thống thông tin liên lạc của đơn vị với các chốt, thay vì phải cử người trực tiếp về Đồn dự họp.

“Những năm qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và Đồn Biên phòng Ia Nan cũng đã đầu tư cơ sở vật chất ở các chốt để cuộc sống của cán bộ, chiến sĩ đảm bảo hơn. Đơn cử như việc trang bị hệ thống điện năng lượng mặt trời để chiếu sáng, bơm nước. Vào lúc khô hạn hay mưa dầm, Đồn cũng cử người chở nước, thực phẩm tiếp tế cho các chốt.

Tuy còn khó khăn nhưng cán bộ, chiến sĩ ở Chốt 1 và Chốt 5 đã đoàn kết thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, trên khu vực biên giới 2 chốt quản lý không xảy ra các vụ việc vi phạm pháp luật và các quy định, quy chế biên giới quốc gia”-Trung tá Lê Tuấn Anh cho biết thêm.

*

* *

Màn đêm buông xuống một màu đen kịt trên vùng biên giới Ia Nan. Cơn gió thổi qua làm xao động cây rừng. Trên Chốt 5, bếp lửa vẫn rực cháy, hơi ấm lan tỏa một khoảng không gian. Dưới ánh đèn, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng ngồi viết nhật ký trực, cẩn thận ghi chép tình hình tuần tra. Đây được xem là nguồn tài liệu về hành trình giữ bình yên biên cương, chủ quyền lãnh thổ bằng sự thầm lặng nhưng đầy tỉnh táo của những người lính quân hàm xanh nơi biên cương Tổ quốc.

NGUYỄN TÚ