Làng Lỷ đang 'hồi sinh' sau bão lũ lịch sử

Nước ngập sâu nhất sau 3 thập kỷ

Tại xóm Làng Lỷ, khi chúng tôi đặt chân đến vào những ngày đầu tháng 11, nước vừa kịp rút sau hơn một tháng trời ngập sâu. Cả xóm đang tất bật thu dọn, sửa sang lại nhà cửa, mọi thứ đều nhuốm màu tàn phá của lũ.

Ông Dương Văn Thanh cho biết, ngôi nhà của ông giờ chỉ còn trơ lại bộ khung khô ráp. Lớp bùn nâu xám phủ kín từ nền lên tới nửa khung cửa sổ. Bên trong, những vật dụng còn sót lại như chiếc tủ gỗ, vài cái ghế nhựa đều nhuốm màu vàng đục của nước lũ, cong vênh, nứt nẻ, nằm ngổn ngang trên nền nhà. Không khí đặc quánh mùi ẩm mốc, tanh nồng của rác và xác những sinh vật nhỏ bị nước cuốn đến rồi bị mắc lại.

Anh Dương Văn Sơn, con trai ông Thanh, chua xót nói: “Nhà thì hỏng hết, hoa màu cũng chẳng còn gì. Năm nay nhà tôi 5 khẩu, chắc lại đói mất thôi”.

Không chỉ gia đình ông Thanh, mà các hộ của nhà các ông Lý Văn Vàng, Hoàng Văn Mai, Lý Văn Chầu, Lý Văn Bình… đều chung cảnh ngộ mất trắng sau lũ. Ông Lý Văn Vàng nhớ lại, nước ập về quá nhanh, cả nhà chỉ kịp vác mấy bao ngô và dắt hai con bò lên chỗ cao, rồi dựng tạm lán để ở suốt từ ngày 7/10 đến 7/11, khi nào nhà sửa xong mới về ở được. Hai căn nhà của ông và con trai ông chìm sâu trong nước lũ. Giờ nước rút, ông trở về thu dọn đống ngổn ngang còn sót lại. “Nhà cửa tan hoang, hoa màu thì mất hết. Giờ bắt đầu lại từ đâu cũng chẳng biết nữa”, ông Vàng thở dài.

Trưởng xóm Lý Văn Dì cho biết, Làng Lỷ có 39 hộ dân với 215 nhân khẩu. Hai cơn bão liên tiếp đã khiến 15 hộ bị ngập nhà, nhiều mái nhà bị hư hỏng hoàn toàn, 24 hộ mất trắng hoa màu – thiệt hại lớn nhất trong nhiều năm trở lại đây. “Hơn 30 năm sống ở đây chưa từng thấy nước dâng cao đến thế”, ông Dì chia sẻ. Xóm Làng Lỷ vốn quanh năm thiếu nước sinh hoạt, mùa khô phải đi xa gùi nước về dùng, thế nhưng năm nay vùng đất khô hạn ấy lại ngập chìm trong biển nước.

Ngay từ những ngày đầu bão lũ, Công an xã Tổng Cọt đã có mặt, phối hợp cùng chính quyền và dân quân hướng dẫn người dân di dời khỏi các khu vực nguy hiểm. Các tổ công tác trực 24/24, dùng xuồng hơi, bè mảng tiếp cận từng hộ bị cô lập để vận chuyển lương thực, mì tôm, nước sạch, thuốc men. Trong mưa lạnh, các chiến sĩ Công an đã lội nước mang từng thùng hàng đến tận nhà, đảm bảo mọi người được đưa đến nơi an toàn.

Thiếu tá Trần Văn Hùng, Phó Trưởng Công an xã Tổng Cọt cho biết: “Bão số 10 và 11 đã gây thiệt hại nặng nề, đặc biệt tại xóm Làng Lỷ. Với tinh thần xung kích, lực lượng Công an đã phối hợp cùng các đoàn thiện nguyện và “Mạnh Thường Quân” vận chuyển vật liệu, lương thực và những nhu yếu phẩm đến tận tay bà con”.

Chủ động trước mọi tình huống, Công an xã Tổng Cọt đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và Ban chỉ đạo phòng, chống thiên tai – cứu nạn cứu hộ kiện toàn lực lượng, rà soát các điểm có nguy cơ sạt lở cao, kịp thời di chuyển người dân và tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm. Đồng thời, lực lượng Công an còn hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả cơn bão; theo dõi sát diễn biến thời tiết, phát đi cảnh báo sớm để người dân chủ động phòng tránh. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt và kịp thời, toàn xã không ghi nhận thiệt hại về người sau bão.

Cùng với dân quân và các đoàn thể, Công an xã dựng lán tạm trên khu đất cao, căng bạt, kê chỗ nghỉ tạm cho từng gia đình. Giữa mênh mông nước lũ, những chiếc thuyền nhỏ liên tục chở nhu yếu phẩm đến từng nhà. “Các anh không chỉ chèo bè, lội nước tiếp cận từng hộ mà còn giúp di dời tài sản, dựng lán tạm và cùng bà con dọn dẹp sau khi nước rút”, ông Lý Văn Dì - Trưởng xóm chia sẻ.

Nhờ sự có mặt kịp thời và tinh thần trách nhiệm của lực lượng Công an xã, cuộc sống của người dân Làng Lỷ đã dần ổn định trở lại.

Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân 1 trao 10 con bò giống tặng 10 hộ dân xóm Làng Lỷ.

Cho người dân điểm tựa

Trước những thiệt hại nặng nề sau bão lũ, thông tin về hoàn cảnh của xóm Làng Lỷ được lan tỏa đã khiến nhiều đoàn thiện nguyện tìm đến chia sẻ khó khăn với bà con. Ông Hoàng Văn Xanh – chủ hộ của 1 trong 13 hộ nhà bị ngập nặng xúc động cho biết: “Chúng tôi vui và biết ơn lắm. Đường sá xa xôi, nguy hiểm mà các “Mạnh Thường Quân” vẫn không quản ngại đến với bà con vùng cao còn nhiều gian khó. Nhà tôi bị ngập sâu, phải ra lán ở tạm, nên từng món quà đều quý vô cùng”, ông Xanh nói.

Không chỉ có những hỗ trợ cơ bản, bà con Làng Lỷ còn nhận được những món quà sinh kế ý nghĩa. Ngày 7/11, Trường Cao đẳng CSND I phối hợp với Công an tỉnh Cao Bằng, Công an xã Tổng Cọt tặng quà cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão lũ tại xóm Làng Lỷ, trong đó trao 10 con bò giống cho các hộ nghèo, khó khăn bị ngập sâu và tặng thêm 15 suất quà, mỗi suất 500.000 đồng cho 15 hộ có hoàn cảnh khó khăn.

Ông Dương Văn Thanh vui mừng nói: “Nhận bò giống, ai cũng vui, có sinh kế rồi. Chúng tôi sẽ chăm sóc thật tốt, bò nuôi 3 năm sẽ cho 2 con bê. Đây là tài sản lớn, giúp gia đình tôi và bà con trong xóm có kế sinh nhai bền vững”. Trong số 10 con bò được trao, có hộ còn may mắn bốc trúng con bò đang “mang bầu”, chỉ vài tháng nữa sẽ có bê con, “được một thành hai”, niềm vui nhân đôi giữa lúc còn bộn bề sau lũ. Ông Thanh nói thêm: “Con bò là tài sản lớn với gia đình tôi. Chúng tôi sẽ cố gắng giữ gìn, chăm sóc chu đáo để có cái ăn, cái mặc, ổn định lại cuộc sống”.

Với bà con nơi đây, đó không chỉ là món quà vật chất mà còn là điểm tựa để bắt đầu lại sinh kế sau thiên tai. Từ con giống, cây giống, chăn ấm đến những khoản hỗ trợ tiền mặt, tất cả đều được người dân trân trọng và xem như nguồn động lực lớn để vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Đại tá, TS Đàm Văn Thủy, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng CSND I, cho biết, thời gian qua mưa lớn, lũ quét và sạt lở đã gây thiệt hại nặng nề cho nhiều địa phương của Cao Bằng, đặc biệt là xã Tổng Cọt. Trước những mất mát ấy, nhà trường đã phát động cán bộ, giảng viên và học viên quyên góp, thể hiện tinh thần “Vì nhân dân phục vụ” và truyền thống “lá lành đùm lá rách”. Trong hành trình sẻ chia, đoàn công tác đã đến xóm Làng Lỷ, những món quà được trao, đặc biệt là những con bò giống, mang ý nghĩa hơn cả sự hỗ trợ trước mắt, giúp bà con có điểm tựa để phục hồi sản xuất, ổn định cuộc sống sau thiên tai.

Đến nay, Làng Lỷ vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng bà con đang tích cực dọn dẹp nhà cửa, ruộng nương. Mỗi gia đình nhận được sự hỗ trợ từ hàng xóm, Công an, dân quân, đoàn viên thanh niên và cán bộ xã. Dù thiếu thốn, tinh thần đoàn kết nơi rẻo cao lại sáng rõ hơn bao giờ hết. Và nơi đây đang có những mầm sống mới: Một góc nhà vừa được dựng lại, một mái lều được chống chắc hơn, hay tiếng trẻ con nô đùa bên hiên nhà… Giữa gian khó, Làng Lỷ vẫn giữ một niềm tin mạnh mẽ: Chỉ cần chung sức, xóm sẽ lại hồi sinh.

Lưu Hiệp – Lê Nam