Lan tỏa văn hóa ứng xử đẹp trong mỗi nhà trường

Học sinh Trường THPT Vĩnh Yên trong giờ học ngoại khóa về văn hóa học đường

Những năm gần đây, Trường THPT Vĩnh Yên là một trong những đơn vị tiêu biểu thực hiện hiệu quả mô hình trường học hạnh phúc. Tại đây, phong trào “Nói lời hay - Làm việc tốt” được cụ thể hóa bằng nhiều hình thức sinh động như: Các tiết sinh hoạt chủ đề về ứng xử văn minh, diễn đàn “Thầy cô và chúng em cùng nói lời yêu thương”, hay góc “Điều em muốn nói” đặt tại sân trường để học sinh chia sẻ tâm tư, góp ý, gửi lời cảm ơn hoặc xin lỗi tới bạn bè, thầy cô. Trong chương trình học, trường tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa để thầy - trò có cơ hội giao lưu, đối thoại với nhau, rèn luyện kĩ năng giao tiếp, ứng xử. Ngoài đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, nhà trường còn có Phòng Tư vấn tâm lý học đường và hộp thư điện tử với vai trò là những địa chỉ tin cậy để tiếp nhận các thông tin từ học sinh, kịp thời tháo gỡ những nút thắt, vướng mắc trong tư tưởng, tâm lý cho các em. Ban Giám hiệu nhà trường thường xuyên kiểm tra việc thực hiện nề nếp của giáo viên, học sinh vào đầu giờ buổi sáng, buổi chiều và đột xuất trong giờ học”.

Học sinh Nguyễn Thị Lụa, lớp 11A7, Trường THPT Vĩnh Yên chia sẻ: Văn hóa ứng xử trong môi trường học đường là một vấn đề rất quan trọng đối với mỗi bạn học sinh đang trong quá trình học tập và phát triển hoàn thiện bản thân. Khi học tập tại trường, chúng em được giáo dục một số văn hóa ứng xử phải văn minh, lịch sự, tôn trọng, lễ phép với thầy, cô giáo; thân thiện yêu quý bạn bè; khi có khách hoặc người lớn đến trường phải luôn chào hỏi lịch sự, lễ phép; có những lời nói văn minh, chuẩn mực... Để lan tỏa mạnh hơn trong nhà trường về văn hóa ứng xử thí trước hết cần phải có sự giáo dục đúng đắn từ các thầy cô. Mỗi học sinh cần phải có ý thức về bản thân, từ đó có những cách ứng xử phù hợp, văn minh với thầy cô, bạn bè. Đồng thời cần phải tuyên truyền, phố biến giữa học sinh với học sinh, học tập những cách ứng xử văn minh với nhau để cùng nhau phát triển và xây dựng một tập thể không chỉ lớn mạnh về tri thức mà còn có đạo đức đẹp.

Để xây dựng văn hóa ứng xử, văn hóa học đường theo hướng ngày càng chuyển biến tích cực, nhà trường thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình, hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra, đánh giá môn học gắn liền với các hoạt động giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, kỹ năng sống, giáo dục hài hòa đức, trí, thể, mỹ cho học sinh. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua, cuộc vận động như: Đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập; Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo; Xây dựng nhà trường văn hóa, nhà giáo mẫu mực, học sinh thanh lịch; Dân chủ - Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm; Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; Xây dựng văn hóa ứng xử trong nhà trường... để tạo chuyển biến tích cực về môi trường văn hóa học đường, nhà trường đã xây dựng Bộ quy tắc ứng xử với các quy định cụ thể về nề nếp, kỷ luật, giao tiếp trong trường học, thường xuyên rà soát để thay đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp với thực tế từng độ tuổi, cấp học.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng thực tế hiện nay vẫn còn xảy ra một số vụ việc giáo viên, học sinh có những hành vi lệch chuẩn trong ứng xử, giao tiếp, gây ảnh hưởng tới môi trường giáo dục, gây bức xúc trong xã hội. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này đến từ nhiều phía, có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có cả tác động từ những thay đổi trong đời sống xã hội đẫn đến việc biến đổi những giá trị truyền thống, trong đó có môi trường giáo dục. Học sinh do tiếp xúc với quá nhiều luồng thông tin từ Internet, mạng xã hội mà không có sự chọn lọc tiếp thu, dẫn đến những lệch lạc trong lối sống, hành vi, thiếu trách nhiệm với bản thân, thiếu tôn trọng, lễ phép với cha mẹ, thầy cô. Một số thầy cô áp lực với thành tích, chuyên môn... Những nguyên nhân kể trên có thể gây nên hành vi ứng xử chưa chuẩn trong môi trường học đường.

Văn hóa ứng xử không phải điều gì xa vời, mà bắt đầu từ những lời nói nhỏ, hành động đẹp mỗi ngày. Khi thầy cô làm gương, học trò sẽ noi theo. Khi trường học chan hòa yêu thương, mỗi ngày đến lớp đều trở nên ý nghĩa hơn.

Cô và trò Trường THPT Vĩnh Yên trao đổi về văn hóa học đường.

Cô giáo Lê Thị Hiền - Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Văn hóa học đường có vai trò quan trọng góp phần khẳng định và làm nên truyền thống tốt đẹp của nhà trường. Ngay từ đầu năm học, Ban Giám hiệu đã xây dựng kế hoạch triển khai tới toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong nhà trường về nội quy, quy chế làm việc, quy chế văn hóa ứng xử. Yêu cầu toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh thực hiện. Ban Giám hiệu phân công Đoàn Thanh niên thường xuyên kiểm tra việc chấp hành nội quy của học sinh, kiểm tra việc thực hiện quy chế văn hóa ứng xử và chấm điểm thi đua cho từng lớp. Tổ chức tuyên truyền, lồng ghép trong các giờ sinh hoạt lớp, sinh hoạt ngoại khóa, tổ chức các cuộc thi “Tìm hiểu truyền thống nhà trường”; “Tình bạn đẹp”; “Thầy cô trong mắt em”...

Mục tiêu của nhà trường là xây dựng nếp sống văn hóa từ những điều giản dị nhất. Khi học sinh biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, biết tôn trọng người khác thì môi trường học đường sẽ trở nên thân thiện, tích cực hơn rất nhiều.

Phong trào xây dựng văn hóa ứng xử đang lan tỏa mạnh mẽ tại nhiều trường học trong phường Vĩnh Yên. Từ mối quan hệ thầy - trò, bạn bè đến cán bộ, nhân viên, tất cả đều hướng tới tinh thần đoàn kết, tôn trọng, chia sẻ. Nhiều trường còn đưa nội dung ứng xử văn hóa vào tiêu chí thi đua hàng tuần, góp phần khích lệ học sinh rèn luyện kỹ năng giao tiếp, ứng xử phù hợp trong học tập và cuộc sống. Cùng với sự nỗ lực từ nhà trường, rất cần sự phối hợp đồng bộ từ gia đình, phát huy vai trò, trách nhiệm của gia đình trong việc giáo dục văn hóa ứng xử cho học sinh. Từ đó, tạo nên môi trường sư phạm an toàn, thân thiện, tích cực, hình thành hệ giá trị tốt đẹp cho các học sinh.

Có thể nói, việc lan tỏa văn hóa ứng xử đẹp trong trường học không chỉ góp phần hình thành nhân cách, lối sống tốt cho học sinh, mà còn tạo nên diện mạo mới cho ngành giáo dục. Những mô hình hay, cách làm sáng tạo đang từng ngày thắp lên tinh thần nhân ái, xây dựng trường học thật sự là nơi gieo mầm yêu thương và hạnh phúc.

Dương Chung