'Làn sóng' kiểm tra thuế tài sản số sắp bắt đầu: Liệu bạn có trong danh sách?

Cơ sở pháp lý và nguồn tin đáng tin cậy

Luật Quản lý thuế & Thông tư 86/2024/TT-BTC sắp sửa được triển khai từ 1/7/2025: tập trung sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế, tạo tiền đề cho khai báo tài sản đính kèm định danh cá nhân

Mục tiêu hành chính số: kết nối cơ sở dữ liệu dân cư – thuế – tài sản số, hỗ trợ truy xuất và đối chiếu giữa tài khoản kỹ thuật số và định danh cá nhân .

Cá nhân nào cần khai báo và bị thanh tra?

- Chủ sở hữu cá nhân tài sản kỹ thuật số >100 triệu đồng tại thời điểm 31/12 hàng năm.

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh dù không có hoạt động số hóa, nếu sở hữu tài sản số cá nhân vượt mức thì vẫn thuộc diện khai báo và kiểm tra.

- Các giao dịch quốc tế hoặc ngang hàng (P2P): Dữ liệu định danh và tài sản số sẽ được đối chiếu nếu có kết nối từ hệ thống ngân hàng, ví điện tử, sàn giao dịch (KYC)… theo gợi ý áp dụng quốc tế

Thủ tục khai báo & kiểm tra thuế

- Khai báo: Trên Cổng thông tin thuế điện tử, người khai chọn mục "Khai báo tài sản kỹ thuật số", nhập giá trị theo dữ liệu lịch sử từ sàn, ví, blockchain.

- Phân loại: Cơ quan thuế sử dụng số định danh cá nhân (12 chữ số) làm điểm tích hợp với hệ thống dân cư

- Đối chiếu dữ liệu: Khi khai báo, nếu thông tin trùng khớp hạn mức, hệ thống sẽ tự cảnh báo và chuyển hồ sơ vào diện kiểm tra thuế chuyên sâu.

- Truy thu & phạt: Nếu phát hiện khai thấp, cơ quan có thể truy thu thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (VAT) từ lợi nhuận tài sản số theo quy định.

Thách thức & tác động thực tế

- Minh bạch hóa dòng tiền: giảm rủi ro trốn thuế và tăng độ tin cậy của dữ liệu cá nhân, tài sản kỹ thuật số.

- Khung pháp lý chưa hoàn thiện: Cần hoàn chỉnh khâu định nghĩa, giám sát giao dịch wallet, sàn giao dịch quốc tế – P2P

- Gánh nặng hành chính: Cá nhân phải điều chỉnh thói quen lưu giữ dữ liệu; cơ quan thuế cần chuẩn hóa hệ thống báo cáo, tích hợp KYC.

Lời khuyên để không "lọt lưới"

- Theo dõi lịch sử giao dịch ví và sàn liên tục; khi tổng giá trị vượt 100 triệu, nên khai báo chủ động.

- Lưu trữ hóa đơn điện tử, sao kê, ví blockchain làm bằng chứng khi cơ quan thuế yêu cầu.

- Tìm tư vấn pháp lý/thuế nếu giao dịch phức tạp hoặc tự giao dịch P2P/rút tiền ngoại tệ.

- Hợp tác minh bạch giúp tránh phạt nặng, dư luận tiêu cực và rủi ro pháp lý không đáng có.

- Từ 1/7/2025, bước tiến số hóa trong chính sách thuế Việt Nam đang siết chặt kiểm soát tài sản kỹ thuật số trên 100 triệu đồng, sử dụng số định danh cá nhân làm đầu mối. Cá nhân sở hữu tài sản số vượt ngưỡng này cần chủ động khai báo để tránh rủi ro kiểm tra, truy thu. Đây là xu hướng công bằng – minh bạch – hiện đại, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của hệ thống quản lý thuế trong thời đại số hóa.

Bảo An