Lần đầu phát hiện thực vật lạ dùng mùi kiến dụ loài thụ phấn

Trong nghiên cứu mới công bố, nhóm chuyên gia phát hiện loài cây họ chó Vincetoxicum nakaianum bắt chước mùi của kiến chết và kiến bị thương để thu hút các loài thụ phấn theo một kế hoạch phức tạp, tận dụng nhiều mắt xích trong chuỗi thức ăn. Ảnh: Mochizuki 2025.

Loài cây này bắt chước mùi kiến không phải để thu hút động vật ăn kiến, mà là để dụ ruồi đến ăn thức ăn thừa của kiến chết. Bằng cách thu hút ruồi, loài cây họ chó Vincetoxicum nakaianum đã thụ phấn chéo. Ảnh: Current Biology (2025). DOI: 10.1016/j.cub.2025.08.060.

Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học ghi nhận một loài thực vật bắt chước mùi của kiến cho thấy chúng có thể "lên kế hoạch phức tạp" để thu hút các loài thụ phấn. Ảnh: earth.com.

Theo các chuyên gia, ruồi và kiến là những loài phổ biến nhất giúp thụ phấn cho nhiều loài thực vật, bao gồm cây họ chó Vincetoxicum nakaianum. Ảnh: earth.com.

Ko Mochizuki, tác giả của nghiên cứu, đã dựa trên kiến thức từ khóa đào tạo chuyên sâu năm 2019 khi lần đầu tiên quan sát thấy ruồi bay quanh cây chó đẻ. Ông đã liên hệ hành vi này với nghiên cứu trước đó mô tả loài ruồi diệp lục thụ phấn cho cây, phát ra mùi giống côn trùng. Ảnh: earth.com.

“Tôi đang thực hiện một dự án nghiên cứu khác và ban đầu tôi chỉ thu thập loài này để làm "tài liệu tham khảo" so sánh. Tình cờ, tôi thấy ruồi diệp lục tụ tập quanh hoa của nó trong vườn ươm ở Vườn Bách thảo Koishikawa và ngay lập tức nhận ra rằng những bông hoa có thể đang bắt chước côn trùng chết”, chuyên gia Mochizuki cho hay. Ảnh: Current Biology.

Ông Mochizuki quyết định theo dõi mối liên hệ tiềm năng này bằng cách quan sát kỹ lưỡng các sinh vật bị thu hút bởi hoa và so sánh mùi hương của hoa với mùi của các loài côn trùng khác. Theo đó, ông ghi nhận mùi hương rất đặc trưng. Đó không chỉ là mùi của kiến mà còn là mùi của kiến bị nhện tấn công. Ảnh: discoverwildlife.

Nhóm của chuyên gia Mochizuki đã tiến hành quan sát kỹ hơn việc ruồi ăn trộm thức ăn của kiến bị nhện tấn công. Ảnh: wikimedia.

"Khoảnh khắc ấy, khi tôi nhìn thấy những con ruồi đậu trên những bông hoa, thực sự là một nguồn cảm hứng. Một giả thuyết đột nhiên hình thành. Trải nghiệm này đã dạy tôi rằng những khám phá bất ngờ thường xuất hiện từ sự kết hợp giữa sự chuẩn bị và cơ hội", chuyên gia Mochizuki chia sẻ. Ảnh: PIC/BY SPECIAL ARRANGEMENT.

Từ những phát hiện này, nhóm nghiên cứu lần đầu tiên ghi nhận loài cây họ chó Vincetoxicum nakaianum có thể bắt chước mùi của kiến để thu hút các loài thụ phấn. Ảnh: Current Biology.

Mời độc giả xem video: Phát hiện thêm nhiều loài mới ở Khu vực sông Mekong. Nguồn: THĐT1.

Tâm Anh (theo Eurekalert)