Làm gì để biến công viên Thống Nhất, Tao Đàn... thành điểm đến du lịch toàn cầu?

Không chỉ đơn thuần là nơi dạo chơi, thư giãn, công viên nếu được đầu tư thiết kế và tổ chức chuyên nghiệp hoàn toàn có thể trở thành “thỏi nam châm” thu hút du khách, mang lại nguồn thu kinh tế. Qua đó, các không gian này sẽ góp phần nâng tầm hình ảnh du lịch đô thị và cải thiện chất lượng sống cho cư dân.

Tiềm năng chưa được khai thác hiệu quả

Xu hướng của du khách hiện nay, đặc biệt là giới trẻ, ngày càng ưa chuộng những không gian mở, năng động, nơi họ có thể thư giãn, chụp ảnh, thưởng thức ẩm thực địa phương và tham gia các sự kiện. Với lợi thế dễ tiếp cận, linh hoạt và thường miễn phí, công viên là lựa chọn lý tưởng, phù hợp với nhiều đối tượng du khách.

Tiến sĩ Jackie Ong, giảng viên cấp cao ngành Quản trị du lịch và khách sạn tại Đại học RMIT Việt Nam, nhận định một công viên được đầu tư bài bản không chỉ là tài sản du lịch quý giá, nơi tổ chức các sự kiện văn hóa và tạo ra trải nghiệm sống động, mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống, thu hút đầu tư, đồng thời tạo doanh thu từ sự kiện, dịch vụ cho thuê, ẩm thực và chi tiêu của du khách.

Các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Huế và Đà Nẵng đều sở hữu nhiều không gian xanh nằm ở vị trí trung tâm, mang giá trị văn hóa, lịch sử quan trọng. Tuy nhiên, phần lớn các công viên này vẫn chưa được phát triển, quảng bá hay tổ chức các hoạt động hướng đến đối tượng du khách một cách chuyên nghiệp.

Lễ hội Bánh mì năm 2024 được tổ chức tại Công viên Lê Văn Tám (TP.HCM). Ảnh: TT.

Điển hình, công viên Thống Nhất (Hà Nội) dù có vị trí đắc địa nhưng lại thiếu câu chuyện đặc trưng và các tiện ích cần thiết cho du khách. Công viên Tao Đàn (TP.HCM) chỉ thực sự sôi động vào dịp Tết với lễ hội hoa. Công viên Bạch Đằng ven sông Sài Gòn chủ yếu đóng vai trò là trạm trung chuyển, trong khi Thảo Cầm Viên tuy mang giá trị di sản lớn lại chưa được quảng bá tương xứng với tiềm năng.

Tiến sĩ Jackie Ong cho biết thêm, vấn đề không nằm ở việc thiếu không gian xanh, mà là thiếu chiến lược, câu chuyện và thiết kế hướng đến du khách. Khi thiếu các yếu tố này, cùng với hạ tầng chưa được nâng cấp, các công viên khó lòng xuất hiện trong lịch trình của du khách. Hầu hết họ chỉ tình cờ ghé qua, và đây chính là một cơ hội đang bị bỏ lỡ đáng tiếc.

Bài học từ các thành phố trên thế giới

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, công viên có thể trở thành “thỏi nam châm” du lịch khi được đầu tư đúng hướng. Tại Singapore, Gardens by the Bay đã thu hút gần 12 triệu lượt khách vào năm 2024, còn Vườn bách thảo (Botanic Gardens) – di sản UNESCO – vẫn duy trì sức hút với hàng triệu du khách mỗi năm.

Tại Nhật Bản, Namba Parks (Osaka) có một khu vườn trên mái trung tâm thương mại đã gây ấn tượng với lễ hội hoa anh đào, mang lại doanh thu hàng triệu USD. Trong khi đó, ở Seoul (Hàn Quốc), những bờ sông từng bị lãng quên đã “lột xác” thành khu phức hợp giải trí với xe bán đồ ăn, dịch vụ cho thuê xe đạp, các lễ hội và chợ đêm, trở thành trung tâm giao lưu kinh tế, xã hội sôi động, thu hút đông đảo người dân lẫn du khách.

Công viên được thiết kế và tổ chức bài bản sẽ hút khách du lịch. Ảnh: TT.

Tiến sĩ Jackie Ong cho rằng, Việt Nam không nên sao chép máy móc các mô hình này, mà cần vận dụng những chiến lược cốt lõi: kết hợp giữa thiết kế tinh tế, yếu tố văn hóa bản địa và hạ tầng thân thiện với du khách để tạo ra sản phẩm phù hợp với bối cảnh địa phương.

Trước hết, Việt Nam cần đầu tư vào hạ tầng công viên đáp ứng tiêu chuẩn du lịch. Việc cải thiện các yếu tố cơ bản như hệ thống chiếu sáng, biển chỉ dẫn đa ngôn ngữ, nhà vệ sinh sạch sẽ, ghế nghỉ có mái che và lối đi thuận tiện có thể nâng cao đáng kể trải nghiệm của du khách, giúp các công viên trở nên thân thiện hơn với khách quốc tế.

"Bên cạnh đó, cần khai thác công viên theo định hướng du lịch sinh thái và giáo dục. Nhiều công viên, đặc biệt là những nơi có hệ sinh thái đa dạng hoặc hồ nước, rất phù hợp để phát triển du lịch sinh thái. Các hoạt động như tour ngắm chim, khu vui chơi khám phá thiên nhiên cho trẻ em, hay nâng cấp Thảo Cầm Viên thành một trung tâm về di sản và bảo tồn sinh học là những hướng tiếp cận có thể mang lại giá trị bền vững"- Tiến sĩ Jackie Ong chia sẻ.

TP.HCM phát triển các công viên dọc ven sông Sài Gòn. Ảnh: Thuận Văn.

Theo chuyên gia trên, thay vì là những điểm đến riêng lẻ, các công viên nên được kết nối với nhau qua các hành lang xanh và chuỗi hành trình văn hóa.

Chẳng hạn, Hà Nội có thể phát triển tuyến đi bộ hoặc đạp xe nối từ công viên Thống Nhất đến khu phố cổ. Tại TP.HCM, hành lang xanh ven sông có thể kết nối công viên Bạch Đằng với Nhà hát Thành phố, các bảo tàng và khu vực chợ Bến Thành. Hướng tiếp cận này giúp công viên hòa vào dòng chảy du lịch đô thị, mở rộng hành trình khám phá của du khách ra ngoài những điểm đến quen thuộc.

Theo các chuyên gia, chỉ với khoản đầu tư hợp lý, sự hợp tác liên ngành và thay đổi trong tư duy, các công viên hoàn toàn có thể chuyển mình từ những không gian công cộng thụ động trở thành biểu tượng du lịch, nơi thiên nhiên giao hòa cùng văn hóa và ký ức.

THU TRINH