Lãi suất tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng

Mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế.

Duy trì nới lỏng

Lướt các trang trên điện thoại rồi chăm chú nghiên cứu, cô Minh Trang, 60 tuổi, cán bộ nhà nước đã nghỉ hưu cho hay, ngân hàng vừa tăng lãi suất đầu tháng 6 là GPBank từ 0,1-0,2%/năm.

Theo đó, lãi suất huy động trực tuyến kỳ hạn 1-2 tháng mới nhất tại GPBank là 3,95%/năm; kỳ hạn 3 tháng là 4,05%/năm và kỳ hạn 4-5 tháng là 4,3%/năm; kỳ hạn 6-8 tháng là 5,65%/năm; kỳ hạn 9 tháng là 5,75%/năm và từ 12-36 tháng đồng loạt lên mức 5,95%/năm.

Còn lãi suất tiền gửi tại quầy kỳ hạn 1-2 tháng là 3,45%/năm; kỳ hạn 3 tháng là 3,55%/năm; kỳ hạn 4-5 tháng là 3,8%/năm; kỳ hạn 6-8 tháng là 4,9%/năm; kỳ hạn 9 tháng 5%/năm và các kỳ hạn từ 12-36 tháng là 5,2%/năm.

“Các mức lãi suất trên vẫn thấp hơn thời điểm tháng 3/2025 tôi gửi lên tới 5,7%/năm với kỳ hạn 6 tháng”, vị cán bộ nghỉ hưu này nói.

Thực tế thị trường cho thấy, gọi là tăng lãi suất nhưng mức tăng không đáng kể và mức lãi suất từ 6%/năm chủ yếu áp dụng cho các kỳ hạn dài và gần như không có khách hàng gửi tiết kiệm, như HDBank là kỳ hạn 18 tháng, BAC A BANK từ 18-36 tháng, VietABank duy nhất ở kỳ hạn 36 tháng, còn BVBank là 6,1%/năm cho kỳ hạn 60 tháng và 6%/năm cho kỳ hạn 48 tháng.

Mức lãi suất cao nhất tại các ngân hàng “chạy” trong biên độ từ 6-9,65%/năm, nhưng phải đáp ứng được các điều kiện rất đặc biệt như duy trì số dư tối thiểu 500 tỷ đồng, 999 tỷ đồng, 1.500 tỷ đồng…

Tính đến ngày 28/5/2025, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 16.603.896 tỷ đồng, tăng 6,32% so với đầu năm (cùng kỳ năm trước tăng 2,86% so với đầu năm); trong đó, dư nợ tiền đồng tăng 6,31% và dư nợ ngoại tệ tăng 6,42%.

Những số liệu này cho thấy, có sự khác biệt lớn so với thông lệ nhiều năm gần đây khi không những không còn tăng trưởng chậm, mà đã khởi sắc vượt kỳ vọng.

Diễn biến trên thị trường cho thấy, chính sách tiền tệ duy trì nới lỏng để ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng vẫn là định hướng nhất quán của nhà điều hành đặt trong bối cảnh căng thẳng thương mại hạ nhiệt, nhưng rủi ro vẫn còn khá lớn và kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt với không ít thách thức nội tại để đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% năm nay.

Đáng chú ý, trong tháng 5 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục có các động thái hỗ trợ thanh khoản thị trường thông qua việc điều tiết linh hoạt các công cụ trên thị trường mở, tái cấp vốn cho một số ngân hàng thương mại và phối hợp với kênh tiền gửi Kho bạc Nhà nước.

Thậm chí, cũng trong tháng 5, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức công bố gói tín dụng 500.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi thấp hơn hơn tối thiểu 1%/năm so với mức bình quân thị trường hiện nay.

Trợ lực nền kinh tế

Về thanh khoản tiền đồng, nhìn chung vẫn tương đối ổn định nhờ lượng tiền mặt lưu thông quay trở lại hệ thống sau kỳ nghỉ lễ, cùng các dòng tiền hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước và Kho bạc Nhà nước.

Tuy nhiên, trạng thái thanh khoản không quá dồi dào do dòng tiền dồn ứ tại Kho bạc Nhà nước khi cân đối ngân sách nhà nước vẫn thặng dư hơn 300.000 tỷ trong 5 tháng đầu năm.

Tương quan giữa huy động vốn và cho vay tại các ngân hàng thương mại cũng chưa có xu hướng cải thiện rõ rệt so với tháng trước đó. Song, tăng trưởng cho vay vẫn đang tăng cao hơn so với tăng trưởng huy động vốn khoảng 2%, do đó lãi suất VND liên ngân hàng chưa thể giảm mạnh và tiếp tục bám sát vùng lãi suất thị trường mở (OMO) của Ngân hàng Nhà nước.

Trao đổi với Báo Đầu tư Chứng khoán, một lãnh đạo cao cấp BIDV nhận định, lãi suất VND liên ngân hàng trong tháng 6 dự kiến dao động quanh vùng lãi suất OMO với các yếu tố tác động chính như sau:

Thứ nhất, chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước kỳ vọng tiếp tục duy trì định hướng nới lỏng để trợ lực cho nền kinh tế.

Mặc dù tăng trưởng GDP quý II dự kiến tích cực hơn so với quý I (kỳ vọng quanh mức 7,5%) nhờ một số động lực như đẩy mạnh xuất khẩu, đầu tư công, thu hút khách du lịch…, nhưng mục tiêu tăng trưởng từ 8% vẫn đối mặt với thách thức lớn, đặc biệt là từ vấn đề thuế quan.

Dữ liệu PMI tháng 5 cho thấy tâm lý kinh doanh thận trọng và số đơn hàng xuất khẩu mới vẫn trên đà sụt giảm. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều tiết các công cụ thị trường mở, tái cấp vốn và phối hợp với kênh tiền gửi Kho bạc Nhà nước theo hướng nới lỏng để đảm bảo thanh khoản thị trường.

Thứ hai, thanh khoản VND dự báo tiếp tục ổn định nhờ các dòng tiền hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước, Kho bạc Nhà nước và dòng tiền giải ngân từ ngân sách ra nền kinh tế có thể được đẩy nhanh hơn trong tháng 6.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, giải ngân đầu tư công gần đây có những tín hiệu tích cực hơn, khi ước 5 tháng đầu năm đạt hơn 199.000 tỷ đồng - hoàn thành 24,13% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao và cao hơn 2,5% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, nền tảng thanh khoản chưa thực sự dồi dào bền vững và tiếp tục phụ thuộc hoàn toàn vào các dòng tiền hỗ trợ.

“Cân đối huy động - cho vay của hệ thống ngân hàng thương mại dự báo có thể cải thiện nhẹ trong tháng 6, song vẫn ở trạng thái kém thuận lợi. Tăng trưởng huy động vốn tiếp tục thấp hơn khoảng 1,5-2% so với tăng trưởng tín dụng”, vị lãnh đạo BIDV cho hay.

Nhận diện và ứng phó rủi ro

Theo Khảo sát HSBC Global Trade Pulse công bố mới đây, ngay cả khi mức thuế và thời điểm áp dụng cuối cùng còn chưa rõ ràng, các doanh nghiệp đã bắt đầu cảm nhận được tác động: 80% doanh nghiệp Việt Nam tham gia khảo sát đã phải đối mặt với tình trạng chi phí gia tăng: 75% dự đoán tình trạng này còn kéo dài trong trung hạn.

Nhiều doanh nghiệp đang cân nhắc thay đổi trọng tâm về thị trường mục tiêu cũng như củng cố hoạt động phân tích dữ liệu để ứng phó với biến động.

Ông Phạm Hồng Hải - Tổng giám đốc OCB cho biết, với bối cảnh hiện tại, các doanh nghiệp còn đối mặt với nhiều khó khăn. Tuy nhiên, trong nguy có cơ, nhiều doanh nghiệp nhận thấy đây là cơ hội và muốn làm nghiêm túc. Khi đó, ngân hàng sẽ đồng hành cùng các doanh nghiệp này.

“Tập trung vào kinh tế tư nhân là điều tốt, đâu đó sẽ thấy những dự án lớn, nhiều cơ hội dành cho doanh nghiệp tư nhân lớn, nhưng ở chiều ngược lại, có thể dẫn đến thu hẹp ‘sân chơi’ của doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do đó, chúng ta phải làm sao để các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tận dụng cơ hội này”, ông Hải nói.

Còn ông Douglas Matheson - Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro tín dụng và Tuân thủ của HSBC Việt Nam nhận định, trong thế giới ngày nay, biến động không còn là điều bất thường, mà đã trở thành bình thường.

Các hoạt động phức tạp trên chính trường, sự kiện khí hậu, gián đoạn công nghệ, tấn công mạng và sự phân mảnh kinh tế… dường như sẽ khó có thể lắng xuống.

Đối với lãnh đạo doanh nghiệp, câu hỏi đặt ra không phải là liệu sự gián đoạn tiếp theo có xảy ra hay không, mà là liệu tổ chức của bạn có khả năng nhận diện và điều chỉnh kịp thời để ứng phó với những rủi ro mà nó mang lại hay không.

Nhuệ Mẫn