Lai Châu dồn sức cho đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo

Chuyển biến tích cực từ vùng đặc biệt khó khăn

Là tỉnh miền núi biên giới với hơn 85% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, Lai Châu từng là một trong những địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất cả nước. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm của Trung ương cùng nỗ lực của chính quyền và nhân dân, diện mạo vùng cao nay đã có nhiều đổi thay rõ nét.

Nhiều địa phương từng đặc biệt khó khăn như Mường Tè, Nậm Nhùn, Phong Thổ, nay đã có những xã đạt chuẩn nông thôn mới. Người dân biết tận dụng lợi thế địa hình, khí hậu để phát triển kinh tế hàng hóa gắn với đặc sản địa phương.

Kinh tế nông nghiệp phát triển toàn diện, nhiều mô hình sản xuất hàng hóa mang lại hiệu quả cao, góp phần nâng cao đời sống người dân và thúc đẩy xây dựng nông thôn mới.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lai Châu, nhờ các chính sách hỗ trợ của CTMTQG và các dự án phát triển kinh tế - xã hội, người dân đã mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tăng năng suất, đa dạng sinh kế và vươn lên thoát nghèo bền vững.

Các mô hình sản xuất hiệu quả được nhân rộng trên toàn tỉnh như: Trồng chè Shan tuyết ở Phong Thổ; trồng cây cao su ở Lê Lợi, nuôi cá lồng ở Nậm Hàng, trồng lê VietGAP ở xã Nùng Nàng hay phát triển du lịch cộng đồng ở bản Sin Suối Hồ. Đặc biệt, tại huyện Tân Uyên (sau sáp nhập là xã Mường Khoa, xã Tân Uyên, xã Nậm Sỏ, xã Pắc Ta), cây chè được xác định là cây chủ lực giúp người dân làm giàu. Tại địa phương hiện có khoảng 3.700 ha chè, mỗi năm cho sản lượng gần 30 nghìn tấn, doanh thu khoảng 200 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho hơn 7.000 lao động.

Song song với phát triển sản xuất, tỉnh Lai Châu chú trọng công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho lao động nông thôn. Mỗi năm, hàng nghìn lao động dân tộc thiểu số được học nghề ngắn hạn về kỹ thuật nông nghiệp, chăn nuôi, may mặc, du lịch… Nhiều học viên sau đào tạo đã mạnh dạn khởi nghiệp, góp phần lan tỏa tinh thần tự lực, tự cường trong cộng đồng.

Hội Liên hiệp Phụ nữ ở các xã đóng vai trò quan trọng trong việc vận động hội viên phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa, góp phần củng cố khối đại đoàn kết và thúc đẩy phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Để tạo nền tảng phát triển bền vững, tỉnh ưu tiên đầu tư kết cấu hạ tầng tại địa phương nhiều đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Hàng trăm công trình giao thông, trường học, trạm y tế, công trình nước sinh hoạt được xây dựng, mang lại diện mạo mới cho nông thôn vùng cao; hàng nghìn hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, trẻ em đến trường thuận lợi hơn.

Theo đó, tổng nguồn vốn huy động, phân bổ giai đoạn 2021-2024 thực hiện CTMTQG giảm nghèo bền vững đạt 1.423 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hơn 1.380 tỷ đồng, ngân sách địa phương 41,8 tỷ đồng; đến nay đã giải ngân 75,53% kế hoạch.

Ông Tống Thanh Hải, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lai Châu cho biết: “Thời gian tới, tỉnh tiếp tục nghiên cứu, ban hành các chính sách liên quan đến đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số; triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, chú trọng ổn định dân cư, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.”

Tăng cường nguồn lực, khơi dậy nội lực người dân

Để công tác giảm nghèo thực sự hiệu quả, Lai Châu chú trọng nâng cao nhận thức, thay đổi từ chính tư duy của người dân. Nhiều địa phương đã tổ chức tuyên truyền, vận động đồng bào xóa bỏ tập quán canh tác lạc hậu, tích cực áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Không đứng ngoài cuộc, các tổ chức đoàn thể như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân, Hiệp hội Chữ thập đỏ… cũng vào cuộc mạnh mẽ thông qua các mô hình “Hỗ trợ Phụ nữ khởi nghiệp”; “Phụ nữ giúp nhau thoát nghèo”; “Dự án khởi nghiệp thanh niên Lai Châu”; “Ngân hàng bò”. Các chương trình này không chỉ hỗ trợ về kinh tế mà còn tạo động lực tinh thần, khích lệ ý chí vươn lên trong cộng đồng dân tộc thiểu số.

Nhiều mô hình kinh tế đã giúp người dân Lai Châu vươn lên thoát nghèo, từng bước thay đổi diện mạo vùng cao.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp, hợp tác xã được khuyến khích đầu tư liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, tạo việc làm cho người dân địa phương. Có thể thấy, đây là hướng đi bền vững, vừa giúp phát triển kinh tế tập thể, vừa góp phần giảm tình trạng di cư tự do, để người dân địa phương có thể ổn định sinh kế, gắn bó và làm giàu ngay trên quê hương mình.

Hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, Lai Châu đang đẩy mạnh huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư, trong đó ưu tiên cho những vùng còn khó khăn như vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Không chỉ dừng ở việc phân bổ nguồn vốn, tỉnh còn đặc biệt chú trọng công tác giám sát, đánh giá để từng chương trình, dự án phát huy hiệu quả thực chất, minh bạch và đem lại lợi ích lâu dài cho người dân.

Trên nền tảng kết quả đạt được giai đoạn 2021-2025, giai đoạn 2026-2030, tỉnh tiếp tục đặt mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững, gắn với chuyển đổi sinh kế, phát triển nông nghiệp xanh và xây dựng nông thôn mới.

Có thể thấy, nhờ những chính sách đúng hướng và sự nỗ lực vươn lên của người dân, diện mạo Lai Châu hôm nay đã đổi thay rõ rệt. Ở những bản làng giữa núi rừng Tây Bắc, tiếng máy xay chè vang lên trong các hợp tác xã, tiếng cười du khách rộn rã ở những homestay, tiếng trẻ thơ ríu rít đến trường, tất cả là minh chứng sinh động cho một vùng đất đang hồi sinh từ chính ý chí và nghị lực của con người nơi đây.

Trang Nguyễn - Lan Nhi